over de mogelijkheden van Scitex,
waarbij de uitwisselingsproblematiek
helaas werd onderbelicht.
Een levendige diskussie besloot deze
dag. Voornaamste boodschap: er
dient nog veel ontwikkeld te worden
op het gebied van standaards voor
uitwisseling. De officiele standaards
lopen in het algemeen achter de fei
ten aan en de 'de facto' industrie-
standaards blijken in de praktijk nog
het beste te voldoen, hoewel ook
deze een körte looptijd hebben.
De lezingen van de themadag zullen
integraal worden gepubliceerd in het
eerste nummer van een nieuw te
starten publikatiereeks van de NVK.
De deelnemers hebben dit nummer
toegestuurd gekregen; andere be
langstellenden kunnen de publikatie
bestellen door het overmaken van
25,- op girorekening 484407 t.n.v.
de penningmeester NVK te Zoeter-
meer, onder vermelding van 'lezin
gen themadag 1990'.
M. Damoiseaux
Verslag NVK-onderzoeksdag 13
december 1990
Op 13 december 1990 organiseerde
de NVK-werkgroep Onderwijs en
Onderzoek voor de tweede maal in
Utrecht een studiedag over het kar-
tografisch onderzoek in Nederland.
De plaatselijke organisatie berustte
bij de vakgroep Kartografie van de
RU Utrecht en de dag werd geleid
door drs N.J. Bakker van de Topo-
grafische Dienst. Er waren een veer-
tigtal deelnemers, aan wie net zoals
de eerste maal verslag werd gedaan
over het kartografisch onderzoek bij
een aantal bedrijven en instellingen.
Vooral belangrijk waren de opzetten
om richting te geven aan het onder
zoek. Prof. Müller van het ITC had
daartoe een geintegreerd onder-
zoeksmodel uitgewerkt. Zijn lezing
daarover werd door A. Brown MSc
van het ITC gepresenteerd. Als aan-
vulling op deze gei'ntegreerde onder-
zoeksopzet, die vooral op de genera-
lisatieproblematiek en de opbouw
van kennissystemen betrekking had,
bracht drs C.P.J.M. van Elzakker een
overzicht van de gezamenlijke onder-
zoeksinspanningen op het gebied van
een nationale atlas informatie-
systeem.
Prof. F. Depuydt uit Leuven had
speciaal voor deze dag in körte tijd
een inventarisatie gemaakt van het
kartografisch onderzoek in Belgie,
waar in verband met de federalise-
ring een groot aantal voor het on
derzoek medeverantwoordelijke in-
stanties doende is. De nationale
minister voor het Wetenschapsbeleid
stuurt er onder andere ook door fi-
nanciering van projektonderzoek
ontwikkelingen op het gebied van de
remote sensing (SPOT).
Van de Nederlandse instellingen die
kartografisch onderzoek doen pre-
senteerden ditmaal de Landinrich-
tingsdienst (drs J. Heuvelmans), de
Rijks Geologische Dienst (ir. J. Jelle-
ma), de Dienst der Hydrografie (ir
A. Laiesse), Philips (ir L. Heres) en
het Kadaster (ir H. Velsink) hun we-
tenschappelijke aktiviteiten.
In de voordracht van de heer Laiesse
kwam vooral het innoverende werk
van de Hydrografische Dienst ten
behoeve van de elektronische zee-
kaart aan de orde.
De heer Jellema beschreef de werk-
zaamheden aan een geintegreerd GIS
ten behoeve van de datakommunika-
tie tussen de verschillende aardwe-
tenschappelijke rijksdiensten, en de
ontwikkeling van databanken voor
specifieke klantgerichte informatie.
Bij de Landinrichtingsdienst is voor
al sprake van ontwikkelingswerk
voor het aanpassen van gebruikersin-
terfaces voor Arc/Info. De heer Her
es van Philips gaf een overzicht van
het onderzoek voor autonavigatie-
systemen in heel Europa, en het ont
wikkelingswerk aangaande uitwisse-
lingsstandaarden zoals ETF
(European Transfer Format).
De heer Velsink beschreef tenslotte
o.a. pilotprojects aangaande de visu-
alisering van thematische vastgoedin-
formatie bij het Kadaster, en het on
derzoek naar de nauwkeurigheid van
het scannen en op het beeldscherm
digitaliseren van kaarten.
De dag werd besloten met een (te
körte) formele en een (wat längere,
met een borrel begeleide) informele
diskussie.
In december 1989 waren op de eerste
onderzoeksdag het Staring Centrum,
de Topografische Dienst, de
Rijksplanologische Dienst en Rijks-
waterstaat al aan de beurt geweest,
evenals de onderwijsinstellingen:
Geodesie (TU Delft) en de vakgroe-
pen Kartografie van het ITC en de
RU Utrecht.
Ook van deze tweede onderzoeksdag
wordt een verslag vervaardigd. Dat
zal voor 20,- (inkl. portokosten) te
verkrijgen zijn bij de vakgroep Kar
tografie, Postbus 80.115, 3508 TC
Utrecht (tel. 030-534341,
's morgens).
De werkgroep Onderwijs en Onder
zoek van de NVK hoopt dat instel
lingen die hun kartografisch onder
zoek op de volgende onderzoeksdag
(december 1991) willen presenteren,
met de werkgroep kontakt willen
opnemen.
F.J. Ormeling
Van Kartografie naar Geo-
informatica
Naamsverandering bij Landmeet-
kunde/Kartografie aan de Hoge-
school Utrecht
HOGESCHOOL
~UTRECHT~
Oud en nieuw
Iedereen die zijn/haar werk gevon-
den heeft in de landmeetkundige of
kartografische wereld wordt het laat-
ste decennium gekonfronteerd met
computerondersteunde technieken
onder namen als geografisch infor-
matiesysteem (GIS), vastgoed infor-
matiesysteem (VIS) en Varianten
daarvan.
Feitelijk is er niets nieuws onder de
zon: het KIS (kadastraal informatie-
systeem) is zo'n 150 jaar terug al op-
gezet. Maar met de intrede van de
Computer is men langzamerhand tot
de konklusie gekomen dat er naast
het karakteristieke 'vastgoed' veel
meer informatie aan de aarde - de
'geo' - gebonden is. Dit heeft men
zieh niet alleen in de kadastrale en
landmeetkundige wereld gerealiseerd.
Geografen, pianologen, landinrich-
ters, kultuurtechnici, hydrografen en
inmiddels vele anderen zijn vanuit
hun eigen vakgebieden tot dezelfde
konklusie gekomen. Naast de alge-
mene term GIS kennen we nu dan
ook LISsen, HISsen, CISsen, MIS-
sen, BISsen enz.
KT 1991.XVII.1
9