Fotografie en elektronika in kartografische bedrijven
P. Windey
Tot op heden zijn fotografische films een essentieel
hulpmiddel voor de produktie van kaarten. Verscheide-
ne toepassingen komen aan bod in de uiteenlopende
produktiefasen die naar het eindprodukt leiden.
Vandaag, met de groeiende invloed van de elektronika
en alternatieve informatiedragers voor beeldverwerking,
rijst de vraag naar de toekomstige rol van de fotografi
sche film in de kartografische technieken. Het ant-
woord op die vraag is ongetwijfeld belangrijk, daar het
een invloed heeft op investeringen en werkmethoden.
De produktie van een kaart
De kaartproduktie verloopt in vier belangrijke fasen
(figuur 1).
Eerst is er de kreatie en het samenbrengen van al de in-
formatie, waarin het grafische werk, de tekstkreatie en
de layout zijn vervat.
Daarna wordt al die informatie in een definitieve vorm
gegoten: teksten krijgen hun uiteindelijke typografische
vorm, het grafisch werk wordt op het gewenste formaat
gebracht en gemanipuleerd tot een vorm die bruikbaar
is voor het dupliceren of drukken van de kaart. De
drukker produceert het gewenste aantal kaarten, die via
een distributiesysteem ter bestemming worden gebracht.
De produktiestappen 'kreatie', 'vormgeving' en 'dupli
ceren' lopen onafhankelijk van elkaar, elk tegen een ei
gen ritme. Daarom dient de informatie meestal te wor
den opgeslagen in een buffergeheugen, alvorens ze in
een volgende fase kan worden behandeld. Voor die ge-
heugenfunktie worden meestal grafische fotomaterialen
gebruikt, maar door de komst van de elektronische
werkwijzen lijkt voor een aantal toepassingen het ge-
bruik van magnetische geheugens aangewezen.
Wanneer we de produktie van een kaart meer van nabij
bekijken (figuur 2), zien we dat er voor de kreatie-fase
gebruik wordt gemaakt van luchtopnamen, databanken,
de resultaten van landmeting en van bestaande kaarten.
Het is duidelijk, dat in deze fase ook de menseiijke
kreativiteit van het allerhoogste belang is: ze bepaalt
immers de inhoud en het uitzicht van de kaart.
Zoals in de grafische wereld, wordt ook hier de infor
matie in de passende vorm en in het juiste formaat ge
goten. De methode die daarvoor wordt gebruikt, kan
verschillen van kaart tot kaart. Het grafisch werk, de
tekst en de layout worden zo bewerkt en omgevormd
tot ze geschikt zijn voor de samenstelling van een
kaart. De vormgeving eindigt normaal gezien met het
opslaan van de gegevens in een buffergeheugen. Dat ge-
heugen is meestal een fotografische film.
Voor het dupliceren is er nog een korrektiefase, om ze-
ker te zijn dat de vereiste kwaliteit wordt bereikt.
Na het dupliceren of drukken zorgt een distributie
systeem voor de verdeling van de kaarten.
Hoewel de drukvoorbereiding en het drukken van kaar
ten tot de aktiviteiten van de grafische wereld behoren,
houdt het produceren van die kaarten toch heel wat
meer in dan gewoon een boek of een krant drukken.
Een diepere analyse is vereist om te weten waarin pre-
cies het maken van kaarten zieh van de andere grafi
sche bedrijvigheden onderscheidt.
Specifiek is zeker het grote aantal 'lagen' dat nodig is
om een kaart samen te stellen: 30 lagen zijn geen uit-
zondering. Bovendien worden dezelfde lagen vaak voor
verschillende eindprodukten gebruikt. Zo kan eenzelfde
Figuur 1.
KT 1991.XVII.1
Figuur 2.
25
Produktie van een kaart
Creatie
verzamelen
gegevens
I Vormgeving Dupliceren
I Geheugen 1 Geheugen
Pre-Press
Druk
Creatie
verzamelen
van gegevens
Vormgeving
Dupliceren
Produktie van een kaart
Luchtbeeiden
Data
banken
Grafisch
Menseiijke
creativitelt
Lay-out Tekst"
Drukker
Verkoopskanalen
Kaart-
samenstelling
Correctie
