laag voor topografische en thematische kaarten dienen. De kwaliteit van de lagen is van essentieel belang, even- als de kwaliteit van de layout. Precisie en maatvastheid zijn belangrijke eisen. De noodzakelijke planning en de strenge kontrole in kartografische toepassingen gaan heel wat verder dan de kwaliteitsnormen die voor het normale werk in een grafisch bedrijf gelden. Specifiek voor de kartografie zijn onder meer: de grote verscheidenheid aan informatie en aan kaarttypes; het meestal relatief kleine aantal exemplaren dat moet worden gedrukt; de grote afmetingen van een kaart. AI die faktoren hebben natuurlijk een invloed op de kosten die met de kaartproduktie gepaard gaan. Toch blijven de wensen dezelfde: men wil een kwaliteitspro- dukt, dat - tegen een aanvaardbare prijs - snel gereali- seerd kan worden. Wanneer een kartograaf de installatie van nieuwe pro- duktiesystemen in overweging neemt, staan drie eisen centraal: verbetering of minstens behoud van de kwaliteit van het produkt of de service; verbetering van de produktiviteit, indien mogelijk te gen een lagere kostprijs dan voorheen; inkorten van de tijd tussen bestelling en levering. Om aan die wensen tegemoet te komen worden nieuwe elektronische produktiemiddelen ingezet in alle fasen van de produktiecyclus. Elektronische Systemen In het grafische kommunikatieproces werden elektroni sche hulpmiddelen eerst ingezet in de fase van de druk- voorbereiding. Tot voor kort was het een algemeen ge- bruik om tekst met elektronische fotozetters in banden of tekststroken te zetten en om kleurenbeelden met be- hulp van digitale Scanners in gerasterde kleurenselekties te scheiden. Zowel tekst als beeiden werden manueel sa- mengevoegd tot volledige pagina's, wat een arbeidsin- tensief werk was. Vandaag worden in vele grafische bedrijven tekst en beeiden met behulp van een Computer samengevoegd. De integratie van zulke layout-produktiesystemen heeft zieh in de laatste jaren ontwikkeld. In heel wat gevallen moesten daarbij Problemen van werkorganisatie worden opgelost. Elektronische kamera's werden met goed gevolg geinstalleerd in bepaalde marktsegmenten, bijvoorbeeld voor sommige werkzaamheden in krantendrukkerijen. Agfa heeft op die tendens ingespeeld door de ontwikke- ling van Elecam, een scansysteem voor elektronisch ka merawerk. De optische kamera's helemaal vervangen door derge- lijke elektronische apparaten is wegens de hoge kosten echter niet te verantwoorden. Ook zijn optische kame ra's nog nodig voor opnamen van kritische originelen met zeer fijne lijntjes. Verder dient aangestipt dat de elektronika ook bij de 26 f ilmontwikkeling aan bod komt: het verloop van het chemisch proces wordt nu gesteund en gestuurd met be hulp van microprocessors, waardoor een degelijke en uniforme kwaliteit kan worden verzekerd. Elektronische pre-press uitrusting Algemeen aanvaarde produktiemethoden worden niet zomaar van dag op dag vervangen. Computersystemen voor fotografisch zetwerk en Scanners voor het maken van kleurenselekties kwamen in het begin van de jaren zestig op de markt. Vandaag wordt ongeveer 90% van al het werk met die technieken uitgevoerd. Elektronische Systemen voor de opmaak van kleurenpa- gina's versehenen meer dan 10 jaar geleden. Dit ge- beurde tot verbazing van al diegenen die bij het pre- press werk zijn betrokken; niet alleen wegens de moge- lijkheden die erdoor worden geboden, maar ook door het prijskaartje. Met de inzet van goedkopere en funkti- oneel gelijkwaardige pc's is de prijs van die Systemen intussen aantrekkelijker geworden. Tezelfdertijd kan, in kombinatie met die pc's, een krachtiger Software wor den gebruikt. Elektronische druksystemen voor monochroom werk met een aanvaardbaar produktievermogen worden nu geschikt voor opdrachten van gemiddelde omvang. Wat voor de elektronika geldt in het zuiver grafische bedrijf is ook van toepassing voor de kartografie: de vervan- ging van het oude zal eerder verlopen als een evolutie, en niet als een revolutie. Het penetratietempo van de elektronische Systemen (figuur 3) hangt af van verscheidene faktoren, zoals: de kosten voor de geheugen- en media-opslag, ver bünden met het systeem; de invloed van de beeldresolutie op de produktiviteit van het systeem; de evolutie van de systeemkosten; de eisen van de gebruiker. Nieuwe ontwikkelingen van Agfa voor de elektronische pre-press zijn de ACS 100 kleurenscanner, de laser beeldbelichters StudioSet 2000 (100 tot 120 lijnen voor zwart/wit), ProSet 9800 (150 lijnen, ook voor kleur) en SelectSet 5000 (175 lijnen, kleur), het PIX-systeem voor Figuur 3. KT 1991.XVII.1 Markt penetratie Opdrachten Fotoz et DTP Kl eure Scanner Bladop naak 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1991 | | pagina 28