Bepaling van de symboolgrootte
Nadat de statistische gegevens zijn geklassificeerd wor
den deze afgezet op de Y-as, terwijl op de X-as de
symboolgrootte wordt afgezet. Er kan gekozen worden
tussen twee methoden van symboolschaling: die waar
de grootte van het symbool evenredig is met de statisti
sche waarde en die waar de oppervlakte evenredig is
met de statistische waarde. Deze kunnen worden weer-
gegeven door respektievelijk de funktie van een rechte
lijn (y ax) en een parabolische funktie (y2 ax).
Met behulp van funktietoetsen kan de coefficient (a)
van deze funkties worden veranderd en daarmee de
schaal van de Symbolen.
Proportionele puntsymbolen
De gebruiker kan kiezen tussen drie verschilende soor-
ten proportionele puntsymbolen:
Als eerste is er het ongeklassificeerde proportionele
puntsymbool, waarbij de symboolgrootte continu va-
rieert met de waarde van de gegevens.
De tweede soort is het geklassificeerde (getrapte) pro
portionele puntsymbool, waar bij iedere gegevensklasse
een symbool van een bepaalde grootte hoort.
Bij de derde soort zijn er twee mogelijkheden: de sym
boolgrootte is continu en er worden verschillende kleu-
ren gebruikt om de verschillende klassen aan te geven;
öf er worden voor de hoogste klasse continue proporti
onele Symbolen gebruikt en voor de lagere klassen ge
klassificeerde Symbolen. Op die manier kan de gebrui
ker tegelijkertijd de nadruk leggen op de grootte-verge-
lijking van de hoogste waarden en de distributiepatro-
nen van de lagere waarden aangeven.
Overlap van Symbolen
Er wordt meestal met enkelvoudige Symbolen gewerkt.
Het is de bedoeling dat kleine Symbolen een grotere
prioriteit hebben dan grotere, zodat bij een overlap de
kleine 'bovenop' de grotere getekend worden. In het
SKK is momenteel alleen de prioriteit en overlap van
cirkelsymbolen geregeld. Voor andere Symbolen zal bin
nenkort een algorithme geimplementeerd worden.
Automatische plaatsing van Symbolen
In de meeste Systemen worden de Symbolen niet auto
matisch geplaatst, maar aan de hand van met de hand
gedigitaliseerde labels. Dit omdat de gebieden waarin
de Symbolen moeten worden geplaatst, bestaan uit een
of meer polygonen, waarvan de centroide of het zwaar-
tepunt (beide vrij eenvoudig te berekenen) buiten het
gebied kan liggen.
De automatische methode die in het SKK gebruikt
wordt zoekt het grootste vierkant dat nog in het gebied
past. Het symbool wordt vervolgens geplaatst in het
middelpunt van dit vierkant.
Ook met deze methode is de plaatsing van de Symbolen
lang niet altijd goed. Omdat bij dit probleem zoveel za-
ken meespelen, zoals de vorm van de gebieden, de
grootte van de Symbolen en de komplexiteit van de
kaart, zal een zekere mate van gebruikers-interaktie al
tijd nodig blijven voor een goed resultaat.
Chinese karakters
Om het SKK geschikt te maken voor gebruik in China,
is het absoluut noodzakelijk dat het systeem kan wer
ken met Chinese karakters. De gebruiker kan de karak
ters invoeren middels CCDOS (Chinese Character Disk
Operating System). Hiermee kunnen de plaats van het
karakter, de hoogte, de breedte, de interspatie, de inter-
linie, de lijndikte, de rotatie en dergelijke direkt nume-
riek worden ingevoerd of interaktief worden bewerkt
met behulp van funktietoetsen. Het systeem gebruikt
een bibliotheek, waarin de karakters in vektorvorm zijn
opgeslagen.
Implementatie en gebruik van het SKK
De hardware-konfiguratie waar het SKK op werkt be-
staat uit een MS-DOS pc met minimaal 640 Kilobyte
geheugen, een 30 Megabyte harde schijf en een CGA-
videokaart, een Calcomp 9100 digitaliseertablet, een
Calcomp 1044 plotter en een Epson LQ2500K printer.
Deze hardware kan via de seriele poort aan een Micro-
VAX II gekoppeld worden. De gebruikte Software om-
vat pc-Arc/Info, dBase III, de programmeertalen C en
FORTRAN, het eerder vermelde CCDOS en PE2 of
andere tekstverwerkers.
Het feitelijke programma is geschreven in C en
FORTRAN, en is ongeveer 10.000 regels lang.
Ofschoon het geheel nog niet geperfektioneerd is, is het
toch al gebruikt voor de produktie van enkele statisti
sche kaarten voor de Nationale Economische Atlas van
China.
Het maken van deze atlas is een groot projekt dat mo
menteel op ons instituut wordt uitgevoerd. Hiervoor is
op een microVAX II een database aangemaakt met ge
gevens voor heel China van onderdelen van provincies.
De statistische gegevens worden ontsloten met behulp
van het RDB/VMS database management systeem en
de ruimtelijke gegevens met behulp van Arc/Info. Voor
kartering met het SKK worden de noodzakelijke gege
vens uit de database geextraheerd en naar de pc ver-
zonden.
Op deze manier zijn ongeveer 25 kaarten vervaardigd
met als onderwerp aantallen werknemers in diverse in-
dustrieen per onderdeel van een provincie. Op dit mo-
ment wordt er gewerkt aan kaarten van de stedelijke ge
bieden, waarbij onderwerpen als woningen, openbaar
vervoer en watervoorziening worden gevisualiseerd.
Noten
Yingming Zhou is werkzaam op het Geografisch Instituut
van de Chinese Academie van Wetenschappen.
Dit artikel werd gepresenteerd tijdens een seminar van de
ICA-kommissie Nationale Atlassen, dat van 8 t/m 12 au-
gustus 1990 werd gehouden in Beijing, China.
Het artikel werd uit het Engels vertaald door B.J. Köbben.
KT 1991.XVII.1
39
