iH
■e-
(met een enkele tabel) nodig zijn
voor de behandeling van de eerste
onderwerpen, dan volgt een zelfstan-
dige paragraaf met 7 bladzijden fi-
guren met alleen maar ondertitels en
geen verdere toelichting, daarna weer
2 bladzijden tekst, 2 bladzijden ta-
bellen en tenslotte weer 2 bladzijden
tekst met een tabel. Deze benadering
is naar mijn mening volledig onge-
schikt voor de behandeling van de
thematische kartografie in deze kon-
tekst: daarvoor is een geintegreerd
gebruik van beeld en tekst noodza-
kelijk. Daar komt bij dat er ook
nogal wat inhoudelijke bezwaren zijn
aan te tekenen tegen dit hoofdstuk.
Waar veel aandacht wordt besteed
aan de klassifikatie van thematische
kaarten, wordt niet nader ingegaan
op aspekten van de konstruktie en
het gebruik van de uiteenlopende
kaarttypen en daarmee heeft die
klassifikatie niet meer dan een theo
retisch belang. En zelfs aan dat laat-
ste kan nog worden getwijfeld, om-
dat een goed gestruktureerd en
konkreet overzicht ontbreekt.
Bij het hoofdstuk van Lehmann
Ogrissek en dat van Balodis kunnen
dus grote vraagtekens worden gezet
voor wat betreft de bruikbaarheid,
voor welk opleidingsnivo dan ook.
In bladzijden gerekend kan echter
75% van dit tweede deel van Basic
cartography in het onderwijs, en ook
als naslagwerk voor praktijk-
kartografen, zijn nut afwerpen. Dat
blijkt ook wel uit het relatieve sukses
van de publikatie van het tweede
deel: binnen een jaar na verschijning
waren er al 1000 exemplaren van ver
kocht, en dat ondanks een verdubbe-
ling van de prijs van het tweede deel
(met minder pagina's) ten opzichte
van deel 1. Het sukses van de publi
katie als geheel zal waarschijnlijk al
leen maar toenemen na de aanstaan-
de verschijning van het bijbehorende
oefeningenboek en zeker ook na de
herziening van het eerste deel. Daar
wordt immers alweer aan gewerkt
onder leiding van prof. F.J. Orme-
ling jr en ongetwijfeld zullen daarbij
de Problemen van de eerste editie
worden aangepakt.
C.P.J.M. van Elzakker
Keates, J.S., Cartographic Design
and Production (second edition).
Harlow: Longman Scientific Tech
nical, 1989. VIII 261 pp., 188 x
245 mm, 207 figuren, gekleurde
schutbladen. ISBN 0-582-30133-5.
Prijs f 74,85.
Voor docenten in een bepaald vak is
het altijd een bijzondere gebeurtenis
als er een nieuwe editie verschijnt
van een van de standaard leerboeken
op dat vakgebied. Met grote be-
langstelling heb ik daarom ook de
nieuwe editie van 'Keates' vergeleken
met mijn exemplaar van de eerste
editie, dat ik in 1973 kocht en dat
intussen zeer beduimeld en vergeeld
is geraakt. Zou de nieuwe editie de
ingrijpende herziening zijn, die men
zou mögen ver wach ten na 17 jaar?
En zou het lonend zijn om de eerste
editie te vervangen? Een volmondig
'ja' is het antwoord op beide
vragen.
Allereerst kunnen de uiterlijke as
pekten worden beschouwd. De prijs
van de nieuwe editie (met een slappe
band) is zeer redelijk en past zeker
binnen een gemiddeld Studentenbud
get. De tekst is volledig opnieuw ge
zet, en de drukkers in Singapore
hebben zowel de tekst als de vele il-
lustraties zeer goed afgeleverd. De
eerste editie kende het voordeel van
een roodbruine steunkleur, maar de
overgang naar alleen zwart en wit
lijkt toch geen ernstige nadelige ge-
volgen te hebben gehad. De illustra-
ties vormen een goede eenheid met
de tekst en zijn allemaal opnieuw
getekend.
De inhoud van het boek is echter be-
langrijker dan de buitenkant ervan.
De inhoudsopgave laat zien dat het
boek gereorganiseerd is, onder toe-
voeging van een geheel nieuw gedeel-
te over toegepaste kartografie. In
zijn voorwoord merkt Keates op dat
het nog steeds de bedoeling is om de
aandacht vooral te richten op de
fundamentele Problemen van de kar-
tografische weergave en op de kom
plexe relatie tussen de representatie
van informatie en de technologie.
Terwijl hij in de eerste editie nog
specifiek inging op sommige aspek
ten van de automatisering, redeneert
Keates nu dat hij de huidige toepas-
sing van de digitale kartografie on-
voldoende eer zou aandoen met
slechts een paar speciale hoofdstuk-
ken. Daarom verkoos hij dit keer om
alleen, maar wel door het hele boek
heen, te refereren aan de koncepten
en technieken van de computerkarto-
grafie. Nochtans hebben Ormeling
en Kraak in hun boek Kartografie
laten zien, dat het zeer wel mogelijk
is om in minder dan 20 bladzijden
een leerzaam overzicht te bieden van
vele aspekten van de kartografische
automatisering. Het ongelukkige re-
sultaat van de keuze van Keates kan
zijn, dat de huidige generatie Studen
ten een leerboek, dat niet specifiek
ingaat op deze technieken, als ouder-
wets zal afdoen. Het zou jammer
zijn als dat inderdaad het geval is,
waar het boek veel degelijke infor
matie bevat over de kartografische
beginselen en de praktijk, welke
bruikbaar is onafhankelijk van de
technieken die feitelijk worden toe-
gepast.
Deel 1 is wellicht het minst gevoelig
voor technologische veranderingen,
omdat het handelt over kartografi
sche weergave, inklusief het zien en
<5>
-
Keates besteedt veel aandacht aan de
technische aspekten van de kaartver-
vaardiging (verkleinde weergave van
enkele illustraties uit het boek).
52
KT 1991.XVII.1
original
papar
charged
cylinder
^Zücharging unit
toner to
papar
66. Schematic diagram of a Xerographie machine
Qffiat
blank at
Fountain
Plata
(D Papar
Ink
115. Pnnung sequence of lithographic proof press
