4
kartografische kwaliteit en kartografische fouten. Bij
operaties zoals de konversie van raster naar vektor en
overlay-operaties treden de zwakheden van kartografi
sche gegevens veel meer aan het licht dan wanneer met
behulp van traditionele middelen een papieren kaart
werd getekend. Het ontstaan van 'slivers' is een bekend
voorbeeld hiervan (figuur 3). Digitale technologie in de
vorm van digitaliseerapparaten, digitale processoren en
laserprinters levert ons een mate van precisie die zelden
wordt gerechtvaardigd door de nauwkeurigheid van de
geografische gegevens (zie voor een behandeling van de
begrippen precisie (Eng: precision) en nauwkeurigheid
(Eng: accuracy) tomlin, 1990). Het is niet logisch om
geld te besteden aan precisie wanneer onze methoden
van dataverzameling en -analyse grote onnauwkeurighe-
den in zieh herbergen. Een oplossing wordt gevormd
door het aanpassen van de precisie aan de nauwkeurig
heid. Dit kan bereikt worden door het konventionele
koördinatensysteem te vervangen door een bepaalde
hierarchische bedekkingsstruktuur (Eng: tesselation),
waarin de mate van resolutie varieert met de nauwkeu
righeid van de gegevens (dutton, 1989).
Een ander obstakel voor verdere ontwikkeling van ana-
lysemogelijkheden is ons beperkte begrip van de relatie
tussen nauwkeurigheid en kosten. Dit verband zal
hoogstwaarschijnlijk asymptotisch zijn waarbij, op een
hoger nauwkeurigheidsniveau, een extra hoeveelheid
kosten een verminderde verhoging van de nauwkeurig
heid oplevert (figuur 4). De vraag hierbij is of de extra
kosten voortkomend uit het meten en registreren van de
nauwkeurigheid van een lokatie of van een attribuut en
het naspeuren van de effekten op komplexe operaties
zoals achtereenvolgende kaartoverlays worden gerecht
vaardigd? Bedragen zij minder (of meer?) dan de kos
ten verbonden met eventuele juridische Processen die
Figuur 3. De grens tussen twee regio's wordt, als gevolg van
digitaliseerfouten, gevormd door twee verschillende lijnen.
Dit heeft de vorming van 'silver-' of afgesneden polygonen
tot gevolg.
kosten
0% nauwkeurigheid 100%
Figuur 4. Exponentioneel toenemende kosten bij toenemende
nauwkeurigheid.
het gevolg kunnen zijn van het veronachtzamen van een
bepaalde foutmarge? Leveranciers van kartografische
gegevens ondervinden een toenemende druk om infor-
matie over de kwaliteit van de gegevens te verstrekken
(goodchild, 1990). Deze informatie kost echter geld en
behalve wanneer de relatie tussen de kosten en de baten
van deze informatie beter begrepen wordt, zal het moei-
lijk zijn om de koper te overtuigen van het feit dat
hij/zij ervoor zal moeten betalen.
Kommunikatie
De kaart, hetzij in papieren, hetzij in elektronische
vorm, is het meest voor de hand liggende medium voor
de kommunikatie van geo-informatie. Geautomatiseerde
kaartproduktie is waarschijnlijk het gebied waar, gedu-
rende de afgelopen twintig jaar, automatisering de
meest zichtbare vruchten heeft afgeworpen. Wij zijn
niet alleen in Staat geweest om de konventionele pro-
duktielijnen te automatiseren, maar we hebben ook het
palet van kartografische Produkten vergroot met Pro
dukten die in het verleden te kostbaar of rekenkundig
te ingewikkeld waren. Voorbeelden van deze nieuwe
kartografische Produkten zijn onder meer kaarten
waarin de relaties tussen meerdere variabelen worden
weergegeven, kartogrammen, komplexe symbolisaties en
drie- of vierdimensionale weergaven door middel van
animaties (gershmal, 1990). De recente ontwikkelingen
op het gebied van desktop Publishing en de zogenaam-
de hypermaps (kaarten waaraan tekstuele en numerieke
databases zijn gekoppeld) stuwen de geautomatiseerde
kartografie verder voort. In tegenstelling tot onderdelen
van geavaneeerde gebruikerinterfaces zoals pop-up en
pop-down menu's, Windows, icons, aanwijs-
instrumenten, geluid enz., is er in de zogenaamde
'back-end' funkties van geautomatiseerde kartografie
weinig ontwikkeling te bespeuren. Hierbij kan gedacht
worden aan keuzen omtrent de gewenste kaartsoort, de
34
KT 1991.XVII.2
afgesneden
polygoon