[3 Interactieve Digitale Survey voor Viaanderen
Kaartauteur Prof.dr.M.Van Naelten 1990
DIGSUV-project
VERKOCHTE KAVELS 1988 IN HA
HO 25 to 250
O 15 to 25
Ho 12 to 15
O 9 to 12
O 6 to 9
O 3 to 6
O 0 to 3
Figuur 3. Weergave na kleurscheiding op 300 DPI-inkjet-
printer van de interaktieve kaart van Viaanderen met de
openbaar verkochte kaveloppervlakte in ha. per gemeente.
Bij de positie van het bedrijfsleven past wel een kantte-
kening. Deze toestellen staan vaak wel geinstalleerd bij
de managers, die beslissen dat de rest van het bedrijf
op MS-DOS moet werken, zoals uit een enquete in
1989 bleek. Uit die zelfde enquete bleek overigens ook
dat naarmate bedrijven kleinschaliger zijn, de aanwe-
zigheid van MAC™-apparatuur minder zeldzaam is dan
men vermoedt.
De recente halvering van de prijs van deze toestellen
zou in de körnende maanden wel eens een geleidelijk
sterkere penetratie als gevolg kunnen hebben.
Hoe spektakulair de ontwikkeling in dit soort compu-
terkartografie ook mag wezen, er zijn niet geringe geva-
ren aan verbonden. Een niet-getraind kartograaf kan
met deze programmatuur onleesbare en waardeloze
kaarten produceren, die noch voor hemzelf, noch voor
de gebruiker enig nut hebben. Meer nog, ze kunnen bij-
dragen tot de produktie van kaartreeksen, die tot volko-
men verkeerde konklusies leiden. Hiermee sluiten we
volledig aan bij een aantal kritische bemerkingen van
Depuydt en Roselle (1986, pp. 53) en hun kommentaar
bij enkele door hen getoonde voorbeelden.
Ook de tegenpool van deze kritiek wordt nu echter
zichtbaar. Dit zelfde instrument in handen van een zeer
goed maar wetenschappelijk wat minder integer karto
graaf, kan dankzij de onvoorstelbare snelheid en inter
aktieve flexibiliteit bij de beeldvorming, leiden tot heel
handige informatiemanipulaties met precies de bedoe-
ling de boodschap op een geraffineerd vertekende wijze
over te brengen. De inzetbare truuks zijn niet langer
meteen zo doorzichtig, tenzij men zelf ook over de ge-
bruikte gegevens en bijbehorende programmatuur be-
schikt.
Enige kartografische vakkennis gekoppeld aan een niet
eens zo grote dosis geduld wordt dus meer dan ooit een
bijzonder te duchten verschijnsel in dit vak.
Computerkartografie is helaas niet alleen door onkunde
maar ook door eenvoudig bereikbare en bewuste mani-
pulatie van de beeldvorming bedreigd. Dit laatste as-
pekt verdient niet minder de aandacht dan de produktie
van ondeskundig opgebouwde routinekaarten. Weten-
schappers immers tonen vaak zo bijzonder graag hoe-
veel gelijk ze wel hebben en niets is daarbij ingrijpen-
der op de argeloze waarnemer dan beeldvorming.
Noten
Prof. dr M.A.M.G. van Naelten is gewezen hoogleraar Pöno
logie aan de Faculteit der Beleidswetenschappen van de K.U.
Nijmegen en wetenschappelijk zaakvoerder van het onder-
zoeksbureau 'Ruimte en Technologie b.v.b.a..', Van Schoonbe-
kestraat 71/2 te B-2018 Antwerpen.
1. Omwille van het 'demo-karakter' kan men deze versie een
releasenummer 'DIGSUV-01' meegeven.
2. Zie o.m. Kjell-Äke holmberg, Staff Development, Wheels
Europe, issue no. 1, Nov 1985, pp. 17.:
"With MAC and its introductory manuals, it is sufficient
with 4-8 hours of individual training. Other alternatives re-
46
KT 1991.XVII.2
BRON N.l.S.