Prof. Depuydt, hoogleraar Kartogra-
fie aan de Katholieke Universiteit
van Leuven, heeft vanaf 1968 een
oeuvre van archeologische kaarten
opgebouwd, en met de produktie
daarvan ook de nodige ervaring op-
gedaan in Egypte, Jordanie en Tur-
kije. Hij heeft daarvan onder andere
in KT 1988.3 verslag uitgebracht.
Die ervaringen zijn nu ook in boek-
vorm gepubliceerd, en wel in een
speciale publikatie van het Comite
voor Belgische Opgravingen in Egyp
te, Elkab IV (Elkab is het opgra-
vingscentrum van de Belgische ar-
cheologen in Egypte; het is een
plaats aan de Nijl in Boven-Egypte
waar een tempelkomplex uit de tijd
van Ramses II is opgegegraven). De
ook typografisch uitstekend verzorg-
de publikatiereeks over deze vind-
plaats is behalve met betrekking tot
zijn kartografische aspekten ook
zeer interessant vanwege zijn gede-
tailleerde verwijzingen en inventari-
saties voor in de dokumentatie gein-
teresseerde vakgenoten. Behalve het
deel van Depuydt hoort nog een in-
ventarisatie van de archeologische
vindplaatsen in het gekarteerde ge-
bied (door S. Hendrickx en D. Huy-
ge) tot deze vierde band.
De hier besproken publikatie volgt in
grote lijnen die in het Kartografisch
Tijdschrift, maar is uitgebreider (be-
vat onder andere een detailverslag
over de opname en kartering van het
Elkab-gebied), en is veel beter gei'l-
lustreerd: met de druk in het KT is
indertijd het een en ander mis-
gegaan.
Achtereenvolgens worden de volgen-
de Problemen van een archeologische
opname en kartering besproken: de
omvang van het op te nemen gebied;
de keuze van de te karteren objek-
ten/elementen; de opname, met het
topografisch net en het kwadraatnet,
het uitzetten en kenbaar maken in
het terrein van de netten, en de ei-
genlijke kartering. Na algemene be-
schouwingen hierover, geillustreerd
met aan opgravingen in Egypte en
Jordanie ontleende voorbeelden,
volgt een beschrijving van de geko-
zen methode in Elkab.
De publikatie is extra waardevol van
wege de twee bijgevoegde kleuren-
kaarten: Elkab (opname F. Depuydt
en P. Vermeersch 1968-1969, redaktie
F. Depuydt, kartografie R. Gee-
raerts, druk NGI 1972) in vier kleu-
ren, en Wadi Hillal (opname F. De
puydt en C. Steenmans, redaktie F.
Depuydt, kartografie R. Geeraerts en
L. Cleeren) in twee kleuren. Beide
kaarten zijn getekend op de schaal
1:1000. Elkab, gelegen in de plaatse-
lijk versmalde bebouwde riviervlakte
van de Nijl, is weergegeven in zachte,
groenige pasteltinten. Flet niet per
manent bewoonde gebied van de
Wadi Hillal op enkele kilometers van
Elkab is in zwart en roodbruin ge-
drukt. Wat met name opvalt aan bei
de kaarten is de grote zorg voor het
detail en de fijnheid waarmee de
plaatselijke terreinverschillen zijn
aangegeven. Een derde kleurenkaart,
over een eveneens in de nabijheid
liggend rotsgravengebied, zal waar-
schijnlijk binnenkort uitkomen.
F.J. Ormeling
Kartographisches Taschenbuch
1990/91. Herausgegeben von Jürgen
Dodt und Werner Herzog im Auf
trag der Deutschen Gesellschaft für
Kartographie (DGfK). Bonn: Kirsch
baum Verlag. 300 pp..
ISBN 3-7812-1268-8.
In 1989 verraste de DGfK haar leden
met de uitgave van een Kartographi
sches Taschenbuch 1988/89 dat in
körte tijd als informatiebron over de
kartografische gemeenschap in de
Duits sprekende landen waardering
ondervond. Thans is als vervolg
daarop het Taschenbuch 1990/91
versehenen. De inhoud van deze pu
blikatie valt evenals die van haar
voorganger in twee delen uiteen.
Ruim een derde van de 300 pagina's
wordt ingenomen door artikelen over
aktuele onderwerpen.
Geopend wordt met een helder over-
zicht van Wigand Weber (IfAG,
Frankfurt) over ontwikkeling en hui-
dige stand der computerkartografie.
Vervolgens worden onder meer be-
handeld de Zwitserse Topografische
Dienst, de overheidskartografie en
de kartografie-opleidingen aan de
Technische Hogescholen in Duits-
land. Interessant is voorts het artikel
van Viola Imhof over kartografische
verzamelingen in Zwitserland. Ten-
slotte zijn in dit deel opgenomen een
lijst van landennamen en een 22
bladzijden lange lijst met meer dan
300 afkortingen die in de kartografie
en haar zusterdiseiplines in zwang
zijn, zoals ICA, IfAG, IGU, ITC,
MilGeo, NN enz.
De lijst van landennamen (of beter
gezegd van Tandnamen' zoals be-
pleit door de Nederlandse Taalunie)
omvat de ingeburgerde alledaagse
vormen (Niederlande), de volledige
officiele namen (Koningreich der
Niederlande), de bijbehorende ad-
jektieven (niederländisch), de inwo-
nernamen (Niederländer) en de na
men der hoofdsteden (Amsterdam).
De lijst werd samengesteld door de
Ständiger Ausschuss für Geographi
sche Namen (StAGN) en is geba-
seerd op de officiele schrijfwijzen in
de vier deelnemende landen, de
BRD, de voormalige DDR, Oosten-
rijk en Zwitserland alsmede op de
schrijfwijzen ingeburgerd bij het
Duitse vertaalbureau bij de Verenig-
de Naties. Wie verwacht dat de
Duits sprekende wereld eensgezind
zou zijn op dit spellingsgebied wordt
teleurgesteld. In het bijzonder wijken
de in de DDR vastgestelde spellingen
herhaaldelijk af van die in de BRD,
zoals uit de volgende voorbeelden
möge blijken: Elfenbeinküste (DDR)
- Cöte d'Ivoire (BRD); Burkina
(DDR) - Burkina Faso (BRD); US-
Amerikaner (DDR) - Amerikaner
(BRD); Mocambiquer (DDR) - Mo-
sambikaner (BRD) enz.
Het tweede deel van het Taschen
buch bevat een vrijwel uitputtend
namen- en adressenbestand. Dit
heeft in de eerste plaats betrekking
op de kartografische en aanverwante
verenigingen in de Duits sprekende
landen met nadruk op de Deutsche
Gesellschaft für Kartographie, haar
werkgroepen, studiekommissies, lo
kale en regionale afdelingen. Ook de
International Cartographic Associa
tion met haar kommissies krijgt een
goede beurt. Achtereenvolgens wor
den dan de kartografische overheids-
diensten en instituten vermeld, de
onderzoeks- en opleidingsinstituten,
de uitgevers van kaarten en kaart-
werken (93 in getal!), de partikuliere
kartografische bureaus, ateliers en
studio's, de boekhandelaren gespeci-
aliseerd in kaartverkoop (19 stuks),
de ingenieursbureaus die zieh bezig-
houden met luchtfoto- en satelliet-
beeldverwerking en tenslotte de im-
porteurs en fabrikanten betrokken
bij computerkartografie, digitale
beeldverwerking, geografische infor-
matietechnologie en reprotechniek.
56
KT 1991.XVII.2
