i 1
car n®
lingssystemen (PB-systemen) voor auto's. De Ameri-
kaanse firma ETAK was de eerste die met een dergelijk
systeem op de markt kwam: op een klein beeld-
schermpje ziet de bestuurder de positie van zijn auto
afgebeeld tegen de achtergrond van een wegenkaart. Als
opslagmedium voor het wegenbestand maakt het sys
teem gebruik van een cassettebandje. De positie wordt
bepaald met behulp van een magnetisch konrpas (voor
de richting) en wielsensoren (voor de afstand). De ge
schatte positie wordt gekorrigeerd met behulp van een
gevektoriseerd wegenbestand. De eerstgenoemde tech-
niek Staat bekend als 'dead reckoning', de tweede als
'map matching' (Wiedenhof thoone, 1986; heres,
1989).
Het ETAK-systeem werd in het begin van de jaren tach-
tig op de Amerikaanse markt geintroduceerd. Na een
aantal jaren is de produktie echter stopgezet. De ver-
koop viel tegen en het systeem had nogal wat kinder-
ziekten. Bovendien kreeg ETAK te maken met een ty
pisch Amerikaans probleem: produktaansprakelijkheid.
Een aantal gebruikers was, al turend op het beeld-
scherm, ergens tegen aan gereden en eiste schadevergoe-
ding. De licentierechten van het systeem zijn daarop
verkocht aan een aantal Japanse fabrikanten en aan het
Duitse bedrijf Bosch-Blaupunkt. ETAK zelf beperkt
zieh nu tot de produktie van digitale wegenbestanden.
Figuur 1. Beeldscherm van het Travelpilot-systeem.
Bosch brengt het ETAK-systeem op de markt onder de
naam 'Travelpilot'. De cassetterecorder is daarbij ver-
vangen door een CD-ROM speler, waardoor de toe-
gangstijden tot het externe geheugen een stuk kleiner
zijn. De grafische presentatie is hetzelfde gebleven: het
wegennetwerk in groen tegen een zwarte achtergrond
(figuur 1).
Travelpilot is momenteel te koop in Duitsland en in N'e-
derland. De voorgenomen marktintroduktie in het Vere-
nigd Koninkrijk en in Frankrijk is voor onbepaalde tijd
uitgesteld aangezien het 'bijtrekken' van de voormalige
DDR hoogste prioriteit heeft gekregen.
Ook de Nederlands/Belgische firma Teleatlas werkt aan
een PB-systeem. Het is 'Car-pilot' gedoopt. Funktio-
neel is het systeem gelijkwaardig aan Travelpilot. Het is
nog niet te koop.
Verschillende Japanse autofabrikanten, o.a. Mazda en
Toyota, zijn ook al met een ETAK-achtig systeem op de
markt versehenen (iwaki et al., 1989), eveneens op basis
van een CD-ROM speler. Een belangrijk verschil met
Travelpilot en ETAK is het kleurenbeeldscherm. Omdat
de CD's bovendien meer geografische informatie bevat-
ten dan louter en alleen het wegennetwerk, ziet het
kaartbeeld er meteen al een stuk aantrekkelijker uit dan
het wat saaie beeld dat ETAK en Travelpilot bieden.
De Japanse elektronische en automobielindustrie heb-
ben hun krachten gebundeld bij de uitgave van de CD's
voor deze Systemen. Zij hebben een standaard gedefi-
nieerd met betrekking tot de afbeelding van wegenin-
formatie op een CD. Daarnaast hebben zij een produk-
tiemaatschappij opgericht, die de CD's ook daadwerke -
lijk produeeert en uitgeeft. Een groot gedeelte van Ja
pan is inmiddels op deze manier op CD uitgebracht.
Hoe moet ik nu?
Het antwoord geven op de vraag 'waar ben ik nu?' is
uiteraard maar het halve werk. Navigatiesystemen wor
den worden pas echt interessant als ze de gebruiker ook
kunnen verteilen hoe hij op de beste manier zijn be-
stemming kan bereiken.
Dit kan door een PB-systeem als Travelpilot uit te brei-
den met twee funkties: een routeplanner en een route-
gids. Hiervan is de routeplanner technisch gezien niet
zo moeilijk te realiseren. Wel is het zo, dat om goed te
kunnen presteren, deze funktie dient te kunnen beschik-
ken over een groot aantal verkeerstechnische gegevens:
wegenklassifikatie, eenrichtingsverkeer, afslagverboden,
verbodsbepalingen voor bepaalde kategorieen voertui-
gen, personen en lading, limieten in hoogte, lengte,
breedte en gewicht (heres, 1989; claussen heres,
1991).
Het maken van een goede routegids is een veel lastiger
zaak, vooral als men zoveel mogelijk gebruik wil ma
ken van gesproken instrukties (dit in verband met de
verkeersveiligheid). Dan pas blijkt hoe gekomplieeerd
alledaagse termen als 'straat', 'kruising', 'brug' in el-
r--
Figuur 2. Beeldscherm van het Carin-systeem.
KT 1991.XVII.3
PHILIPS
«Hai
»Ours
NAVIGATION SYSTEM
20