satellietbeeld, de vektorgegevens en de tekst/layout zijn
apart van elkaar bewerkt, waarbij er wel gekeken werd
naar het goed op elkaar aansluiten van deze gegevens.
Hierna werden de bestanden geplot, en de kleurstelling
gekontoleerd met kleurproeven. Tenslotte werden de
eindtilms gedrukt. In de volgende paragrafen volgt
voor iedere stap een apart stroomdiagram.
De gebruikte hardware-konfiguratie bestond uit een In
tergraph InterPro 6240 Werkstation met twee 19" grafi
sche schermen, 80MB intern geheugen en een 670MB
schijfeenheid. De films zijn geplot met een Optronics
5040 scanner/plotter. De gebruikte Intergraph-software
Staat op de poster vermeld.
Bewerken satellietbeeld
Het voor deze poster gebruikte beeld is afkomstig van
de AVHRR-sensor (Advanced Very High Resolution
Radiometer, eigendom van de NOAA - National Ocea-
nographic and Atmospheric Administration, het
'KNMI' van de USA). De NOAA-satelliet met deze
sensor bevindt zieh in een zonsynchrone baan op een
hoogte tussen de 833 en 870 km boven het aardopper-
vlak. De sensor produeeert beeiden met een grondreso-
lutie van een kilometer in vijf spektrale banden. Voor
de poster werden drie banden gebruikt: zichtbaar licht,
nabij-infrarood en thermisch-infrarood. Het basismate-
riaal bestond uit een digitaal mozaiek van 13 beeldseg-
menten dat een vrijwel wolkenloos Europa toont, en
waar water blauw gemaskeerd is.
Gemaskeerd wil zeggen dat alle verschillende reflektie-
waarden die het water bevat, omgezet zijn naar een be-
paalde waarde; in dit geval donkerblauw. Maskering
BEWERKEN SATELLIETBEELD
kleur optimaliseren
completeren
registreren
legenda creeren
bewerkt satellietbeeld
onbewerkt satellietbeeld
3 x 2 0MB COT bestanden
van water was nodig, omdat door invloed van de ther
mische band water roze zou zijn gekleurd.
Door de gekozen kombinatie van drie banden is er een
'pseudo natural color' beeld ontstaan; het beeld Iijkt
natuurlijke kleuren uit het voor ons zichtbare spektrum
te bevatten, hoewel er in werkelijkheid andere spektrale
banden gebruikt zijn. Het is geen geklassificeerd beeld,
omdat er geen interpretatie aan te pas is gekomen.
Dit mozaiek is geprodueeerd door het NRSC (National
Remote Sensing Centre) in Groot-Brittannie en is ook
via de remote-sensing-afdeling van het NLR (Nationaal
Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium) verkrijgbaar. Het
oorspronkelijke mozaiek is 4500 x 4500 beeldpunten
groot en heeft een grillige vorm (zie figuur 3).
Het satellietbeeld heeft de volgende bewerkingen onder-
gaan (figuur 2):
Kompleteren
Voor het uitbrengen van de poster van heel Europa in
de geplande projektie (zie volgende paragraaf), ontbrak
een klein deel van de satellietgegevens in Finland en de
USSR (zie figuur 3). Geplaatst voor de keuze van het
inmoza'ieken van een nieuw aan te schaffen segment en
een kosmetische operatie van het beschikbare beeld,
werd voor de laatste optie gekozen. Hiervoor werd het
met 'A' in figuur 3 aangegeven gebied gekopieerd,
gespiegeld in de eigen vertikale as (omklappen) en gere-
gistreerd naar het volledige beeld zodat gebied 'B' ont-
stond. Het omklappen garandeert een naadloze over
gang met het oorspronkelijke beeld op de noord-zuid
as. Een mozaiek-operatie die een ekologische grens
volgt bij de oost-west overgang garandeerde ook daar
een acceptabele grens.
Voor de mozaiek-operatie werd het kleine beeld qua
formaat aangepast aan het grote, om daarna samenge-
voegd te worden tot een derde beeld. Het totale volume
van rasterdata in de mozaiek-operatie 240 MegaByte: 3
(beeiden) x 4 (3 satellietbandbestanden 1 weergave-
bestand) x 20 MB (per bestand) 240 MB. Ondanks
dit grote datavolume, bedroeg de verwerkingstijd slechts
45 minuten.
Registreren
Voor de projektie van de kaart hebben we gekozen voor
de konforme konische Lambertprojektie, mede gezien
het doel, de grootte en de vorm van het gebied. Daar
de projektie van het satellietbeeld onbekend was, diende
het satellietbeeld op deze vektoren geregistreerd te wor
den. Dit gebeurde aan de hand van een 80-tal registra-
tiepunten; punten die zowel op het satellietbeeld als op
de vektor-database goed herkenbaar zijn, zoals bijvoor-
beeld Gibraltar, Land's End en de Bosporus. In ver
band met de nauwkeurigheid van de subsegmenten van
het mozaiekbeeld bleek het nodig een derde orde kubi
sche konvolutie 'resampling' toe te passen voor een
perfekte korrelatie met een standaardafwijking van
minder dan een halve beeldpunt.
Kleur optimaliseren
Het beeld is opgebouwd uit drie COT (COntinuous
Figuur 2. Bewerken satellietbeeld.
KT 1991.XVII.3
27
