Geautomatiseerde produktie van de topografische
overzichtskaart 1:250.000
A. Dortland
Inleiding
De Topografische Dienst maakt al geruime tijd gebruik
van digitale technieken bij het vervaardigen van de
kaartseries 1:50.000 tot 1:250.000. De opgebouwde
bestanden worden gebruikt bij de handmatige afron-
ding van het produktieproces en tevens als digitaal Pro
dukt geleverd. Het gaat daarbij om lijnvormige infor-
matie, vooral van het wegennet. Het lijnenbeeld wordt
met een CAD-systeem gedigitaliseerd en bewerkt.
Vanuit de afnemers van topografische Produkten ont-
wikkelt zieh een toenemende vraag naar volledig digita
le Produkten, die bijvoorbeeld kunnen dienen als basis
voor een geografisch informatiesysteem of voor een lo-
gistiek systeem. En vanzelfsprekend heeft de Topografi
sche Dienst zelf behoefte aan een efficienter en sneller
produktieproces. Daarom is gezocht naar mogelijkhe-
den om ook de vlakgegevens en het schrift op te nemen
in een proces, dat gericht is op de zo volledig mogelijk
automatische produktie van kaarten.
Omdat de kaartserie 1:250.000 digitaal beschikbaar is
en toch moest worden herzien, werd besloten om dit
bestand te kiezen als uitgangspunt voor een testpro-
gramma.
Het afgelopen jaar is er gewerkt aan een testprogram-
ma, dat heeft geleid tot een nieuwe, op Map Publisher
gebaseerde, werkmethode. Daartoe heeft de Topografi
sche Dienst in januari 1990 een Optronics 4040 scan-
ner/plotter aangeschaft en een InterPro340 Werkstation
van de firma Intergraph, waarop het programmapakket
Map Publisher geinstalleerd is.
Dit systeem biedt de mogelijkheid om vanuit vektor
bestanden, via rasterbestanden, te komen tot een volle
dig automatische vervaardiging van eindfilms. Deze
eindfilms zijn direkt geschikt voor het maken van de
drukplaten voor de kaart.
Het testprogramma bestond uit het:
leren werken met rasterbestanden;
onderzoeken van de mogelijkheden van het scannen
en plotten met de Optronics;
opbouwen van de benodigde invoerbestanden voor
het Map Publisher pakket;
het aanpassen van bestaande vektorbestanden, zodat
deze geschikt zouden zijn voor de verwerking met
Map Publisher.
Ondanks het feit dat de ontwikkeling van de nieuwe
werkmethode nog niet geheel is afgerond, kunnen wij
het nieuwe blad 'Leeuwarden, NN 31-9 uit de serie
1501, schaal 1:250.000' nu als resultaat tonen (zie de
losse kaartbijlage bij dit nummer van het Kartografisch
Tijdschrift).
Het kaartbeeld van dit blad is geheel volgens de nieuwe
methode gemaakt. Alleen voor de legenda is nog ge
bruik gemaakt van bestaand materiaal.
In dit artikel wordt ingegaan op de bewerkingen die op
het digitale bestand van de 1:250.000 zijn uitgevoerd ten
behoeve van de produktie van de kaart.
Het digitale bestand 1:250.000
Het vektorbestand van de kaart 1:250.000 is opgebouwd
in de jaren 1979-1984.
Het bestand beslaat 6 bladen en is samengesteld uit 36
deelbestanden (figuur 1). Deze deelbestanden zijn in het
RD-stelsel opgebouwd, maar voor de uiteindelijke
kaartbladen worden de bestanden getransformeerd naar
het UTM-stelsel.
De 1:250.000 is de eerste kaartserie van de Topografi
sche Dienst waarvan, afgezien van het schrift en de
vlakinformatie, een kompleet digitaal bestand beschik
baar is.
Het bestaat uit een vektorbestand waarin oorspronke-
lijk alleen gekodeerde lijnen (Tinestrings') en cirkels
voorkomen. De hartlijnen van de wegen worden gedigi-
Figuur 1. Indeling topografische kaart 1:250.000 in 6 kaartbla
den (in UTM) en 36 deelbestanden (in RD).
KT 1991.XVII.4
figuur a:
Bladindeling 1:250.000
LEI IUWARBER
in R.D.
GENT
in U.T.M
AMSTEI
GELT
47
