F.J. Ormcling kaartgebruik
VUGA - Overzicht benodigde reispapieren voor Europa
en enige landen daarbuiten
Drie jaar geleden, in KT 1988.XIV.3, werd op blz. 55
de handout van VUGA, die op gemeentehuizen klaar
lag voor degenen die reispapieren nodig hadden,
besproken in de rubriek kaartgebruik. Blijkbaar heeft
VUGA deze professionele aandacht geapprecieerd, want
de dit jaar versehenen tweede editie is ook weer aan het
KT aangeboden, zodat we deze bij dit nummer konden
voegen en er weer een bespreking aan wijden. Van de
eerste editie was geen kartografisch producent bekend;
deze editie is door Geografiek (Amsterdam) vervaar-
digd. Het is alleen de vraag of ze de eerste bespreking
gelezen hebben.
Politieke omstandigheden
Vergeleken met drie jaar geleden is er het nodige in Eu
ropa veranderd, en dat is ook op het nieuwe kaartje te
zien. De eerste editie was echt nog een produkt van de
koude oorlog: een hard rood voor de kommunistische
landen, ver van huis dreigde gevaar. Op het ogenblik is
het voor toeristen op een aantal Europese bestemmin-
gen veel gevaarlijker dan in 1988, maar konform de
tijdgeest is het harde rood tot een donker oranje afge-
zwakt. De kaart oogt daardoor een stuk vriendelijker.
Ook is het kommunistische, monolithische blok in het
oosten aardig opgebroken; het 'cordon sanitaire' rond
de Sovjetunie is opgebleekt.
Grafische aspekten
In principe is het huidige produkt grafisch meer verant-
woord. De zee heeft in plaats van hetzelfde wit als Ne-
derland nu een beschaafd achtergrondraster; de te vette
beschrifting is nu dunner aangegeven en de dikke zwar-
te kontouren/kustlijnen zijn door verrasterde banden
vervangen. Grafisch ziet dat er veel aardiger uit, maar
met name de tekst is nu niet duidelijk genoeg meer. Er
is eigenlijk ook geen reden om de namen van de grotere
landen niet breder te zetten.
De dikke verrasterde zwarte strook die zee en land nu
Scheidt maakt de topografische informatie wat vager:
Bornholm komt erdoor aan Zweden vast te zitten, en
de Kanaaleilanden aan Frankrijk. En is het echt zo dat
je voor Groot-Brittannie wel en voor de Britse
Kanaaleilanden geen geldig paspoort nodig hebt?
De legenda blijft op dezelfde logische manier opgezet:
hoe donkerder, hoe hoger de eisen die aan de reispapie
ren worden gesteld.
Topografie
In het kommentaar op de eerste editie werd om grensjes
in zee gevraagd, om aan te geven dat Noord-Ierland bij
Groot-Brittannie hoorde, de Faeröer bij Denemarken
(of althans niet bij Groot-Brittannie), en Corsica bij
Frankrijk. Dat is op deze tweede editie niet gebeurd,
noch is de weergave van de Gazastrook, die thans niet
onder Egypte valt maar onder Israel, gekorrigeerd (van
de in 1967 door Israel bezette gebieden zijn op de kaart
de Gazastrook en Golan-hoogten aan Egypte respektie-
velijk Syrie gelaten, de 'West Bank' (Judea en Samaria)
is, gezien de tint bij Israel getrokken, maar gezien de
ingetekende grenzen hoort het daar toch ook niet bij).
Cyprus bestaat op de kaart uit een in plaats van twee
staten. Malta is op de kaart te klein om te zien of je er
nu wel of niet met een identiteitskaart heen mag.
De eilanden Rügen, Fehmarn en Usedom hören bij
Duitsland en niet bij Denemarken.
Randinformatie
Aan de vorige maal geuite wens om aan te geven wat
de benodigde reispapieren zijn voor Europese bestem-
mingen die niet op deze kaart kunnen worden aangege
ven (Azoren, Madeira, Canarische eilanden), is nog niet
tegemoetgekomen.
Natuurlijk heeft het geen zin de makers te wijzen op
recente veranderingen die begin dit jaar nog niet waren
te voorzien. Wel is het zo dat de de afgelopen 8 jaar
Libanon in feite een bestemming was die door Buiten-
landse Zaken werd ontraden, en dat had best kunnen
worden aangegeven.
De 'B/BJ' toevoeging in de legenda is nog niet ver-
klaard en werkt mystificerend. Bovendien blijven we in
onzekerheid over de vraag of de pas nu mag worden af-
gegeven of niet in buitenlandse hotels of campings. Dat
kan nog steeds makkelijk worden aangegeven op deze
handout.
Maar het eindoordeel over de kaart is nog steeds het
zelfde als voor de eerste editie: het is geweidig dat de
overheid een dergelijke kartografische handout uitdeelt;
nog steeds wensten we dat alle ambtelijke formulieren
zo duidelijk zouden zijn. Het blijft een prima voor-
beeld van de manier waarop de kartografie bij kan dra-
gen tot het minder ingewikkeld maken van de wereld
om ons heen.
Lees verder op blz. 72.
KT 1991.XVII.4
53
