wonen van de plenaire lezingensessies of van commissievergaderingen, maar ook uit het opdoen van nieuwe kennis op de zogenaamde forum sessies. Het is ondoenlijk om hier aandacht te besteden aan al hetgeen gepresenteerd werd op deze forum sessies: maar liefst 73 onderzoekers of onderzoeks- teams gaven hier immers acte de presence. Hier volgt daarom een selectie uit het gebodene. Herrmann en Asche uit Duitsland lieten goede kartografische Produkten zien die waren vervaardigd met een DTP systeem. Zeer indrukwekkend was een reliefschaduwerings- programma dat vele mogelijkheden biedt, zoals lokale belichtingsverande- ring, luchtperspectief e.d. Zhou Yij- iang uit China presenteerde een karto- grafisch kennissysteem met daarin bij- voorbeeld kleurkeuze gerelateerd aan gebiedsgrootte. Ute Dymon (USA) legde uit hoe kaartgebruikers inbreng kunnen hebben bij het vervaardigen van kaarten voor noodgevallen. Het aangeven van lokaal gebruikte namen, zoals bijvoorbeeld 'Billy's Corner', die normaliter niet op de officiele kaarten vermeld staan, kan van levensbelang zijn als hulpdiensten in geval van nood met de locale bevol- king moeten communiceren. In de tweede forum sessie waren er onder meer wat Japanse presentaties, waaruit vooral de weergave van de derde dimensie door middel van kar tografische hologrammen naar voren sprong (Koido e.a.). Cynthia Brewer (USA) had goed begrepen hoe je op een forum sessie de aandacht kunt trekken voor je werk: die congresgan- gers die dat wilden konden ter plekke deelnemen aan kleine maar illustra- tieve waarnemingsexperimenten gericht op de invloed van de omgeving op de perceptie van kleuren. Leslie Godwin presenteerde de Landbouw- atlas 1987 van de VS. Daarbij trok vooral de aandacht haar methode om stippenkaarten (die de werkelijke geo- grafische verspreiding benaderen) te vervaardigen met behulp van de Com puter. Ciaire Morrison uit Groot-Brittannie presenteerde haar onderzoek naar het ontwerp van puntsymbolen voor grootschalige toeristenkaarten, die door de gebruiker worden geraad- pleegd op de monitor van een toeris- tisch informatiesysteem. Jones, Cook en McBride uit hetzelfde land boden gelegenheid tot discussie over op regels gebaseerde geautomatiseerde plaatsing van namen met behulp van het zgn. NAMEX-systeem. Het steeds belangrijker wordende onderwerp van het gebruik van geautomatiseerde kar tografische Systemen werd aan de orde gesteld door Hannigan e.a. (Australie). Tevens werden in de derde forum sessie de Mexicaanse nationale atlas gepresenteerd, alsmede de atlas van China voor visueel gehandi- capten. Alle forum sessies werden gedomi- neerd door de computerkartografie. Een interessant voorbeeld was de pre- sentatie (door Persson en Normann) van de 1:250.000 digitale kaart van Zweden op CD-ROM. Deze is een combinatie van een gescande (dus raster) basiskaart, inclusief hoogte- zones, plus vectorinformatie (bijvoor beeld administratieve grenzen en wegen), plaatsnamen met een register, en enkele programma's voor het verder bewerken van de basisinfor- matie en statistische gegevens, die apart moeten worden gekocht. Het hele systeem werkt op een PC. Anderen hadden onderzoek gedaan op het gebied van computerbeeiden. Green (Verenigd Koninkrijk) gaf een overzicht van de Problemen die kunnen ontstaan wanneer onervaren gebruikers van kartografische Sys temen een vrije kleurkeuze hebben. Takashi Morita (Japan) gebruikte oogbewegingen voor het meten van de doelmatigheid van een GIS beeld. Groop (USA) had de Computer ge- bruikt voor het maken van chorople- tenkaarten met twee variabelen, waarbij elke variabele wordt weerge- geven door stippen met een bepaalde kleur, in de juiste aantallen per admi nistratieve eenheid, maar willekeurig geplaatst. Door de menging van de twee kleuren krijgt de gebruiker een indruk van de relatieve omvang en spreiding van de twee variabelen. Op de laatste forum sessie gaf Kraak met schema's weer welke kartografi sche functionaliteiten een 3D GIS nodig heeft in de verschillende stadia van de kaartproduktie. Het belang hiervan werd fraai geillustreerd door Tadao Dohi e.a. uit Japan met voor- beelden uit een 3D GIS van een onder- gronds winkelcentrum in Tokyo. Dit betrof zowel 3D overzichten in kleur vanuit verschillende blikrichtingen, als meer technische 3D kaarten van ondergrondse leidingen e.d. Rice (USA) liet zien dat de technische mogelijkheden voor filmkaarten ('ani- mated map display') mede door CD- ROM ruimschoots aanwezig zijn. Maar de toegevoegde waarde bleek niet erg groot en er moet duidelijk nog gezocht worden naar zinnige toepas- singen. Technische tentoonstelling Met minder dan 30 exposanten was het meteen duidelijk dat de technische tentoonstelling eigenlijk te klein was voor de grote zaal die ervoor was gere- serveerd. Niet alleen is de economi- sche situatie in het Verenigd Konink rijk niet rooskleurig, maar ook moesten de fabrikanten, uitgevers enz. de afgelopen tijd kiezen tussen de vele Britse en Europese congressen op het gebied van de verwerking van ruimtelijke gegevens. De Organisa toren in Bournemouth hadden de situatie goed opgelost door de ten toonstelling slechts drie dagen open te houden, hetgeen leidde tot een con- centratie van de bezoekersstroom en een vermindering van de kosten voor de exposanten. De meest imposante stand was die van Intergraph, welke firma ook verschil lende 'Workshops' had georganiseerd in een hotel in de buurt. Intergraph Steide een nieuwe Scanner ten toon, maar de nadruk lag op Software in de 'Modular GIS Environment', op de gebieden van data-invoer, -bewerking en -uitvoer. Ook was het hoge snelheid Werkstation voor beeldverwerking, het ImageStation 6187, te zien. De Stands van Laser-Scan op het gebied van vectoriseren en Barco Gra phics op het gebied van scannen, editen en hoge kwaliteit uitvoer waren eveneens interessant. Deze twee MAPPING THE NATIONS BOURNEMOUTH 23 SEPTEMBER 1 OCTOBER 199 1 KT 1992.XVIII.2 35 15™ CONFERENCE

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1992 | | pagina 37