van de diensten verre overweegt, in de andere delen van het land de industrie. Bij deze driehoekslegenda schuilt echter het gevaar van elke statistiek dat deze niet geldt bij kleine gefallen en het gevaar bij deze driehoeksle genda in het bijzonder: zodra er in een gemeente weinig of geen werkgelegenheid is in de groothandel of in de dienstensector, en wel een beetje in de industrie (de agra rische bevolking en de kleinhandel doen bij deze kaart niet mee) krijgt de gemeente automatisch de feirode kleur van het grootste percentage industrie. Een voor- beeld is de heel kleine agrarische gemeente Katwoude die, samen met Velzen (Hoogovens!), de enige gemeente met de feirode industriekleur in Noord-Holland is (zie figuur 2). Bovendien Staat er onder de driehoek in de legenda nog eens een lijstje van de betekenis van de kleuren met bij het rood 'zeer veel industrie', wat be- paald niet voor Katwoude geldt6. Een heel bijzondere choropletenkaart vinden we in het deel Werken (deel 8, kaart 60) en wel de ontwikkeling van de werkloosheid: deze is per gemeente weergegeven voor de drie jaren 1971, 1981 en 1985 waarbij een kleur aanduidt of deze in die jaren groot, matig of laag was; hieruit ressorteert een legenda met 3x9 mengtinen van geel via groenen naar roodbruin die een verrassend mooi beeld geven. Figuratieve kaarten Bij deze kaarttypen, waarbij de cijfers van de tellingen worden weergegeven door Symbolen van variabele grootte (cirkels, Vierkanten, kolommen) en de aard van het verschijnsel meestal door een kleur, wordt de cirkel het meest gebruikt, blijkbaar omdat die het beste 'oogt'. Toch zijn Vierkanten en kolommen eigenlijk beter omdat men de oppervlakte en dus de waarde direct kan nameten of aflezen. Goede voorbeelden van Vierkante Symbolen, gecombineerd met choropleten, vindt men in deel 9 (kaart 6-13, met mooie kleuren), en van kolommen met schaalverdelingen eveneens in deel 9 (kaart 19-22). Zeer expressieve reeksen met gekleurde cirkelsymbolen 28 Werkgelegenheidstypologie van de Nederlandse gemeenten, 1986 Figuur 2. Fragment van kaart 28 uit deel 9 BedrijvenWerkgelegenheidstypologie van de Nederlandse gemeenten, 1986. KT 1992.XVIII.3 werkgelegenheidsverhouding tussen industrie, groothandel en diensten so Or 100% 100% diensten werkgelegenheidstype per gemeente 62 d 1 I zeer veel industrie (>75%) 105 jT 2 Iveel industrie (>60%) 171 half industrie, kwart groothandel, kwart diensten 44 4 half industrie, half diensten 116 5 ~J veel diensten (>45%) 25 6 zeer veel diensten (>70%) 18 ~7 ~"j half industrie, half groothandel 15 8 zeer veel groothandel (>50%) 34 9 veel groothandel (>40%) 124 10 gelijke delen industrie, groothandel en diensten 714 aantal gemeenten opgenomen zijn de namen van gemeenten met meer dan 25000 inwoners Leeuwarc bneek Noordoostpold Alkma Heemske Lelystad Zaanstad Amsterdam Waarle Almere os Haarlemmermee 45

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1992 | | pagina 47