in het bestand opgenomen.
In 1991 is een begin gemaakt met de opbouw van het
bestand. De produktiesnelheid zal in overeenstemming
zijn met het meerjaren-produktieprogramma dat door
de hoofdopdrachtgever, Defensie, is vastgesteld. Dit
betekent dat per jaar 17% van het land beschikbaar
komt en dat de volledige opbouw in 1997 is voltooid.
Tegen die tijd zal, gezien de voorgeschreven herzienings-
cyclus van 4, 6 of 8 jaar, reeds een aantal bestanden zijn
herzien. Het zal duidelijk zijn dat hier de regel 'wie
betaalt, bepaalt' van toepassing is.
Een versnelling van de bestandsopbouw is alleen moge-
lijk als andere belanghebbenden met financiele armslag
zieh aandienen. De herziening van het basisbestand leidt
tot mutaties en tot een nieuw bestand. Op dit moment is
niet duidelijk of de afnemer alleen de mutaties wil of een
geheel nieuw bestand. Wij gaan er van uit dat gebruikers
de mutaties willen verwerken in hun geografische infor-
matiesystemen en niet een geheel nieuw topografisch
bestand opnieuw willen integreren met de applicatiege-
gevens. Er wordt gewerkt aan programmatuur om muta
ties volledig automatisch op te Spören. Het is de bedoe-
ling de mutaties ook te rubriceren naar soort zodat de
gebruiker zieh kan beperken tot het aanbrengen van de
voor hem relevante zaken.
Gezien de groeiende behoefte aan digitale informatie
van militaire zijde voorzien wij op den duur een door-
breking van het strakke, cyclische herzieningsschema.
Een jaarlijkse herziening van de meest belangrijke de
menten, bijvoorbeeld het wegenpatroon, behoort tot de
mogelijkheden.
In dit kader past ook bezinning en overleg over nauwere
samenwerking tussen producent en gebruiker. Regel-
matig blijkt de potentiele gebruiker zieh als potentiele
leverancier van gegevens te manifesteren.
Onvermijdelijk is hiermee de relatie tussen GBKN
(Grootschalige Basis Kaart Nederland) en grootschalige
gemeentelijke bestanden enerzijds en het basisbestand
1:10.000 anderzijds aan de orde. Grootschalige digitale
bestanden lenen zieh in principe voor verwerking in het
basisbestand. Dit betreft met name de gebouwen omdat
de conversie van gebouwen naar de schaal 110.000 rela-
tief eenvoudig is.
De Topografische Dienst heeft in 1990 Software ontwik-
keld voor de generalisatieslag naar de schaal 1:10.000.
De eerste proeven zijn succesvol verlopen. Thans is
overleg gaande om een studieproject te starten waarin
naast de Topografische Dienst een viertal gemeenten
(Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Nijmegen) parti-
eiperen. De RAVI draagt bij in de onderzoekskosten.
Het basisbestand wordt, evenals voorheen de basis-
kaart, samengesteld als een tussenprodukt in de militaire
produktielijn. Het vormt de basis voor diverse kartogra-
fische Produkten, maar zal ook, voorzien van attri-
buten, de kern van een militaire geografische databank
kunnen gaan vormen.
Bij de beschikbaarstelling van de Produkten wordt er
door de hoofdopdrachtgever steeds meer op aange-
drongen een deel van de initiele kosten terug te ver
dienen. Dit lijkt mij een redelijk verlangen, en zal bij
mogelijke verdere verzelfstandiging van de dienst zelfs
een belangrijk uitgangspunt kunnen worden.
Een snellere produktie en bijhouding dan momenteel
militair wordt verlangd, zal een extra financiele injectie
nodig maken. Het thans geldende tarievensysteem is
begin 1992 ontwikkeld. In navolging van andere Euro-
pese landen is dit gebaseerd op het gebruiksrecht van de
gegevens. De gebruiker betaalt een (klein) eenmalig
bedrag en voorts een jaarlijkse vergoeding, afhankelijk
van gebiedsgrootte en toepassing. Een en ander wordt in
een leveringscontract vastgelegd.
De verkoop van het basisbestand is een probleem op zieh
voor een organisatie die eigenlijk geen verstand van
marketing heeft.
Een zeker voordeel is de overzichtelijkheid van de
klanten: er zijn er 'landelijk dekkend' slechts een achttal
te onderscheiden: Defensie, LNV (Ministerie van Land-
bouw, Natuurbeheer en Visserij), VROM, V&W (Minis
terie van Verkeer en Waterstaat), provincies,
gemeenten, waterschappen en nutsbedrijven.
In de rechtstreekse verkoop nemen wij een afwachtende
houding aan. Met gebruikers die zieh tot ons wenden
worden rechtstreeks leveringsovereenkomsten gesloten.
Anderzijds zoeken wij naar partijen die de brug kunnen
slaan naar de gebruiker of wellicht beter geformuleerd:
van de gebruiker naar de dataproducent.
Van basisbestand naar kernbestand
Ik heb kort geschetst wat het basisbestand is en inhoudt,
hoe (snel) het tot stand komt en hoe wij het aan de man
(denken te) brengen.
Om iets te kunnen zeggen over de relatie tussen basisbe
stand en kernbestand moet eerst de vraag worden beant-
woord: wat is het kernbestand? De Structuurschets
Vastgoedinformatievoorziening geeft in aanbevelingen
11 en 12 aan, dat dit kernbestand nog nader gedefinieerd
moet worden.
"Bedoeld bestand behoeft een nadere uitwerking terzake
van struetuur en inhoud in relatie tot de actuele markt-
vraag. Deze uitwerking, ofwel de produktdefiniering,
Defensie
Topografische Dienst
Exploitanten
Civiele gebruikers
Figuur 2. Topografische informatievoorziening vanuit en naar
de Topografische Dienst.
KT 1993.XIX.2
27
