Met de komst van Cart/o/GRAPHIX lijkt hierin echter
verandering te zijn gekomen. Het pakket is er op gericht
om aanwezige strömen van digitale ruimtelijke gegevens
te verwerken tot een hoogwaardig kartografisch eind-
produkt. De verwerking is daarbij gebaseerd op gestruc-
tureerde geometrische gegevens en wordt gestuurd door
attribuutgegevens.
Inzetbaarheid in het kartografische
produktieproces
Deze typering plaatst Cart/o/GRAPHIX als het wäre
aan de uitvoerkant van een GIS. Daarin zijn immers de
genoemde strömen van geografische gegevens aan wezig.
Deze moeten vervolgens binnen Cart/o/GRAPHIX
worden gebracht, waar zij verder verwerkt worden.
Hierbij kunnen een aantal vraagtekens worden gezet.
Twee Problemen doemen namelijk al direct op. In de
eerste plaats speelt er het probleem van de formaatcon-
versie. Data uit een willekeurig GIS zullen niet direct
kunnen worden ingelezen. Cart/o/GRAPHIX is echter
in Staat om een eigen ASCII-formaat in te lezen. Wan-
neer het uitvoerformaat van het GIS bekend is, hoeft de
conversie daarom geen Problemen meer op te leveren.
Gebruikers van ARC/INFO zijn door de makers van het
programma al voorzien van een standaard oplossing.
Het ARC/INFO-formaat, zowel van de geometrische
als van de attribuutgegevens, is via een standaard con
versie inleesbaar in Cart/o/GRAPHIX.
Een ander, wellicht meer structureel, probleem is het
verschil in hardware tussen GIS-sen en Cart/o/GRA
PHIX. Over het algemeen vereist de omvang van de
gegevensstromen binnen een GIS hardware die in Staat is
deze hoeveelheden gegevens te verwerken en dat te doen
binnen aanvaardbare tijdslimieten. Dit is de reden voor
het feit dat de meeste GIS-sen draaien op werkstations.
Cart/o/GRAPHIX draait echter op een Apple Macin
tosh, een Computer die eerder in het PC-segment dan in
het werkstationsegment van de markt wordt gesitueerd.
Bovendien biedt de Apple voor wat betreft de omvang
van papieren uitvoer voornamelijk A3 en A4. Deze for-
maten zullen in de praktijk vaak te klein blijken.
Op beide gebieden heeft Apple de afgelopen jaren echter
niet stil gezeten. Met de introductie van het besturings-
systeem System 7 is de hoeveelheid adresseerbaar intern
geheugen van een Apple nagenoeg onbegrensd. Boven
dien is met de introductie van de Quadra-lijn een serie
Computers aan het Apple assortiment toegevoegd, die
qua verwerkingssnelheid zeer veel overeenkomsten met
werkstations vertoont. Ook is het sinds kort mogelijk
om zowel fotografische als inktuitvoer op AO formaat te
realiseren. Toepassing van de paginabeschrijvingstaal
PostScript garandeert hierbij een zeer hoge kwaliteit. De
ontwikkelingen in de uitvoerkwaliteit en -mogelijkheden
van Apple's eigen schermaansturingsformaat PICT zijn
de laatste tijd echter ook bepaald stormachtig geweest.
Hierdoor kan men voor hoogwaardige uitvoer ook van
dit formaat gebruik maken.
Met andere woorden, externe factoren beperken Cart/
o/GRAPHIX niet om ingezet te worden op de
genoemde plaats binnen het kartografische produktie
proces. Blijft over de vraag of Cart/o/GRAPHIX de
grote hoeveelheden gegevens op een aanvaardbare
manier kan verwerken. Het maximale oppervlak van een
kaart binnen Cart/o/GRAPHIX bedraagt volgens de
handleiding 10 X 10 meter. Zo'n cijfer noopt direct tot
controle en tot een zoektocht naar 'de andere kant van
de kaart'. Na enkele minuten scrollen werd de poging
opgegeven en is verondersteld dat het wel zou kloppen.
Ook een zoektocht naar de grens van de mogelijkheden
voor de opslag van attribuutgegevens is op deze manier
geeindigd. Attribuutgegevens worden in Cart/o/GRA
PHIX opgeslagen in tabellen. Een zoektocht naar de
onderste rij van een tabel is bij een rijnummer in de
buurt van de 10.000 gestaakt. Een andere beperkende
factor zou de hoeveelheid geometrische dementen
kunnen zijn. Dat wil zeggen, het aantal punten en lijnen
waaruit een kaart is opgebouwd. Hierbij moet een
onderscheid worden gemaakt tussen twee verschallende
versies van Cart/o/GRAPHIX. De versie 10T heeft een
beperking tot 20.000 punten en 1000 Segmenten en de
100T versie tot 100.000 punten en 5000 Segmenten.
Hierbij moet een segment opgevat worden als een serie
aaneengekoppelde vectoren.
Bij de produktie van een thematische kaart, de meest
gebruikelijke uitvoer van een GIS, zal men niet snel
tegen de genoemde beperkingen aanlopen. Naast het feit
of Cart/o/GRAPHIX sowieso in Staat is om de vereiste
hoeveelheid data te verwerken, dienen we ons echter ook
af te vragen of dit gebeurt met een aanvaardbare snel-
heid. Wat dit betreft hoeft de gebruiker zieh weinig
zorgen te maken. Hetgeen de ontwikkelaars op dit
gebied voor elkaar hebben gekregen is nog niet eerder
vertoond en leidt steeds weer tot verwondering bij die-
genen die het programma voor de eerste keer zien
draaien. Hierbij dient men echter wel voor ogen te
houden, dat snelheid eisen aan de hardware steh. Cart/
o/GRAPHIX is geen pakket dat men op de minimum
configuratie moet draaien. Het werkt hierop wel, maar
er wordt veel afbreuk gedaan aan de verwerkingssnel
heid. Naast deze eis vanuit het pakket zelf gelden er nog
meer Verlangens ten aanzien van de hardware, die de
minimumeisen te boven gaan. Een hiervan komt voort
uit de eisen die de gebruikersinterface steh. Draai Cart/
o/GRAPHIX niet op een kleurenscherm van minimale
grootte: voor economische communicatie met het
pakket dient men de beschikking te hebben over mini-
maal een 19" scherm.
Basiskenmerken van Cart/o/GRAPHIX
Cart/o/GRAPHIX is een softwarepakket dat modulair
is opgebouwd. De volgende modules zijn beschikbaar:
Cart/o/STANDARD: De basismodule van Cart/o/
GRAPHIX die de eigenlijke kaartconstructie-func-
tionaliteit biedt.
Cart/o/DIGI: De module die digitaliseerfunctionali-
teit biedt.
42
KT 1993.XIX.2
