kleurvariatie ook de mogelijkheid om de signatuur van
de lijn te wijzigen. Bij vlaksymbolen, tenslotte, beStaat
de mogelijkheid om de polygoon te varieren als een
lijnsymbool en het vlak wat betreft kleur en signatuur.
Globaal heeft de gebruiker bij de symbooldefinitie dus
de volgende variabelen tot zijn beschikking: kleur, punt-
symboolvorm, lijnsignatuur en vlaksignatuur.
De keuze wordt bepaald door globale instellingen, die
door de gebruiker zelf kunnen worden beinvloed. Hoe
dit gebeurt wordt in het navolgende behandeld.
Kleurdefinitie
Wanneer op het 'kleurveld' van een Cart/o/window
wordt geklikt, verschijnt een kleurtabel. Deze tabel
heeft een vorm en bevat kleuren die afhankelijk zijn van
globale instellingen. Deze instellingen zijn te varieren
met behulp van opties in de menubalk. Hierbij kan men
kiezen voor gebruik van een kleurtabel gebaseerd op
kleuren of op zelfgedefinieerde kleurnamen. Met de
laatste optie kan men bijvoorbeeld de kleur de naam
geven van het object dat die kleur moet krijgen.
Bij de keuze van de kleurtabel heeft men de beschikking
uit drie verschillende soorten. Ten eerste is daar de stan-
daard Cart/o/GRAPHIX kleurtabel. Deze tabel bevat
265 kleuren, inclusief 49 grijstinten, zwart en wit. Ook
kan men hier kiezen voor de standaard tabel 'grijs-
waarden', waarbij men de beschikking krijgt over een
scala van grijswaarden van 0 tot 100%, varierend in
stapjes van 1%, plus een aantal verschillende opties
voor zwart en wit.
Een tweede tabel bevat in tegenstelling tot de andere
kleurtabellen zogenaamde 'steunkleuren'. Het gebruik
hiervan werkt sterk kostenbesparend als men een kaart.
laat drukken met slechts twee kleuren met verschillende
grijswaarden. De tabel bevat 10 steunkleuren, elk onder-
verdeeld in 10 verschillende grijswaarden.
De laatste tabel waar de gebruiker de beschikking over
heeft, is de tabel met zelfgekozen kleuren. Deze tabel
wordt gevuld met behulp van een basiskleurtabel. Hierin
kan men door middel van de percentages magenta,
cyaan en geel de kleuren voor de kleurtabel definieren.
Tevens bestaat de mogelijkheid om de hierbij hörende
schermkleuren te definieren. Omdat schermkleuren in
de praktijk geenszins overeenkomen met de kleuren op
de uiteindelijk gedrukte kaart, is deze optie geen luxe.
Om de drukkleuren te bepalen dient men het percentage
cyaan, magenta en geel alfanumeriek in de tabel in te
brengen. Voor de definitie van de schermkleuren Staat
dezelfde mogelijkheid ter beschikking. Men kan echter
ook de kleur grafisch kiezen. Hierbij dient men de
gewenste kleur uit het 'Apple-kleurwiel', dat 16 miljoen
kleuren bevat, te kiezen.
Puntsymboolvorm
Wanneer men op het veld voor het kiezen van een be-
paalde symboolvorm klikt, verschijnt een menu waarin
de namen van een aantal bibliotheken met symbool-
vormen staan weergegeven. Kiest men er voor een, dan
verschijnt de inhoud van deze bibliotheek en kan men
een symbool kiezen.
Cart/o/GRAPHIX levert drie standaard bibliotheken,
die elk ongeveer 256 Symbolen bevatten.
Lijnsymboolvorm
Het standaardmenu waarmee voor een bepaalde lijnsig
natuur kan worden gekozen bevat een aantal opties die
door de gebruiker zelf kunnen worden bepaald. Naast
de standaard ononderbroken lijn (die men in dikte kan
varieren) geeft Cart/o/GRAPHIX de mogelijkheid om
een onderbroken lijn volledig vrij vast te leggen. Dit
vindt plaats door de opeenvolging van witte en zwarte
gedeelten te definieren. Hiernaast heeft men de moge
lijkheid om een lijn samen te stellen uit Symbolen uit de
hiervoor genoemde symboolbibliotheken. Ook wordt de
mogelijkheid geboden om op eenvoudige wijze dubbele
lijnen (voor bijvoorbeeld een wegsymbool) of biezen
(voor bijvoorbeeld een landsgrens) te definieren.
Vlaksignatuur
Met behulp van genoemde bibliotheken biedt Cart/o/
GRAPHIX een veelheid van mogelijkheden om vlaksig-
naturen te definieren, die wel of geen onderdeel uit-
maken van het menu waaruit de Signaturen gekozen
kunnen worden. Men heeft de mogelijkheid om vlakvul-
lingen te definieren met bepaalde Symbolen uit de sym-
boolbibliotheek, die hetzij lineair hetzij willekeurig
worden verdeeld over het oppervlak. Ook heeft men de
mogelijkheid om bepaalde Symbolen te combineren tot
een bepaald raster, of bepaalde vlakvullingen te combi
neren tot nieuwe.
Conclusie
Deze beschouwing over het pakket Cart/o/GRAPHIX
is geenszins volledig. Talrijke onderdelen zijn nauwe-
lijks of in het geheel niet aan bod gekomen. Hieronder
vallen de digitaliseer-functionaliteit (Cart/o/DIGI), de
mogelijkheden van statistische en rekenkundige bewer-
king van gegevens (Cart/o/STAT) en legenda-con-
structie (de Cart/o/window 'Legends'). Met nadruk zij
gezegd dat dit niet inhoudt dat deze onderdelen als
minder waardevol worden geacht. Ook is geen aandacht
besteed aan het feit dat Cart/o/GRAPHIX door de pro-
ducenten gezien wordt als de basis voor een manier van
ontsluiting, verwerking en combinatie van een veelheid
van verschillende soorten ruimtelijke gegevens door
middel van visualisatie. In dit verband dient gewezen te
worden op het door dezelfde makers op basis van Cart/
o/GRAPHIX ontwikkelde pakket c.q. 'tool-box' Cart/
o/INFO, dat een concrete neerslag vormt van dit con-
cept. Het verdient aanbeveling om hier binnen een apart
kader nader op in te gaan. Ondanks deze omissies wordt
het echter wel duidelijk dat met de komst van Cart/o/
GRAPHIX een nieuwe manier van digitale kaart-
vervaardiging wordt aangeboden.
De reden waarom aan Cart/o/GRAPHIX het predikaat
'nieuw' kan worden toegekend ligt in de combinatie van
het feit dat de kaartconstructie uitgaat van een ruimte-
lijk gegevensbestand met het feit dat de gebruiker de
46
KT 1993.XIX.2
