gulatie slechts een controlefunctie toegekend. Voorts
werd verondersteld dat driehoeksmeting, die immers een
vrij uitzicht vereiste, in de dicht begroeide Gangesvlakte
waar terreinverheffingen ontbraken, niet mogelijk zou
zijn, tenzij de regering bereid was dure uitzichttorens te
bouwen. Däär zouden Lambton's metingen dus vanzelf
tot stilstand komen. De meningsverschillen liepen hoog
op en werden zelfs in de jaren 1820 bij de bespreking van
de kartering van Ierland door de Ordnance Survey, in
het Britse Parlement voortgezet.
Intussen werkte Lambton ondanks de dreigende stopzet-
ting van fondsen, onverstoorbaar verder. Het gelukte
hem in de periode 1802-1823 de zuidpunt van het Indiase
schiereiland vanaf Kaap Comorin tot de 18e breedte-
graad met een net van driehoeken te bedekken. De waar-
dering die hij in wetenschappelijke kringen daarvoor
ondervond, bracht zijn tegenstanders tot andere
gedachten. In 1818 werd zijn werk, voortaan betiteld als
de 'Great Trigonometrie Survey' (GTS), door de over-
heid gesanetioneerd. Toen de artillerie-officier George
Everest (1790-1866) in 1830 als Surveyor General
Lambton's werk voortzette was het pleit al in het voor-
deel van de driehoeksmeting beslist, hoewel ook nadien
nog wel karteringen zonder voorafgaande triangulatie
plaats vonden (edney, 1990).
Everest en Oudemans: wegbereiders van
formaat
De Verdiensten van Everest liggen voornamelijk op geo-
detisch en minder op topografisch terrein. Hij verfijnde
Lambton's 'Great Theodolite' (voortaan de 'Everest
Theodolite' genoemd), introdueeerde meetstaven ter
vervanging van meetkettingen en voerde strenge meetin-
strueties voor brigadechefs in. Hij week af van
Lambton's werkplan om geheel Brits-Indie met een pri-
mair driehoeksnet te overdekken. Hij volgde het zgn.
'grid-iron' systeem waarbij om tijd en geld te besparen
driehoekskettingen längs de meridiaan werden gemeten
op een lengtegraad afstand van elkaar. De uiteinden
werden vervolgens door kettingen längs parallellen ver
bünden (figuur 3). Hij slaagde er in bekwarne officieren
aan te trekken die op hun beurt belangrijke geodetische
activiteiten startten, zoals waterpassingen, slinger- en
getijdewaarnemingen (nagar, 1990), die in Nederlands-
Arabische Zee
Golf van
Bengalen
Figuur 3. Het 'grid-iron' triangulatiesysteem van Everest en zijn opvolgers. Schaal 1:20.000.000.
KT 1993.XIX.3
21
78° O.L
Dun
Karachi
Calcutt;
Bombt y\
Ceylon
00
