woordelijk voor dat de geografische informatiesystemen
op de provinciale Bappeda's aanwezig zijn als de Bang-
damedewerkers daar komen voor de opleiding. Bako-
surtanal, BPN en Puslittanak moeten er ook voor
zorgen dat de gegevens waarvoor zij verantwoordelijk
zijn op de juiste tijd op de juiste plaats zijn. Deze gege
vens betreffen onder meer de topografie, het landge-
bruik en de bodem. Vertegenwoordigers van deze over-
heidsorganen vergaderen regelmatig en zorgen er zo
voor dat adequate steun aan Bangda gegeven kan
worden.
Institutionele versterking
Voor wat betreft de institutionele versterking zijn bij-
voorbeeld bij Bakosurtanal voor de duur van het project
verscheidene Indonesische en buitenlandse technische
specialisten aangetrokken. De Indonesische specialisten
zijn toegevoegd vanuit de Technische universiteit van
Bandung (ITB), en de buitenlandse specialisten vanuit
Euroconsult in Arnhem en het ITC in Enschede. Naast
een project management adviseur kent deze groep onder
meer specialisten op het gebied van informatiesystemen,
analyseren van beeiden voor bodemsoorten en landge-
bruik, opleidingen, databases, basiskartering en GIS.
De groep werkt samen om te zorgen dat:
de juiste GIS-hardware en -Software de provinciale
Bappeda's op tijd bereikt;
de topografische gegevens eveneens op tijd bij de
provinciale Bappeda's zijn;
de buitenlandse en lokale opleidingen zo worden
georganiseerd en de curricula zo samengesteld, dat ze
voldoen aan de behoeften van de provinciale Bap
peda's, BPN en Puslittanak.
Het volgende voorbeeld laat zien dat door het aanle-
veren van up-to-date topografische gegevens aan piano
logen, Bakosurtanal institutioneel wordt versterkt.
In de volgende paragraaf van dit artikel wordt bespro-
ken hoe de provinciale pianologen betrokken zullen
worden bij planning van de provincie als geheel, met
Figuur 1. Kwaliteitscontrole van digitale gegevens (kaart van
het wegennet in Zuid-Sulawesi) door een medewerker van
Bakosurtanal.
behulp van een database schaal 1:250.000. Voor een
semi-gedetailleerde planning is de database schaal
1:50.000. Het geometrische raamwerk voor de database
zal geleverd worden door Bakosurtanal in de vorm van
topografische gegevens. Deze worden ontleend aan gedi-
gitaliseerde kaarten op de schalen 1:250.000 en 1:50.000
(soms 1:25.000). Aangezien Bakosurtanal het meeste
digitaliseerwerk uitbesteedt, moeten heel duidelijke spe-
cificaties worden vastgesteld over het digitaliseren, de
kwaliteitscontrole en de kwaliteitsbeoordeling. LREP-
II's technische specialisten zijn al betrokken geweest bij
het opstellen van zulke specificaties, die niet alleen
bestemd zijn voor LREP-II, maar ook voor alle gebrui-
kers van digitale gegevens van Bakosurtanal. De specifi
caties worden nu op hun bruikbaarheid getest voor de
eerste provincie op Bangda's 'verlanglijst' (Zuid-Sula
wesi). Het is de bedoeling dat deze manier van werken
een integraal deel zal vormen van de werkroutine van
Bakosurtanal's database centrum, ook nadat het LREP-
II project afgelopen is (figuur 1).
Pianologen hebben de meest recente informatie nodig,
maar zoals alle kartografen weten, zijn zelfs recent
gepubliceerde kaartseries per definitie verouderd. Me-
thodes om veranderingen in het terrein op te sporen, met
gebruikmaking van luchtfotografie en satellietbeelden,
worden ontworpen door de specialisten en hun 'counter-
parts' van Bakosurtanal. Op soortgelijke wijze worden
ook methodes vastgesteld om veranderingen in te
voegen met behulp van digitale niet-stereoscopische
plotting. Het voortdurend invoeren van de nieuwste
gegevens zal garanderen dat de provinciale pianologen
voor hun GIS gegevensbestanden een geometrisch raam
werk hebben, dat gebaseerd is op de nieuwste gegevens.
De methodes worden momenteel toegepast op de gege
vens van Zuid-Sulawesi (figuur 2).
Zo kunnen nog vele andere voorbeelden gegeven
worden. Maar dit voorbeeld, het ontwerpen van specifi
caties en methoden om de meest recente informatie te
kunnen leveren, laat voldoende zien hoe institutionele
versterking automatisch volgt als voldaan wordt aan de
behoeften van de pianologen.
Planologische produktie en benodigde
informatie
Het huidige, niet digitale, werk van provinciale piano
logen behelst het in kaart brengen van identificeerbare
landarealen, die elk uniforme eigenschappen hebben in
termen van landgebruik, bodem, bewoning en bestaande
infrastructuur. Daarna volgt (waar mogelijk) een ver-
dere karakterisering naar andere kenmerken zoals:
legale Status van het land, mogelijkheid voor irrigatie,
Status van overstromingbeheersing, toegankelijkheid en
afstand tot markten. Gebaseerd op de zo in kaart
gebrachte gegevens worden beslissingen genomen over
de geschiktheid van het gebied voor alternatieve "ormen
van ontwikkeling. De kaarten varieren in schaal van
1:750.000 tot 1:5.000.
Deze niet-digitale benadering van planning houdt stap
KT 1993.XIX.3
53