berichten
Seminar ICA commissies in Visegräd
Voorafgaande aan de grote confe-
rentie van de Internationale Kartogra-
fische Vereniging (ICA) in Köln
kwamen van 27 tot en met 29 april
1993 de leden (en een aantal gasten)
van een drietal ICA-commissies bij
elkaar in Visegräd, Hongarije. In een
veel rüstiger atmosfeer dan die ken
merkend is voor de tweejaarlijkse
ICA-conferentie was er voldoende
gelegenheid om uitgebreid met elkaar
van gedachten te wisselen en in te gaan
op de inhoudelijke relaties die er
bestaan tussen de werkzaamheden van
de commissies. Dat gebeurde veelal
naar aanleiding van de presentaties op
het seminar over 'Atlassen en ruimte-
lijke gegevens in electronische vormen
van presentatie: produktie, gebruik,
analyse en onderwijs'. In het kort
kwam het er op neer, dat er vooral
aandacht werd besteed aan electroni
sche atlassen in het algemeen en aan
multi-media atlassen in het bijzonder.
Sessie 1 Openingssessie
Het seminar werd geopend door de
voorzitter van de ICA,
D.R.F. Taylor, die meteen door de
plaatselijke Organisator I. Kling
hammer, namens de Hongaarse Geo-
grafische Vereniging werd benoemd
tot erelid van die vereniging. Op de
openingsbijeenkomst werd het woord
tenslotte ook nog gevoerd door
G. Domokos, de voorzitter van de
Hongaarse vereniging voor geodesie,
kartografie en remote sensing.
De uitgangspunten voor het seminar
werden gedefinieerd naar aanleiding
van de verslagen van de voorzitters
van de drie betrokken ICA-commis
sies over de reeds verrichte werkzaam
heden: Richard Dahlberg namens de
Commissie Education en Training
(waarvan Ferjan Ormeling mede-
voorzitter is), Bengt Rystedt, voor
zitter van de Commissie National and
Regional Atlases en Jim Carter
namens de Commissie Map and Spa-
tial Data Use. Voor een overzicht van
die werkzaamheden wordt verwezen
naar de verslagen van de Nederlandse
vertegenwoordigers in de ICA-com
missies, die zullen worden gepubli-
ceerd in Kartografisch Tijdschrift
1993.XIX.4.
Het seminar was verder opgebouwd
uit vier sessies van presentaties gerela-
teerd aan vier afzonderlijke onder-
werpen, passend binnen het centrale
thema. Elke ICA-commissie was
inhoudelijk verantwoordelijk voor
een van die sessies en de vierde sessie
werd gedragen door de Hongaarse
gastheren.
Sessie 2 - Hongaarse atlaskartografie
A. Papp-Vary bood een historisch
overzicht van de activiteiten op het
gebied van nationale en regionale
atlassen in Hongarije vanaf het jaar
1919. De eerste nationale atlas ver-
scheen in 1967 en de tweede in 1989.
Beide traditionele (dat wil zeggen
papieren) atlasedities vormden een
reflectie van de maatschappelijke en
politieke omstandigheden in het toen
nog socialistische Hongarije. De
inmiddels in gang gezette radicale her-
vormingen zullen hun kartografische
neerslag krijgen in de nieuwe natio
nale atlas, die volgens een andere
spreker, L. Bassa, in 1996 zal worden
gepubliceerd, onder meer ter gelegen
heid van de wereldtentoonstelling in
Budapest. Het is nog niet geheel dui-
delijk of de nieuwe nationale atlas
naast de traditionele vorm ook in elec
tronische vorm zal worden gepubli
ceerd. Voor de produktie wordt op het
permanente atlasbureau in ieder geval
wel gebruik gemaakt van ARC/
INFO-software op een SUN-werksta-
tion.
Mogelijke nieuwe vormen van uitgave
van de atlas worden onder meer
onderzocht op de Eötvös Loränd uni-
versiteit. De Studenten C. Molnär en
T. Toth deden verslag van hun experi-
menten met betrekking tot de toepas-
sing van multi-media en hyper-media
technieken in de kartografie. Bij wijze
van voorbeeld werd een systeem voor
de keuze van kaartprojecties getoond.
Laszlo Zentai rapporteerde tenslotte
over de digitale technieken die worden
toegepast bij de heruitgave van de
Atlas van Midden-Europa uit 1945
De oorspronkelijke gegevens voor
deze atlas waren niet meer beschik-
baar, alleen de kaarten. Die kaarten
zijn echter van dusdanig siechte kwali-
teit, dat de voor vele facsimile-uit-
gaven gebruikelijke kleurenschei-
dingstechnieken hier niet konden
worden toegepast. De kaarten werden
opnieuw gedigitaliseerd, waarbij
tevens de gelegenheid te baat werd
genomen om de voorheen niet aanwe-
zige, maar wel gewenste, uniformiteit
en andere Verbeteringen in de kaarten
aan te brengen met behulp van het
pakket CorelDraw op PC's. Onder
meer omdat er 50 jaar geleden op ver-
schillende plaatsen aan de atlas werd
gewerkt, waren er bijvoorbeeld 6 ver-
schillende variaties van dezelfde basis-
kaart. De belangrijkste reden om de
atlas nu opnieuw uit te geven is om de
aandacht te vestigen op de minder-
heidsbevolkingen die de Hongaren op
allerlei plaatsen in Midden-Europa
vormen.
Sessie 3 - Onderwijs in de atlaskarto
grafie
De produktie van atlassen is een tijd-
rovende maar vooral kostbare bezig-
heid voor uitgevers en overheidsin-
stanties. Zeker waar het gaat om
nationale en regionale atlassen zijn de
middelen vaak beperkt en moet met
een minimum aan inspanningen een
maximum aan resultaat worden
geboekt. Door deze belemmeringen is
het vaak moeilijk om atlasprojecten
van de grond te krijgen en te houden.
Vaak zijn hoge overheidssubsidies
nodig om deze projecten te laten
slagen. Met geld alleen zijn we er
KT 1993.XIX.3
7
