werk de data worden geleverd.
Gebruikers kunnen via een zoge-
naamde X-terminal toegang tot dit
systeem verkrijgen. Momenteel is nog
slechts een prototype operationeel,
maar de kans dat dit concept in pro-
duktie wordt genomen is aanzienlijk.
Het project wordt beschouwd als een
pilot voor andere Zweedse provincies.
Ook Nederland kan met betrekking
tot zijn nationale ruimtelijke-infor-
matie-voorziening veel leren van deze
opzet.
De rest van het programma stond in
het teken van de meta-informatie. Een
interessante bijdrage werd verzorgd
door Paula Ahonen, geen onbekende
voor regelmatige bezoekers van de
themadagen automatisering. Zij pre-
senteerde het Finse metadatasysteem
van de Finse Topografische Dienst.
Deze dienst verzamelt, naar analogie
van de helaas zieltogende Nexpri-
databank, gegevens over in Finland
verkrijgbare datasets. Via een online
verbinding kan een gebruiker hierover
inlichtingen opvragen. Een toekom-
stige CD-ROM versie zal ook een kar-
tografische presentatiemogelij kheid
krijgen, zodat de gebruiker een 'mon-
ster' van de data kan bekijken en ver-
werken in zijn eigen systeem. Bestellen
van data is in dit systeem niet voor-
zien.
Het was interessant te hören hoe de
Russen momenteel proberen een
kadaster op te zetten om 50 miljoen
nieuwe grondeigenaren te registreren.
In zijn lezing maakte het hoofd van
het Russische onderzoekscentrum
voor wetenschappelijke ondersteu-
ning van de landhervorming (RosNIC
'Zemlya'), Vladimir Obinjakov, dui-
delijk welke kartografische Pro
blemen dit met zieh mee bracht. Via
een goed uitgedacht systeem van com-
putergesteunde technieken, GPS en
analytische fotogrammetrie probeert
men de enorme werklast zo snel moge-
lijk te verwerken.
De tweede dag werd besteed aan een
uitstapje naar Esrange, de Lapse
nederzetting en tevens toeristencen-
trum Jukkasjärvi, gevolgd door een
studiebezoek aan het Rymdhuset. Bij
Esrange werd het satelliet-ontvangst-
station bekeken. Men kon de real-time
ontvangst van Landsat 5 Thematic
Mapper data meebeleven. Het tweede
item van de dag gaf aanleiding tot
grote opwinding onder de deelnemers
aangezien de organisatie een sneeuw-
scooter-tour had georganiseerd. In
een colonne van 20 van deze typische
lawaai en uitlaatgassen producerende
vervoermiddelen werd op een plaatse-
lijk meer de sneeuw omgeploegd en
werd de topsnelheid van de sneeuw-
scooters uitgeprobeerd. Daarnaast
werden de deelnemers op de hoogte
gebracht van de Same-cultuur (de
eigenlijke naam voor het Lapse volk)
in het Same-museum van Jukkasjärvi.
Vervolgens werd koers gezet naar het
Rymdhuset, waar in groepen de ver-
schillende activiteiten werden toege-
licht. Typisch voor Zweden was de
afsluiting van de dag, waarbij werd
getrakteerd op broodjes met bier
(alcoholvrij uiteraard).
De derde dag van Eurocarto XI begon
met een sessie over databases voor
kartografische toepassingen. De spits
werd afgebeten door Robin Orr van de
firma Bartholomew die de diverse
databases van deze firma toelichtte.
Ann Burrill van het Europese Joint
Research Centre te Ispra (Italie) lichtte
de Europese bodem-database toe.
Vanuit de Russische Federatie werd
een bijdrage gepresenteerd door
M. Solomatin (Terraspace, Moskou)
over het bouwen van databases in
samenwerking met Intergraph.
Ondanks de noodzaak van een snelle
sociaal-economische ontwikkeling
van dit grote land heeft men de
bestaande restrictieve informatiepoli-
tiek ten aanzien van kaartmateriaal
nog steeds niet van zieh af kunnen
werpen. Zo zijn schalen groter dan
1:100.000 in Rusland niet vrij ver-
krijgbaar en bruikbaar. Daarnaast
valt op dat men veel te hoge prijzen
vraagt voor datasets. Een andere bij
drage van Solomatin is ook illustratief
voor de chaotische ontwikkelingen in
dat land. Onder de firmanaam Sovin-
formsputnik worden de oude spiona-
gesatellieten van de USSR gebruikt
om fotomateriaal uit de ruimte te pro-
duceren met een oplossend vermögen
van maximaal 2 meter. Tevens kan
men beschi kken over een groot
archief van bestaand fotomateriaal,
dat uiteraard vooral titels kent als Den
Helder, Karlskrona, Pearl Harbor en
Portsmouth. Tegen enorm hoge
kosten kunnen klanten van dit bedrijf
de camera's van deze satellieten op hun
eigen doel laten richten. Of deze Service
gecontinueerd zal worden als de film in
de satellieten op is werd niet duidelijk.
Gezien de opportunistische aard van
het vrije ondernemerschap in Rusland
lijkt dit echter onwaarschijnlijk.
Het congres werd afgeloten met een
sessie over atlaskartografie en enige
theoretische onderwerpen. Naast een
bijdrage uit Albanie, over de regionale
atlas van Tirana, door E. Samimi
(Academie van Wetenschappen,
Tirana) werden wederom enige bij-
dragen uit Rusland gepresenteerd,
over het gebruik van Atlas*GIS bij de
vervaardiging van een atlas over de
bevolkingsspreiding van Moskou en
een bijdrage van Margareta Elg (Sve-
riges National Atlas, Stockholm) over
de nationale atlas van Zweden. Wolter
Arnberg presenteerde de PC Atlas van
Zweden een unieke aanvulling bij de
papieren tegenhanger, waarin gebrui
kers interactief gegevens over hun
land in kaartvorm kunnen raad-
plegen. Zeer bijzonder is een hulp-
middel om de ruimtelijke spreiding
van plaatsnamen te onderzoeken op
basis van een zoeksysteem met 'wild-
cards'. Als laatste spreker trad de
Franse geo-mathematicus en theore-
ticus Franpois Bouille, van de univer-
siteit Pierre et Marie Curie te Parijs.
Bouille behoort tot de trouwe kern van
het Eurocarto-gebeuren. Op een voor
hem zo karakteristieke wijze lichtte hij
zijn opmerkelijke ideeen over het
werken met ruimtelijke objecten toe.
Jammer genoeg stijgen deze ongetwij-
feld geniale concepten uit boven het
bevattingsvermogen van de meeste
deelnemers (inclusief ondergete-
kende).
Ten slotte werd gediscussieerd over de
toekomst van de Eurocarto-serie. Het
wegvallen van moderator en steunpi-
laar David Bickmore schept een
vacuüm dat moet worden opgevuld.
Een aantal Eurocarto-deelnemers
heeft zieh tijdens de donkere avonden
over dit probleem gebogen. Er was
zonder meer concensus over de nood
zaak dat het concept van Eurocarto
behouden moet blijven. Als formule
voor het trekken van de kar zal waar-
schijnlijk een commissie van wisse
lende samenstelling in het leven
worden geroepen, waarin men twee
jaar plaats neemt en die bestaat uit
twee personen die betrokken waren bij
het vorige congres en twee van het vol-
gende congres (zoals ook bijvoorbeeld
de jury van de NVK-prijzen werkt).
Verder zal getracht worden om meer
struetuur te brengen in de lezingen
door, net als in de begindagen van
Eurocarto, sprekers expliciet voor een
bepaalde bijdrage uit te nodigen,
zodat de uitwisseling van kennis ver-
14
KT 1994.XX.1