vient f t ogen die van verschillende uitgevers zijn. Hierdoor is voorkomen dat de respondent dezelfde soort kaartont- werpen meerdere malen bij de test krijgt voorgelegd. In totaal hebben 230 respondenten aan het onderzoek mee- gewerkt. Het onderzoek De respondent moet via een straatnaam in het register een bepaalde lokatie in de kaart opzoeken. Tijdens het uitvoeren van deze opdracht komt de respondent enkele moeilijkhe- den tegen (figuur 7). Het opzoeken van een naam in het register kan een pro- bleem vormen. Vaak Staat een register op de achterkant van een kaart. De straatnamen zijn in dat geval volgens een bepaald systeem over de kaart verspreid. De proefpersoon kan soms het vervolg van een kolom van een bepaalde beginletter niet vinden of denkt dat de kolom eindigt en besluit dat de straatnaam niet in het register Staat. In sommige talen komen extra letters in het alfabet voor zoals 2E en 0 in de Scandinavische talen. De plaats van deze letters in het alfabet is bij de (Nederlandse) respondent niet exact bekend, zodat men vaak meer tijd nodig heeft om deze straatnamen op te zoeken. Achter de straatnamen staan de gridcodes. Door deze codes kan men het juiste gridvlak lokaliseren waarin de straat naam te vinden is. Deze code bestaat vaak uit een letter-cij- fer combinatie, bijvoorbeeld J10. Soms bestaat de code uit een cijfer. Naast deze codes kan nog verdere informatie staan. Wan- neer de straatnaam ook in een detailkaart Staat, is ook deze codering in het register aanwezig. Vaak staan ook de post- districtscodes achter de straatnamen. Deze dubbele coderin gen kunnen verwarrend werken. Ook de manier waarop de gridvlakcodes in de kaart zijn aangegeven kan verschillend zijn. Meestal staan ze längs de rand van de kaart, wat door de meeste respondenten ver wacht werd. Tijdens de test trad soms verwarring op wanneer deze code ring niet längs de rand maar in de kaart zelf Staat. De snelheid waarmee de straatnaam in het getraceerde grid vlak kan worden opgespoord hangt mede af van de grootte van het gridvlak en het aantal namen dat erin voorkomt. Het opzoeken van de staatnaam kan worden vergemakkelijkt door een fijnmazig grid toe te passen. Verwerking van extreme data en foutieve antwoorden Tijdens de test hadden enkele respondenten een dermate grote voorkennis dat ze het goede antwoord konden geven zonder het register te raadplegen. Twee personen wisten het antwoord op de vraag zonder zelfs de kaart te zien. De ant woorden van deze respondenten zijn afgevoerd. De testvra- gen zijn door toegevoegde respondenten op het einde van de testcyclus wederom beantwoord, zodat elke kaart even- veel antwoorden heeft gekregen. Tijdens de test is een vraag menigmaal foutief beantwoord. Om deze antwoorden toch in het onderzoek mee te nenten moeten de scores van de foutieve antwoorden op een of andere manier aan de scores van de goede antwoorden gere- lateerd worden. Bijvoorbeeld wanneer op een vraag een ALLiED GH BP& ST, B ®EMP!R£ i WARD BLOGJOO 158 -E. 33= 2 =E. 32 c 2 E. 3] mr\ Figuur 7. Manhattan, New York. In vergelijking met Europese Ste den hebben de Amerikaanse Steden een zeer eenvoudig stratenpa- troon. Hierdoor werd een betere leesbaarheid van de kaarten van deze Steden verwacht. De meeste proefpersonen waren echter niet gewend aan de nummering van de Straten en avenues, waardoor veel tijd verloren ging of onjuiste antwoorden werden gegeven. keer een goed antwoord is gegeven en een keer een fout antwoord, dan moet de tijd van het foutieve antwoord ge- corrigeerd worden. Een foutief antwoord kan niet dezelfde waarde hebben als een goed antwoord. Een foutief ant woord kan het gevolg zijn van een siechte kaart of van het feit dat de proefpersoon op een of andere manier negatief is bei'nvloed. Tijdens de test is waargenomen dat een deel van de foutieve antwoorden veroorzaakt werd doordat de respondent onnauwkeurig en te gehaast naar het antwoord zocht. Hier door kan de volgende hypothese worden opgesteld. HypotheseDe foutieve antwoorden zijn het gevolg van het feit dat de respondenten onzorgvuldig en te gehaast naar het antwoord zochten. Een foutief antwoord is daarom sneller gegeven dan een goed antwoord bij dezelfde kaart/vraag combinatie. Doordat er twee ondervragingsronden zijn geweest, is elke kaart/vraag combinatie twee maal beantwoord. Bijvoor- KT 1994.XX.2 >8RÖ« iJflf Bt 52

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1994 | | pagina 54