matuur, die immers speciaal ontworpen is voor het beheren,
bewerken en presenteren van grote hoeveelheden ruimtelij-
ke informatie. Er zijn echter ook beperkingen: zo kan een
GIS als Arc/Info raailodingen minder goed omzetten naar
grid-georienteerde data dan daarin gespecialiseerde externe
Systemen. Ook kan Arc/Info niet overweg met onregelmati-
ge grid-reeksen. Gelukkig wordt er gewerkt aan een koppe-
ling van DONAR naar Arc/Info, waardoor de voordelen
van beide Systemen benut kunnen worden.
GIS en multimedia
Shoman (voluit: SHOreline MANagement tool) is een
recente GIS-toepassing waarmee de mogelijkheid voor een
bepaald type natuurontwikkeling, met name een slufter, kan
worden onderzocht voor de kust van Noord-Holland. Dit
gebeult in drie stappen:
in de pianologische fase wordt gezocht naar gebieden
aan zee die vrij zijn van functies als wegen, bebouwing,
industrie of waterwinning;
in het aldus geselecteerde gebied wordt voor een aantal
inundatie-scenario's berekend welke delen 2-12 keer
per jaar kunnen overstromen, wat nodig is om de
gewenste zoutminnende vegetatie te verkrijgen;
vervolgens worden grootte en volume van de inundatie-
gebieden berekend, al dan niet na grondverzet, wat
inzicht geeft in de ecologische mogelijkheden.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van diverse bestanden,
waaronder een digitaal terreinmodel, maar ook van gescan-
de foto's van de kust (figuur 10). Shoman wordt nu uitge-
breid voor de gehele Nederlandse kust. Hiervan zijn inmid-
dels 450 oblique luchtfoto's op Photo-CD gezet. Dit kan
een eerste stap zijn in de richting van een multimedia
beleidsondersteunend systeem, dat ook geluid en video-
fragmenten kan bevatten.
Toekomst
Modern kustbeheer vraagt om actuele informatie op velerlei
gebied. Voor de omgang hiermee is GIS onmisbaar geble-
ken. Het gebruik van GIS is, zoals vaker met nieuwe tech-
nieken gebeurt, autonoom op diverse plaatsen ontstaan. De
körnende tijd zal veel aandacht besteed moeten worden aan
onderlinge afstemming. Dit vraagt om meer samenwerking
en zo nodig organisatorische aanpassingen, maar ook om de
ontwikkeling van een goed metagegevensbeheer. Dit laatste
geeft antwoord op vragen als: wie heeft welk bestand en
hoe is dit opgebouwd. Hiervoor wordt voor Rijkswaterstaat
momenteel een prototype ontwikkeld onder de naam MIS-
GEO (Meta Informatie Systeem voor GEO-gegevens).
Met GIS zal men dus toegang krijgen tot steeds meer gege-
vens, maar de toegang tot GIS zelf wordt ook steeds
34
Figuur 10. Schermbeeld van Shoman, met een oblique foto van de kust bij Bergen aan Zee.
KT 1994.XX4
