A
Bijhouding
De civiele wereld als klant
'995-1
De structuur van de bestanden wordt met behulp van Soft
ware gecontroleerd. Meerdere controleplots worden ver-
vaardigd om een bestand inhoudelijk te controleren. Het
gaat hierbij niet om het kaartbeeld, maar om de topologische
relaties en de waarden van de attributen. Wanneer deze
controles correct worden uitgevoerd en de parameters van de
raster-vector conversie goed zijn ingesteld, is ook het kaart
beeld gecontroleerd.
Voor de kaartvervaardiging wordt de vectorfile omgezet naar
meerdere rasterfiles. De deelfilms voor de kaartseries
i 10 ooo en i 25 000 worden uit de rasterfiles vervaardigd.
Het kaartschrift wordt om praktische redenen nog analoog
vervaardigd. De oude films behoeven slechts te worden ge-
corrigeerd met de gemuteerde namen. De gecorrigeerde film
wordt gescand en samengevoegd met het naar rastervorm
omgezette vectorbestand. Hetzelfde geldt voor de hoogte-
lijnen. Er is weliswaar een hoogtelijnenbestand, afgeleid uit
de digitale hoogtekaart, maar voor de kaartvervaardiging is
het vooralsnog praktischer uit te gaan van de oude films met
hoogtelijnen.
De apparatuur en programmatuur voor de bestandsopbouw
en kaartvervaardiging zijn afkomstig van Intergraph. De
controlesoftware, digitaliseermenu's, ondersteunende Soft
ware voor het vectoriseren, de afbeelding van kartografische
dementen, aanvullende Software voor kaartvervaardiging en
nog vele andere zaken worden door eigen medewerkers ver
vaardigd.
Het streven is er overigens wel op gericht om zoveel mogelijk
gebruik te maken van commercieel verkrijgbare Software.
Aangezien de aard van het werk in bepaalde opzichten een
vrij uniek karakter draagt, is eigen software-ontwikkeling on-
ontkoombaar.
Enkele jaren geleden is de herzieningscyclus van de topo-
grafische kaartseries 1 10 000, 1 25 000 en 1 50 000
teruggebracht van 5, 7 en 10 jaar naar 4, 6 en 8 jaar. Het is een
rede optie dat, mede onder invloed van de huidige ontwik-
kelingen binnen de civiele gebruikerswereld, de cyclus van
TOPiovector teruggaat tot bijvoorbeeld 4 jaar. Een verdere
inkorting is mogelijk wanneer daaraan behoefte blijkt te
bestaan.
Een andere manier om aan de vraag naar een kortere cyclus
te voldoen, is de belangrijkste topografie vaker te herzien dan
de overige topografie. Zo heeft Defensie tdn belast met de
taak om vanaf 1995 een wegenbestand van doorgaande wegen
in Nederland jaarlijks bij te houden. De bijhouding zal, zo is
de intentie, plaatsvinden in samenwerking met de Advies-
dienst Verkeer en Vervoer van de Rijkswaterstaat.
Een körte cyclus is gebaat bij een snel bijhoudingsproces. De
gebruiker heeft weinig profijt van een jaarlijkse actualisering
als het produktieproces een jaar in beslag neemt. Voor körte
cycli is het daarom raadzaam, nog los van het kostenaspect,
tijdrovende bewerkingen als fotogrammetrie en terreinver-
kenning achterwege te laten.
tdn buigt zieh nu Over het inwinningsproces voor de bij
houding na 1997. In principe zijn er vier mogelijkheden:
het huidige proces handhaven (het is al een herzienings-
proces);
het inwinnings- en digitalisatieproces combineren wan
neer de ontwikkeling in werkstations doorstoot naar draag-
bare pc's (fig. 5). In dat geval kan de topograaf de mutaties
direct in het bestand aanbrengen tijdens de verkenning.
NGT GEODESIA KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Het optekenen van mutaties op
luchtfoto's is dan verleden tijd. Het
wachten is op een kleine, lichte en
vooral robuuste pc met geheugen en
grafisch beeldscherm, voldoende om
een luchtfoto met resolutie van 25
50 micron te herbergen;
het huidige proces van voorverken-
ning vervangen door naverkenning.
De verkenning en digitalisatie verval
len en worden vervangen door een
combinatie van verkenning en digita
lisatie met behulp van stereo-werksta-
tions. Na opbouw van het bestand
wordt achteraf middels naverkenning
het bestand gecompleteerd met na
men, wegclassificatie en andere ge-
gevens die niet ingewonnen kunnen
worden längs fotogrammetrische
weg;
via samenwerking externe bestanden
verwerven (bijvoorbeeld gbkn) voor
het muteren van TOPiovector.
In tegenstelling tot Duitsland of Oos-
tenrijk is nooit een nationaal forum van
de grond gekomen om de specificaties
van een landelijke gegevensbank uit te
werken. TOPiovector wordt bepaald en
betaald binnen het kader van de
Defensie-opdracht aan tdn. Aanvan-
kelijk was de taakstelling landkaarten
maken, maar sedert enkele jaren is de
taakstelling omschreven als „het voor-
zien van het Ministerie van Defensie
van geografische informatie".
tdn bevindt zieh nu in de volgende
fase. TOPiovector is voor een derde van
Nederland gereed. Het aantal gebrui-
kers is sterk groeiende. Nu is het van
belang de terugkoppeling van de ge
bruiker naar de producent te struetu-
reren. tdn zal als eerste stap daartoe
klanten benaderen. Op grond van hun
ervaringen kan men dan het produkt
optimaliseren.
In Nederland is op dit moment een
proces gaande om een landsdekkend
kernbestand van de grond te tillen. De
ravi heeft hierin het voortouw geno-
men. Het Ministerie van Defensie heeft
zieh van zijn goede kant laten zien door
mee te denken hoe de militaire en civie
le belangen kunnen worden gecombi-
neerd. Dit heeft geresulteerd in een
voorstel van Defensie om over te gaan
naar een vierjaren cyclus. Als tegenpres-
tatie wordt van de civiele wereld ver
wacht dat ze meebetaalt. Het is een his
torische doorbraak wanneer het lukt
om een nationaal produkt, financieel
afgedekt door alle belanghebbenden,
het levenslicht te laten zien.
18
