Werkmethodes en
bestandsstrueturen
veranderen mee
16
i995-XXI-2
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Figuur 7b.
PRODUKTIE 1:5000^2) Produkneschema
vectorhestand 1:50.000 (kaart uit
vectorhestand).
MAPPUBLISHER
- voorlopige proef
(kleurplots)
(HP-^nktjet)
- tekstmontage-plot
(filmplotter)
CONTROLE
CORRECTIE
tekstmontage
aanvullmgen
mzigingen
-handmatig
MAPPUBLISHER
oude
hoogtegeg
bijwerken
eindfilms
filmplotter
montage
vaste
kleurproef
(cromalin)
legenda
deelstukken
correctie
defmitieve
eindfilms
het beeldscherm gegeneraliseerd. Als referentie wordt
gebruik gemaakt van een gescande kaart 1:10.000 of het digi
tale bestand 1:10.000. Het generaliserend digitaliseren en
coderen geschiedt in een handeling. Deze methode levert
tijdwinst op bij kartografen met ervaring in generalisatie.
Een nadeel is het ontbreken van een overzicht tijdens het
generaliseren, waarmee de uniformiteit van de generalisatie
gecontroleerd kan worden (figuur 8-2).
Een derde methode welke momenteel beproefd wordt, is de
zogenaamde 'blokken-methode' waarbij die gedeelten die
veel wijzigingen vertonen (na vergelijk met de nieuwe
kaart/bestand 1:10.000) als 'blok' worden verwijderd van het
oude generalisatiemodel. De ongewijzigde gedeelten worden
zonder meer gedigitaliseerd. Daarna wordt pas de nieuwe
1:10.000 als referentie op het beeldscherm afgebeeld en kan
het werk worden voltooid volgens de methode van interac-
tieve generalisatie, zoals hierboven aangegeven (figuur 8-3).
Een nog te starten proef betreff het automatisch vectoriseren
van bepaalde onderdelen van de kaart op basis van gescande
deeloriginelen. De hiermee verkregen digitale gegevens in
vectorvorm dienen als basis voor de verdere verwerking vol
gens methode 2 of 3.
Toekomstige herziening
Op het moment dat een herziening plaats vindt van een blad
dat reeds volledig digitaal is opgebouwd, komt weer een
nieuwe methode aan de orde. Ook daarin zijn nu nog twee
Varianten te onderscheiden (figuur 8-4):
herziening van een i:50.ooo-bestand, waar nog geen herzie
ning van een mo.ooo-bestand aan vooraf is gegaan. Deze
methode moet in 1995 operadoneel
worden, daar zieh dan reeds de eerste
herzieningsbladen volgens de herzie-
ningscyclus 4-6-8-jaar zullen aandie-
nen. Deze methode ziet er voorlopig
als volgt uit. Het nieuwe digitale
bestand 1:10.000 wordt als referentie
afgebeeld te samen met het oude
bestand 1:50.000. Door vergelijk van
beide bestanden kan het bestand
1:50.000 direct worden herzien.
herziening i^o.ooo-bestand geba-
seerd op herziene mo.ooo-bestand.
Zodra het bestand TOPio-vector aan
herziening toe is, zal het mogelijk zijn
een mutatiebestand 1:10.000 aan te
maken. Dit mutatiebestand zal alleen
de verschallen tussen het oude en nieu
we TOPiovector bestand bevatten. Met
behulp hiervan kan het bestand
1:50.000 worden geactualiseerd.
Zoals uit de voorgaande bespreking van
de serie 1:50.000 blijkt, verändert niet
alleen de kaartinhoud, maar ook de
werkmethode (figuur 9). Aan de hand
van het vergelijk van verschillende edi-
ties van de kaartserie 1:250.000 kunnen
eveneens de update-methode en de
ontwikkeling van de automatiserings-
technieken worden afgelezen (figuur
10), te beginnen met de tweede helft
van de jaren zeventig toen voor de
kaartserie nieuwe internationale speci-
ficaties bekend werden (1501 Ground
en Air). Vöör die tijd was de kaart een
puur handmatig produkt (editie 2 uit
de jaren zeventig).
Omdat wegens de ingrijpende aanpass-
ingen van de specificaties (1975) van het
liggende reproduktiemateriaal geen
gebruik meer kon worden gemaakt,
werd besloten deze overgang aan te grij -
pen om de kaart met gebruik van auto-
matiseringstechnieken aan te pakken.
Van GIS had nog niemand gehoord. Het
ging er toen om, om met gebruikma-
king van een automatische tekentafel,
een zo groot mogelijk deel van het
handwerk te vervangen.
Inmiddels zijn we aan de tweede herzie
ning toe. Tot nu toe betekende iedere
herziening niet alleen een inhoudelijke
update van de topografische gegevens,
maar ook een update van de werkme
thode en de bestandsstruetuur.
De eerste versie bestond uit hartlijnen,
waaruit parallelle lijnen werden gemaakt
ten behoeve van een vectorplotter (de
Software om dit te maken en om de