wm
UNGEGN
Nationale
Standaardisering
i995'XX1'2
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
5 jaren vonden sedert 1964 zes V.N.-standaardiseringsconfe-
rendes plaats die in totaal circa 180 resoluties uitvaardigden.
De zevende conferentie is voor 1997 gepland te Teheran.
Spijtig genoeg worden de vakdiscussies op recente bijeen-
komsten dikwijls ontsierd door politiek gekrakeel zoals tus-
sen bijvoorbeeld Arabieren en Israeliers, Grieks-Cyprioten
en Türken. Noord- en Zuidkoreanen - verbaasd het ergens
over eens te zijn - dringen aan op vervanging van de naam
van de Japanse Zee, die aan het Japanse imperialisme herin-
nert, door een meer historische naam zoals Oostzee of
Koreaanse Zee. Vervolgens verwijt de Bondsrepubliek de
Verenigde Staten bij de naamgeving in Antarctica onvol-
doende rekening te houden met de Duitse ontdekkingen in
de jaren 1930. Het is ergerlijk te constateren hoezeer al dit
geruzie de eigenlijke werkzaamheden telkens weer ophoudt!
Teneinde de continu'fteit van het overleg te waarborgen werd
in de allereerste resolutie door de Conferentie van 1967 de
oprichting aanbevolen van een permanente V.N.-werkgroep
voor geografische namen, bestaande uit deskundigen uit
's werelds belangrijkste taalgebieden. Tijdens de conferentie
werd hiermee een begin gemaakt door de vorming van een
ad hoc Group of Experts. In 1973 verkreeg deze groep bij
besluit van de ECOSOC de Status van een 'Expert Body com-
posed of Governmental Experts' met de naam U.N. Group of
Experts on Geographie Names (UNGEGN) waardoor de con
tinu'fteit van de bestudering van standaardiseringsvraagstuk-
ken voorlopig is gewaarborgd (figuur 2).
De UNGEGN, die om het jaar vergadert, kiest telkens voor een
periode van 5 jaar haar eigen voorzitter en rapporteur. Haar
secretariaat wordt door de V.N. waargenomen. De werkgroep
houdt zieh bezig met een breed scala van onderwerpen. Er
wordt van haar verwacht dat zij de nationale standaardise-
ring in de lidstaten stimuleert en begeleidt en daarnaast als
klankbord en contactorgaan fungeert voor uitwisseling van
ervaringen tussen lidstaten. Vervolgens behoort de voorbe-
reiding van de periodieke V.N.-conferenties tot haar taak en -
misschien wel de moeilijkste opgave - de bewaking van de
uitvoering in de lidstaten van de conferentieresoluties.
Figuur 1.
Openingszitting
van de eerste V.N.-
conferentie over
standaardisering
van aardrijkskun-
dige namen,
gehouden van 4-22
September ip6y te
Geneve, onder
voorzitter
dr. Meredith
Burrill (V.S.).
De Nederlandse
delegatie bevindt
zieh op de voor-
grond van de
middelste rij.
Tenslotte wordt van haar verwacht dat
zij contacten onderhoudt met interna
tionale organisaties, die zieh met ver-
wante materie bezighouden.
Terugkijkende op het werk van de
UNGEGN sedert 1967 kan worden vast-
gesteld dat in totaal 17 bijeenkomsten
werden gehouden, in duur varierend
van 2 dagen tot 3 weken, waarop een
indrukwekkende hoeveelheid werk is
verzet.
Het was de initiatiefnemers van meet af
aan duidelijk dat internationale stan
daardisering pas mogelijk is wanneer
daaraan nationale standaardisering is
voorafgegaan. De eerste conferentie in
1967 was daarom praktisch geheel aan
dit onderwerp gewijd. In de resoluties
werden in de loop der jaren tal van aan-
bevelingen gedaan over detailoperaties
binnen het standaardiseringsproces.
Voorts werden de lidstaten aange-
spoord tot vorming van ofßciele licha-
men of instanties met duidelijke
instrueties en bij voorkeur wettelijke
bevoegdheden om een nationaal stan-
daardiseringsbeleid te ontwerpen en uit
te voeren. Voor de samenstelling van
deze zogenaamde 'National Names
Authorities' werd aangeraden gebruik
te maken van de kennis en ervaring van
landmeters, kartografen, geografen,
taalkundigen en historici. Als eerste
taak dient een dergelijke National
Names Authority het nationale namen-
goed te inventariseren op basis van ver-
zameling van namen in het terrein door
taalkundig en geografisch geschoold
personeel. Eenmaal verzameld dienen
de namen in een volgende fase van de
werkzaamheden (de bewerking op het
bureau) te worden gecontroleerd door
vergelijking met namen in bestaande
administratieve, technische en histori
sche documenten, een fase die door
publikatie van alfabetische nationale
naamlijsten (zogenaamde gazetteers)
kan worden afgesloten. De oproep van
de UNGEGN om National Names
Authorities op te richten heeft voorna-
melijk weerklank gevonden in de wes-
terse wereld. De belangstelling van
Derde-Wereld-landen voor naamstan-
daardisering laat, enkele gunstige uit-
zonderingen zoals Indonesie daargela-
ten, nog te wensen over, hetgeen voor de
UNGEGN een bron van voortdurende
zorg vormt. Als handleiding bij de
nationale standaardisering werd in 1987
door de BGN in samenwerking met de
26
