Kartografische produktie van
remote-sensing-beelden
Integratie van remote-sensing-informatie in een kartografische boodschap
Integratie: theoretische
aspecten
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I995-XXI-3
Teledetectie; beeldverwerking; overzicht
Remote sensing; image processing; survey
Teledetection; traitement d'images; etude
TRHFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CLES
Bij het presenteren van remote-sensing-
informatie, al dan niet gecombineerd met
aanvullende geografische informatie,
moet rekening gehouden worden met
een aantal kartografische produktieregels
om de bedoelingen van de kaartmaker
goed over te brengen op de kaartgebrui-
ker. In feite worden de ruwe remote-sen-
sing-gegevens gei'ntegreerd in een karto
grafische boodschap die slechts voor een
uideg vatbaar is en dus misinterpretaties
zoveel mogelijk uitsluit. De noodzaak
hiertoe wordt ongetwijfeld door velen
beaamd, maar te vaak beoordeelt men
een dergelijke kartografische produktie
toch als te omslachtig en duur, waardoor
men uiteindelijk besluit tot een produkt
dat veel te wensen overlaat. De methode
die wordt toegepast bij de vakgroep
Kartografie laat zien dat voor elke vorm
van integratie van remote-sensing-infor
matie in een kartografische boodschap
wel degelijk een oplossing bestaat die bin
nen een omgeving waar men met remo-
te-sensing-apparatuur werkt vrijwel altijd
voorhanden is. De methode gaat uit van
het principe dat men eenvoudig en snel
wil werken, dat er weinig kosten aan zijn
verbonden ('low budget') en dat men er
DTP-toepassingen mee kan uitvoeren
(desk top publishing). De methode is
goed bruikbaar bij een kartografische
produktie in geringe oplage: zoals in
onderwijs (practicum, veldwerk) of in
onderzoek (snelle tussenresultaten om
aanvullend veldwerk te ondersteunen,
verslaglegging).
DiBiase et al. [1] maken een onderscheid
4*
Ir. R.M. Hootsmans
is promovendus
van de vakgroep
Kartografie aan de
Universiteit
Utrecht,
Postbus 80.115,
5508 TC Utrecht.
Drs. B.J. Köbben
is docent van
de vakgroep
Kartografie aan de
Universiteit
Utrecht,
Postbus 80.115,
5508 TC Utrecht.
in prive-domein en publiek domein (figuur 1): het prive-
domein beperkt zieh tot de GIS-analist die de beschikking heeft
over de ruwe gegevens en daarop allerlei experimentele bewer-
kingen loslaat met als doel verkenning en het bevestigen dan
wel verwerpen van een hypothese: tijdens dit proces vindt er
interactie plaats tussen systeem en analist in de vorm van kar
tografische tussenprodukten die het visuele denken van de ana
list moeten ondersteunen. Pas daarna treedt het proces van
visuele communicatie naar het publieke domein in werking:
dergelijke kartografische produkten zijn eindprodukten en
dienen een ondubbelzinnige boodschap uit te dragen omdat
het binnen bereik komt van gebruikers voor wie het gehele
verwerkingsproces een zwarte doos is.
Het verwerken van ruwe remote-sensing-gegevens tot een
kartografisch produkt kan theoretisch in drie resultaten wor
den samengevat (figuur z): de image map, een visuele inte
gratie en een analytische integratie.
Image maps
Voor een image map is slechts een bron nodig: het ruwe
remote-sensing-beeld. Het doel van een image map is het
ruwe beeld goed leesbaar, begrijpbaar en 'meet'baar (kwalita-
tief en kwantitatief) te maken. De minimumeisen aan een
image map zijn dat de remote-sensing-informatie geome
trisch gecorrigeerd meetbaaris, dat het radiometrisch
gecorrigeerd en gestretched is leesbaaren dat het kaartpro-
dukt voorzien is van de meest essentiele kaartrandinformatie.
Tot de kaartrandinformatie bij een remote-sensing-beeld
behoren:
titel, bron, legenda begrijpbaar
coördinaten, toegepast coördinatenstelsel, schaal meetbaar
speeifieke satellietgegevens zoals de sensor en de verwerkte
satellietbanden (in feite de legenda: begrijpbaar)
resolutie meetbaar
toponiemen begrijpbaar
De geometrische en radiometrische correcties duiden op het
uitvoeren van fysieke conversies op het ruwe remote-sensing-
beeld. De image map kan op zijn beurt een invoer zijn voor
een visuele integratie.
Visuele integratie
Een visuele integratie is gebaseerd op meerdere bronnen (mini-
maal twee). Het doel is het ruwe beeld beter interpreteerbaar en
93
