«»-
iP
57
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I995-XXI-3
kon de kaartproduktie 00k steeds meer
in handen van de kaartgebruikers zelf
komen.
Het kenmerk van deze thematisch kar-
tografische programma's is dat de kaart-
constructie uitgaat van een digitaal
ruimtelijk gegevensbestand en de Sym
bolen automatisch worden gegenereerd
volgens min of meer kartografisch ver-
antwoorde principes. De opmaak van
de resulterende kaarten en de grafische
kwaliteit van de uitvoer lieten bij deze
pakketten nogal eens te wensen over.
Doch aan het eind van de jaren tachtig
werden er daarnaast tekenpakketten
gei'ntroduceerd, die niet speciaal voor
de kartografie bedoeld waren, maar
voor allerlei grafische toepassingen
konden worden gebruikt en tot een
veel hogere kwaliteit uitvoer konden
leiden. Deze programmatuur werkt
niet met een gegevensbestand noch met geografische coördi-
naten. Daardoor zijn de verschillende dementen alleen gra
fisch te benaderen en te veranderen, hetgeen de mogelijkhe-
den voor herziening en hergebruik flink beperkt. Omdat de
kwaliteit van de uitvoer nu echter voor het eerst die van de
conventioneel geproduceerde kaarten kon evenaren (zie
figuur 3d) - en er behalve goedkopere, kleinere en toch meer
krachtige Computers nu 00k hoogwaardige uitvoerappara-
tuur beschikbaar was gekomen [32] - kreeg de wäre omwen-
teling gestalte vanaf het begin van de jaren negentig. Met
name de toepassing van het pakket FreeHand op de Apple
Macintosh microcomputer verdrong in snel tempo de con-
ventionele produktie van thematische kaarten [33] (zie 00k
figuur 1). 'Electronic' of'Desktop Publishing' waarbij het
traditionele reprotraject vrijwel wordt overgeslagen, werd op
steeds meer plaatsen gemeengoed (figuur 5).
Tegelijkertijd vond de opmars plaats van de geografische
informatiesystemen (GIS) (zie volgende paragraaf) en de Soft
ware die hiervoor ontwikkeld werd, kon 00k gebruikt wor
den voor de vervaardiging van thematische kaarten [34]Bij
veel van die Software schiet de kwaliteit van de kartografische
MUMM-
«N
300
300
MMMMMMNMMMMHI100000000000000
-M MMMMN NMMMHHMMMMMM M3 ÖOOOOOOO OOOOOO 3
MMMMMMMMMMMaaiMMMMMNO300000000000000
MMMMMMNMM«»MMMMMMM03300000000000
im
-M.MMMNMNaMMNMMMMOOOOOOOOOOOOOOO■■■■Hl
1 MMMMMMMMMM003 33 000003 300 0TT
MMMMMMMMMMO3 30 0000003000 TTTTTTT
MMMMMMMMM3H03000000000. TTTTTTTTT
.MMMNNNNHNMHNMNOOOOOOOO TTTTTTTTTT
MMMMMMMMMMMMMMOOOOOOOOTTTTTTTTTTT
MMMMMMMMM MMN MMMOOOOOT TTTTTTTTTTTTT
0 3033330003MMMMMM03OOOOÖTTTTTTTTTTTTT
.33 30 0 3000033 OOOOMOOOOOOOOOTTTTTTTTTTTT
3000030000030000000000000tTTTTTTTTTTTTi
.030333 30000333 3000 0 30 0 00TTTTTTTTTTTTTTT
000003000003 300000000000TTTT TTT TTit TTTTT
000000000003OOOOOOOOQOTTTTTTTTTTTTTTTTT
000003000033 30000000TTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
.TTTTOOTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
.TTTTTTTTTTTTTTTTTtTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
TT TTT TTTTTTTTf TTT TTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
.jlT»T.TTT TTTTXTJTT T T TTTTT
.TTT. .TTTTTTTTfTT.
TTTTTTTTTTTf.
•iTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTfTTTTTT
»TTTTTT T TTTTT TTT TT
TTTTTTTTTTTTTTTT
TTTTTTTTTTTTTTTT
tTTTTTTTTTTTTTTTT
95000
National average
Not included
Figuur 3. Computeruitvoer in de loop der jaren:
a. Fragment van een tot op de helft verkleinde regeldrukkerkaart uit 1974. Bron: zie Noot [36].
b. Fragment van een met het Nijmeegse softwarepakket MERCATOR vervaardigde drumplotterkaart uit 1979. Bron: zie Noot [37].
c. Fragment van een met GIMMS vervaardigde vectorplotterkaart (automatische tekentafel) uit 1984. Bron: zie Noot [28].
d. Fragment van een in 1989 met FreeHand vervaardigde kaart op een (loser) rasterplotter. Bron: zie Noot [33].