Gissen naar kaarten
20 jaar op zoek naar 'Automatisering in de kartografie'
De geschiedenis van
een vak
Eisen
65
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
1995-XX1-3
GIS/LIS; digitale kartografie; overzicht
GIS/LIS; digital cartography; survey
SIG/SIT; cartographie numerique; etude
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CLES
Het gebruik van de Computer als hulpmiddel bij het
maken van kaarten in welke vorm dan 00k is onderhevig
aan voortdurende verandering en vernieuwing. Steeds
sneller, beter, intelligenter. Het ligt eigenlijk helemaal niet
voor de hand om achteruit te kijken; daar is eigenlijk de
tijd niet voor. Alles wat voorbij is, is namelijk 00k gelijk
oninteressant geworden. Alleen het heden en de toekomst
teilen. De gebruikte gereedschappen moeten soms in 1 of
2 jaar worden afgeschreven. Door dit consumentengedrag
qua materiaal en ideeen is natuurlijk paradoxaal genoeg
- juist de geschiedenis van de automatisering in de karto
grafie bijzonder boeiend. En: waar anders een beroep
gedaan moet worden op geschreven bronnen, kan nu
binnen een mensenleven gemakkelijk uit het geheugen
geput worden om de ontwikkeling van een vak te kunnen
schetsen. Dat gebeurt in dit artikel over de mate waarin
het Kartografisch Tijdschrift in Staat is geweest de
stormachtige ontwikkelingen te volgen.
Iedereen die een beetje met het automa-
tiseringsgedeelte van het vak kartografie
bezig is geweest, kent wel in grote lijnen
de geschiedenis. Deze verloopt van
onhandige en ingewikkelde program-
ma's op de mainframes van een paar
universiteiten, via dure en precieze in-
teractief grafische Systemen bij over-
heidsbedrijven, naar een diversificatie
qua toepassingen op krachtige PC's voor
iedereen. Daarmee is automatisering in
de kartografie' in feite gedegradeerd tot
een hulpmiddel en een techniek. De
contactgroep Automatisering van de
Nederlandse Vereniging voor Karto
grafie (NVK) komt al jaren niet meer bij
elkaar. De techniek en de kennis is
behoorlijk gedemocratiseerd en 'het vak'
Drs. RH. Boersma
is werkzaam bij
Intergraph Benelux
als Account
Manager. Hij is
redacteur van het
Kartografisch Tijd
schrift met speciale
aandacht voor de
automatisering in de
kartografie.
(Maliesingel 52,
3581 BP Utrecht.)
is toegespitst op het gebruik en niet op het gereedschap. En
zo hoort het 00k.
Natuurlijk zijn er daarbij nuances aan te brengen voor het
deelgebied van de kartografie waarover men spreekt. Er zijn
nog steeds grote verschillen in techniek, prijs en schaalgroot-
te tussen een kaartenmaker als PTT Telecom (100.000 Ao-
kaarten op schaal 1:500), de wetenschappelijke theorievor-
ming aan de universiteiten, of de auteur die thuis via Internet
een kaartje in elkaar knutselt. En alles wat zieh daartussen of
omheen bevindt.
Deze verschillen zijn het voer voor de enorme discussies die
zieh kunnen afspelen als de inhoud van het vak kartografie
aan de orde komt. Deze verergeren nog op het automatise-
ringsvlak. Om een tweetal redenen. Enerzijds omdat de tech
niek heel algemeen is, dat wil zeggen niet speeifiek kartogra
fisch en anderzijds omdat de toepassing van de techniek
gemakkelijk divergeert naar andere vakken: ruimtelijke orde-
ning, openbare werken, waterkwaliteit enzovoort. En juist
omdat de techniek werkt. Met het voortschrijden van de tijd
dringt zieh dan 00k een vraag op waar de speeifieke rol van
de kartografie binnen automatisering en GIS nu precies ligt.
Vooral de laatste jaren, vanaf 1992, worden deze discussies
met de juiste diepgang gevoerd.
Het is natuurlijk heel interessant om te zien hoe het Karto
grafisch Tijdschrift (KT) deze stormen heeft doorstaan in de
afgelopen jaren en het lezerspubliek daar doorheen heeft
geloodst. In het volledige bewustzijn van de speeifieke posi-
tie van de auteur zelf - wie heeft in de afgelopen jaren zijn
handen schoon gehouden? - worden de jaargangen 1973-
1995 tegen het licht gehouden. Van enige afstand bekeken
lijkt mij dat het tijdschrift aandacht zou moeten besteden
aan de volgende onderwerpen:
technieken die speeifiek zijn voor het maken van kaarten
(apparatuur, vector- en rasterbewerkingen)
gebruik van Software
technieken voor speciale kartografische bewerkingen
