fragment
74
De verstaanbaarheid
i995-XXI-3
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Figuur 3.
Genuine Copy
1993. Detail van
papyrus van
Wespatrashouty.
De godin Nout,
belichaming van de
hemelboog, raakt
met haar tenen het
oosten en met haar
vingertoppen de
oude dag. ledere
avond eet de godin
de zon op om haar
iedere ochtend
opnieuw te baren.
Figuur 4.
Genuine Copy
1993. Een mattang,
duidelijk aangege-
ven met nerven
van palmbladen
zijn de deiningen
in relatie tot een
aantal met schelp-
jes gemarkeerde
eilanden.
Figuur 3.
Genuine Copy
1993. Een schilde-
ring op boombast.
De ruitvorm is het
Yirritja symbool
voor honing. De
honingraten zijn
vol op deze schilde-
ring. De vorm in
het midden is een
heilige afl>eelding
van een ceremo-
nieel voorwerp, dat
in een ruimere
interpretatie 00k
een bijennest in
een holle boom kan
betekenen.
- gezien vanuit de huidige functioneel
gerichte kartografie besteedt ze wei
nig aandacht aan de effectiviteit van de
schematische voorstelling. De beper-
king die tot slot gegeven wordt in de
wereld van de mens is een zeer essen-
tiele die
ik wil lezen als een erkenning van cul-
turele gebondenheid. De schematische
voorstelling kan alleen effectief zijn
wanneer de gekozen vormgeving er een
is die verstaan kan worden door de
andere potentiele gebruikers.
Kaarten zijn cultuurgebonden, en de
grote kracht van de kartografie ligt na-
tuurlijk in het feit dat de grafisch vorm-
gegeven schematische voorstellingen
van de ruimte tot op grote hoogte over-
draagbaar, controleerbaar en daardoor
bruikbaar zijn [9]. Om dat te bereiken
is er veel overboord gezet van die din
gen die voor mij als ge'interesseerde in
de diepere drijfveren van culturen nu
net het zout in de pap zijn.
Kaarten zijn vrijwel cultuuronafhanke-
lijk voor zover ze betrekking hebben op
de representatie van het fysieke land-
schap. Ze kunnen vaak ge'fnterpreteerd
worden met minimale toelichting bui-
ten barrieres als taal, perspectief en
andere Codes. Veel moeilijker te door-
gronden zijn de mentale orientaties, de
denkbeeiden van ons vreemde culturen,
die op het fysieke landschap geprojec-
teerd worden. De cultuureigen lezer zal
het fysieke landschap beschouwen als
mede vormgegeven door krachten en
wezens die wij in het moderne Westen
tot de wereld van de goden en het rijk
der fabelen zullen rekenen. De cultuur-
vreemde beschouwer daarentegen zal dit
zien als projectie van denkbeeiden die
aan de menselijke geest zijn ontsproten.
Het voordeel van kaarten, van welke
cultuur en in welke vorm dan 00k, is
Marsupial Monse eats Wild Honey
Marsupial Mouse eats Wild honey,
the enormous Mouse with prominent teeth
devours Sugar Bag with His sharp teeth
at Ngaldjiba, His upland forest home.
The sharp-toothed One inhabits the forest
territory of the Marrangu people,
At Ngaldjiba, His upland forest home
Marsupial Mouse eats Wild Honey;
the Sharp-toothed One Scratches holes in the
ground, searchingfor food,
devours Sugar Bag with his sharp teeth;
(Frair-bird calls 'gau gau gau
enormous sharp-toothed One.
