Van luchtfoto tot beslissing
Inleiding
Het menselijk brein
Remote sensing
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
199S-XXI-3
Teledetectie; beeldverwerking; onderzoek
Remote sensing; image processing; research
Teledetection; traitement d'images; recherche
TREFWOORDEN
KEYWORD S
MOTS-CLES
Dankzij remote-sensing-technieken hebben gebruikers
van ruimtelijke informatie toegang tot enorme
hoeveelheden actuele gegevens. De bewerking van die
gegevens tot bruikbare informatie, al dan niet
ondersteund door het gebruik van digitale
terreinmodellen, is het onderwerp van deze bijdrage.
Het menselijk brein heeft de gave om
uit de veelheid aan gegevens die op ons
afkomt te kunnen beslissen wat voor de
individuele persoon van belang is en
wat niet. Zo'n classificatie en interpre-
tatie van gegevens naar bruikbare infor
matie is in feite wat we willen bereiken
met remote sensing. Bij het bewerken
van satellietbeelden speelt ook het ge
bruik van een digitaal terreinmodel een
belangrijke rol. In samenwerking met
de Beleidscommissie Remote Sensing
(BCRS) is een poster gemaakt, die de
mogelijkheden en voordelen van zowel
satellietbeelden als digitale terreinmo
dellen demonstreert. De poster is als bij-
lage bij deze aflevering van het Karto-
grafisch Tijdschrift gevoegd.
Elk moment van de dag krijgt de mens
een grote hoeveelheid gegevens te ver-
werken. Het oog registreert de verande-
ringen in licht in de directe omgeving,
het oor vangt elk hoorbaar geluidje op
en de neus wordt voortdurend geprik-
keld door geurtjes. Het brein bepaalt
wat relevant is voor de ontvanger en
wat niet. Elk mens maakt een ander
onderscheid, maar iedereen moet de
Ir. B. Sneller is
GIs/RS-specialist bij
KLM Aerocarto
(Fruitweg
2323 KE
Den Haag,
tel. 070-3803311).
grote hoeveelheid gegevens reduceren tot bruikbare informa
tie. De kartografische wereld heeft zieh reeds jarenlang gespe-
cialiseerd in het vereenvoudigen van de grote hoeveelheid
informatie die in het terrein of op een luchtfoto te vinden is.
Slechts een aantal punten en lijnen wordt overgenomen om
kerktorens, wegen, waterlopen, bossen enzovoort aan te
geven. Maar de mens wil steeds meer: een mooier huis, een
betere woonomgeving, een grotere auto, meer geld en vooral
ook betere informatie. Alleen in het laatste geval kunnen kar-
tografen helpen. Op basis van geografische informatie is het
mogelijk om beslissingen te nemen, bijvoorbeeld over de
inrichting van een gebied of over de meest optimale locatie
voor een nieuwe vestiging. Uiteindelijk geldt dat hoe beter de
informatie is, hoe groter de kans dat er een juiste beslissing
genomen wordt. Het is daarom voor kartografen van groot
belang om aan de toenemende vraag naar meer en vooral ook
betere informatie te blijven voldoen. Remote-sensing-gege-
vens en beeldverwerkingstechnieken kunnen helpen om de
beslissers thematische informatie in een goed gepresenteerde
vorm te verschaffen.
Vanuit vliegtuigen zijn om de meest uiteenlopende redenen
en op verschillende manieren opnamen gemaakt van de
wereld om ons heen. Van opnamen in de Sahara om koeien
te teilen in het kader van de verwoestijning tot het digitaal
opslaan van reflecties in het niet-zichtbare gedeelte van het
elektromagnetische spectrum ten behoeve van 'milieumoni-
toring'. De luchtopnamen uit het vliegtuig kenmerken zieh
door hoge nauwkeurigheid en de mogelijkheid tegemoet te
komen aan speeifieke wensen, maar ook door grote afhanke-
lijkheid van het weer en hoge verwervingskosten per opper-
vlakte-eenheid. Satellieten daarentegen cirkelen doorlopend
op een hoogte van 800 kilometer en leveren een grote hoe
veelheid aan gegevens. Elk half uur wordt dezelfde piek op aar-
de opgenomen (ook als het bewölkt is) en worden de gegevens
doorgezonden aan de ontvangststations, die ze opslaan in
archieven. De omvangrijke budgetten die beschikbaar zijn
voor de opbouw van deze archieven maken de informatie ruim
en goedkoop beschikbaar voor een ieder die er gebruik van wil
maken. De laatste jaren worden deze gegevens daarom vaker
81
