Het CAMOTius-project
Monitoring: een eenvoudige,
post-classificatie Strategie
Ouderdom data:
1975 1980 1990 1995
16
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
In het kader van het onderzoeksproject camotius1) wordt
aandacht geschonken aan de behoefte aan kwaliteitsinfor-
matie, zowel voor en tijdens als na de classificatie van remo-
te-sensing-gegevens. Deze 'meta-informatie' moet richting-
gevend zijn voor de gebruikers van een informatiesysteem,
bijvoorbeeld doordat zij aan de hand van regels naar de ge-
wenste/vereiste informatie worden geleid. Als de eisen van
een gebruiker en de karakteristieken van de gegevens beter
op elkaar kunnen worden afgestemd, wordt een betere se-
lectie, classificatie en interpretatie van remote-sensing-gege-
vens bereikt.
Het hoofddoel van camotius is de ontwikkeling van een
operationele functie (een tool die, als onderdeel van een
informatiesysteem, een houvast biedt gedurende de extrac-
tie van specifieke landbedekkingsinformatie. Dit betreft
zowel de inventarisatie van informatie (statische aspecten)
als het volgen van ruimtelijke veranderingen (dynamische
aspecten of monitoring'). Voordat uitgangsgegevens wor
den geselecteerd kan een gebruiker alle beschikbare gege
vens exploreren aan de hand van gevisualiseerde kwaliteits-
informatie, waarmee de informatie-inhoud van het gege-
vensbestand wordt gereflecteerd. Zo kan bijvoorbeeld een
kaart van Nederland worden gegenereerd waarop de geogra-
fische extensie van de beschikbare bestanden wordt weerge-
geven, samen met de ouderdom van de gegevens (figuur 2).
Gedurende het classificatieproces worden 'waarschijnlijk-
heidsvectoren' afgeleid, die op hun beurt kunnen worden
gevisualiseerd om zodoende de sterkte van klassetoekennin-
gen over te dragen. De evaluatie van deze waarschijnlijk-
beidsvectoren kan worden verbeterd door kostenfactoren te
introduceren, waarmee het - financiele - risico wordt aange-
geven dat aan mogelijke misclassificaties is verbonden. Fi
guur 3 geeft een compleet overzicht van de componenten
van het beoogde CAMOTius-raamwerk. In het onderstaande
zullen deze componenten, die de basis vormen van de ge-
noemde functie, nader worden toegelicht. Monitoring van
landbedekking zal worden benadrukt als een toepassing die
baat kan hebben bij de voorgestelde benadering.
1995-XXI-4
classificeerde satellietbeelden van het-
zelfde gebied, maar met een verschil-
lende opnamedatum, worden onder-
worpen aan een 'overlay'-procedure,
waarna de temporele veranderingen in
landbedekking 'zichtbaar' worden (fi
guur 4).
Volgens deze benadering vereist moni
toring minimaal twee uiterst nauwkeu-
rige classificatieresultaten om de aan-
wezigheid van 'ruis' zoveel mogelijk te
beperken. Een wat realistischer alter-
natief is wellicht de introductie van
kennis over de kwaliteit van de uit
gangsgegevens, evenals over de tempo
rele eigenschappen van het bestudeer-
de fenomeen of proces. Hiermee kan
een meer betrouwbare interpretatie
van de veranderingsinformatie worden
Figuur 1.
De aantrekkings-
kracht die een satel-
lietbeeld op mensen
uitoefent leidt niet
zelden tot een te
eenzijdig gebruik
van deze gegevens.
Monitoring is een van de toepassingen waarin het gebruik
van remote-sensing-gegevens een reele kans van slagen
heeft. Dit komt doordat er wordt ingehaakt op de sterke
kanten van de opnametechniek: het op een regelmatige, ob-
jectieve, kosten-efficiente en informatieve wijze verzamelen
van ruimtelijk gerelateerde gegevens. De landbedekkings-
classificaties die in het kader van camotius worden afgeleid
vormen het uitgangspunt voor een monitoring procedure
die bekend Staat als 'post-classificatie vergelijking'. Dit bete-
kent eenvoudigweg dat geclassificeerde of eventueel geher-
Figuur 3.
Schematische weer-
gave van de compo
nenten van de
CAMOTIUS Tool.
P(C2) 0.3
bereikt. Echter, dit vereist wel de be-
schikbaarheid van methoden en regels
die voor ondersteuning zorgen op het
gebied van:
het afleiden van kwaliteitsinformatie
gedurende de classificatie (wat is de
'fitness-for-use');
het vaststellen van de risico's van
verkeerde klassetoekenningen (wat
zijn de - financiele - gevolgen wan-
neer klasse A en B met elkaar wor
den verward);
de gewenste verbetering van de clas
sificatie (wat is nodig om de resulta-
ten in overeenstemming te brengen
met de gebruikerseisen);
de evaluatie van veranderingsinfor
matie die voortkomt uit monitoring
(wat is de waarschijnlijkheid van deze
toename in stedelijke bebouwing);
de overdracht van kwaliteits- en ver
anderingsinformatie aan de gebrui
ker (communicatie door middel van
visualisatie)
Figuur 2.
Voorbeeld van ge
visualiseerde kwali
teitsinformatie: de
weergave van de
geografische locatie
van diverse bestan
den met verschillen-
de ouderdom ver
schaff informatie
over de geschiktheid
van de gegevens
voor een bepaald
