KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I995-XXI-4
Fietsbusplanner voor Windows
Volger H. van Wijnen
De Fietsvakantiewinkel in Woerden
geeft onder meer een boekje uit met
bestemmingen in Europa waar fiets-
bussen naar toe rijden. Dit boekje is
vertaald in een gisje onder Windows,
met als doel om her zoekwerk voor ge-
bruikers te vergemakkelijken en aan-
vullende opties in te bouwen. De kaart
van Europa is daarbij het uitgangs-
punt: deze fungeert als een soort grafi
sche interface voor het selecteren van
bestemmingen met de muis. Daarna
geeft het programma de route weer en
informatie Over de organisatie.
Bij het afbeelden op het scherm zijn 2
generalisatieniveau's gehanteerd, zodat
bij het uitzoomen geen elementen
door elkaar gaan lopen. Dit is eenvou-
dig opgelost door de coördinaten in
het gegevensbestand van extra schaal-
codes te voorzien. Criteria waarop ge-
selecteerd kan worden zijn onder an
dere: tijdvak, enkele reis versus retour,
maximumprijs, bustype, fietskar, lig-
fiets of tandem. Voor de uitgever van
het boekje is er een optie toegevoegd
voor de bijhouding van het gegevens
bestand (buslijnen, plaatsen en organi-
saties).
Naast weergave op het scherm kan er
00k geprint worden. Tevens Staat er
helpinformatie onder Windows ter be-
schikking. Het programma is met be-
hulp van Borland Pascal 7.0 onder de
object-georienteerde omgeving van
Windows ontwikkeld.
Zaanstad in kaart en diagram
Volger H. van Wijnen
De gemeente Zaanstad publiceert haar
statische gegevens voornamelijk in ta-
bellen. Tabellen geven gegevens nauw-
keurig weer, maar zijn niet altijd
beeldvormend.
Dit werkstuk, dat de vorm heeft van
een brochure, laat zien hoe statistische
gegevens door middel van kaarten en
diagrammen gepresenteerd kunnen
worden. Met deze presentatievorm
wordt weliswaar minder detail gebo-
den, maar wel een sneller overzicht en
meer beeldvorming. Dit heeft als doel
dat het een grotere groep mensen uit-
nodigt tot gebruik.
Het boekje begint met een beknopte
historische beschrijving en een schets
van de huidige situatie in Zaanstad.
Vervolgens zijn uit een aantal sociaal-
economisch statistische gegevens voor-
beelden van curvediagrammen en
staaf-, strook- en spreidingsdiagram-
men gegeven, alsmede enkele karto-
grammen. De diagrammen worden
begeleid door tekst waarin enkele aan-
dachtspunten worden aangehaald en
waarin wordt uitlegd hoe de diagram
men, zoals de Lorenzkurve, gelezen
moeten worden.
Vanwege de bedoelde voorbeeldfunctie
van de brochure zijn zoveel mogelijk
verschillende diagrammentypen ge-
bruikt. Het ontwerp heeft plaatsge-
vonden met Aldus FreeHand en Co-
reldraw!. De opmaak is verricht in
Aldus PageMaker.
3D-Reliefschaduwering
voor Idrisi
R. Stekelenburg J. Timmers
Het Gis-pakket Idrisi wordt in het on-
derwijs veelvuldig gebruikt om de
kracht van rastertechnologie en ruim-
telijke modellering te demonstreren.
Voor het pakket zijn slechts eenvoudi-
ge middelen noodzakelijk: een 386-PC
met standaard VGA-scherm en 20 MB
harddisk zijn reeds voldoende. Het
spreekt voor zieh dat de database (met
rasterbestanden) dan niet al te groot
mag zijn. Er is onderzocht of Idrisi
uitgebreid kon worden met een 30-
module, ofwel: is het mogelijk om met
dergelijke beperkte middelen eveneens
driedimensionale afbeeldingen van het
terrein als vaste vorm (met behulp van
'solid modeling'-technieken) te genere-
ren. Dergelijke simulaties waren in het
verleden slechts mogelijk met behulp
van geavaneeerde Systemen uit de
vliegtuigindustrie en dergelijke.
Het resultaat is een module met 3 op
ties. Allereerst is er een orthogonale
weergave van het terrein mogelijk,
waarbij de grijstint van een grideel af-
geleid is uit de hellingshoek en de
stand van de helling t.o.v. een denk
beeidige zon. Als basis zijn hiervoor de
hoogtegegevens van de 4 hoekpunten
van een grideel gebruikt. Het algorit-
me is verder uitgebreid voor het bere-
kenen van slagschaduw e.d. Vervolgens
kan het model eveneens in 3D-perspec-
tief op het scherm weergegeven wor
den. Tenslotte kan zowel in orthogo
nale als in perspectivische vorm nog
een kleur aan het beeld toegevoegd
worden: de kleur vertegenwoordigt
dan een bepaald thema (zoals hoogte-
zone, vegetatietype, grondwaterstand
enz.) en de intensiteit waarmee deze
oplicht geeft wederom een beeld van
het relief. Als basis zijn slechts 2 se-
quentiele rasterbestanden met respec-
tievelijk de hoogtecijfers en themati
sche klassecodes nodig. Het program
ma is in Borland Pascal 7.0 ontwikkeld
en heeft dezelfde struetuur als de Idri-
si-software, zodat het aan dit pakket
toegevoegd kan worden.
HPPIot-Unit
voor Borland Pascal 7.0
H. ten Brink
Binnen de opleiding Geodesie van de
Hogeschool van Utrecht-FNT wordt
veel gebruik gemaakt van de Compiler
Pascal voor het maken van computer-
programma's. De meeste programma's
zijn (karto)grafisch georienteerd. Voor
het grafisch aansturen van het beeld-
scherm heeft de leverancier de zoge-
naamde BGi-drivers meegeleverd (bgi
Borland Graphic Interface). De in-
strueties om op het beeldscherm te
kunnen tekenen staan in de vorm van
kleine procedures in de Graph Unit.
Door deze in een Pascal-programma
mee te laden kunnen ze aangewend
worden. Zoals gezegd kan hiermee al-
leen op het beeldscherm getekend
worden. Standaard biedt Borland geen
middelen aan om te kunnen plotten.
Hiervoor is nu een Plot Unit ontwik
keld. De bedoeling is dat een gebrui-
ker (Pascal-programmeur) deze unit
samen met de Graph-unit meelaadt.
Vervolgens kan hij gewoon de grafi
sche instrueties voor het beeldscherm
benutten die hij gewend is. Elke in-
struetie wordt als het wäre afgevangen
en tegelijkertijd vertaald in plotterin-
strueties. Deze plotterinstructies kö
rnen in een soort buffergeheugen te
staan. Als het programma klaar is en
de gebruiker tevreden is over het resul
taat op het scherm kan hij besluiten
om de bijbehorende plotterinstructies
definitief te bewaren in de vorm van
een bestand op schijf. De plotterin
structies voldoen aan de HPGL/2-stan-
daard. De tests zijn uitgevoerd op een
HP Paintjet XL300. Er is'zoveel moge
lijk gestreefd naar het WYSiWYG-princi-
pe: m.a.w. om de kleuren en patronen
van de plotter zoveel mogelijk overeen
te laten komen met die op het beeld
scherm.
Het Corine-bestand
automatisch gegenereerd
P. van de Koppel, E. Kuijlaars P. Verweij
Het Corine-project CoORdination
of INformation of the Environment)
is een project van de Europese Unie
met als doel om in de verschillende
lidstaten basisinformatie aangaande
het milieu te verzamelen ten behoeve
66