m
rNOI<G/<^
75
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I995-XXI-4
met dlm's en dkm's. De blik over de
grenzen werd ingepast in een theore
tisch referentiekader voor het gebruik
van gegevens over ruimtelijke objec-
ten.
Van de landen die hij onder de loep
nam werd het concept alleen in Cana-
da, Finland en Duitsland daadwerke-
lijk toegepast. In Duitsland gaat men
via het atkis het meest ver. In Groot-
Brittannie, Frankrijk en Zweden be-
gint men zieh langzaam bewust te
worden van de voordelen die de
DLM/DKM-benadering biedt.
M.J. Kraak
Depuydt, F. red), Faschierende land-
schappen van Viaanderen en Wallonie
in kaart en beeld. Leuven: Uitgeverij
Davidsfonds, 1995. 272 pp,
formaat 31 x 23 cm. 80 landschapsfoto 's,
83 uitsneden van oude en moderne kaar-
ten en ca. 60 toelicbtende kaartjes en
Schema 's. 48 luchtfoto 's en satellietbeel-
den, index. ISBN 90 6132 894 1. Prijs
2493 bfr. In Nederland te verkrijgen
bij: Uitgeversmaatschappij Tirion B. V.,
Lt. gen. Van Fleutszlaan 8, 3743 JN
Baarn, tel. 033-3412030.
Dertig verschillende Belgische land-
schappen (zie figuur) worden in dit
boek beschreven door geografen die er
00k in wonen. Aan de hand van kaar-
ten laten ze aan een groot publiek zien
hoe die landschappen ontstaan zijn,
wat er de kenmerkende eigenschappen
van zijn, wat er bijzonder aan is. Men
leert er als het wäre door kijken, en
kijken door de ogen van een expert is
altijd fascinerend. Maar er is meer dat
deze formule aantrekkelijk maakt: men
leert er 00k door kijken naar oude en
moderne kaarten. Het rijke kartografi-
sche bronnenmateriaal dat voor Belgie
beschikbaar is wordt zo zowel ontslo-
ten als gei'nterpreteerd. Daardoor leert
de lezer 00k hoe in andere situaties
vergelijkbaar kaartmateriaal gebruikt
moet worden.
Redacteur Frans Depuydt is een uit-
zondering op de lokale experts: hij
woont niet meer in de Vlaamse West-
hoek die hij beschrijft; al lang geleden
heeft hij deze verruild voor Leuven.
Maar door zijn dissertatie over de Bel
gische Strand- en duinformaties kent
hij dit gebied als geen ander. Samen
met zijn zoon Bart, die alle teksten re-
digeerde, heeft hij het initiatief voor
dit boek genomen en het team van
'landschapskenners' samengesteld.
Op zijn kartografische afdeling in Leu
ven zijn de luchtfotomozai'eken ge-
monteerd en de toelichtende situatie-
kaartjes vervaardigd (door Sin Aerts,
Ludo Cleeren en Robert Geeraerts).
Maar hij heeft 00k (met Danny Grob
ben) de beschrijvingen (in aparte ka-
ders) gemaakt van alle soorten kaarten
die in het boek als toelichting zijn ge
bruikt. En daarbij is men erin geslaagd
voor elk gebied een kaartsoort te kie-
zen die maximaal over dat gebied in-
formeert, en het kenmerkende ervan
benadrukt. Het boek is dus tevens een
overzicht van alle topografische, the
matische en historische kaartseries van
Belgie. Die kartografische nadruk is
evident: men laat zoveel mogelijk de
kaart het verhaal verteilen, toegelicht
door luchtfoto's en prachtige land-
schapsfoto's van Jan Decreton.
De beschrijving van elk van de 30
landschappen wordt ingeleid met een
luchtfoto en een fragment van de to
pografische kaart 1:25.000 of 1:50.000.
Maar elke keer is de uitwerking weer
anders, toegesneden op de kenmerken
de eigenschappen en uiterlijkheden
van het gebied. Het is een zeer leven-
dige en leesbare tekst. Het boek begint
waar 00k Frans Depuydt begon met de
beoefening van zijn vak - aan zee - en
eindigt op de grens met Luxemburg en
Frankrijk, bij de vallei van de Attert, in
Alt-Belgien'.
De gekozen landschappen doen 00k
alle recht aan de culturele diversiteit:
00k 'Neu-Belgien', Wallonie en Brüssel
komen naast Viaanderen uitgebreid
aan de orde. Overal in de lopende
tekst en de illustratiebijschriften
komen voor kaartgebruik zinvolle be
schrijvingen voor, bijvoorbeeld als
luchtfoto en kaart vergeleken worden,
of als het om de hoogtevoorstelling en
de verschillende referentievlakken
daarbij gaat.
De auteurs zijn mogelijk te bescheiden
geweest door te denken dat het boek
alleen voor Beigen interessant zou zijn.
Personen als ik, die gehandicapt zijn
doordat ze niet op een Belgische
school hun geografisch referentiekader
meekregen, hebben moeite zowel bij
het plaatsen van de geografische plaats-
verwijzingen in de tekst (naar bijv.
Bray-Dunes, Koksijde, Maldegem,
Kasterlee, Maaseik, Liers, Herstal, La
Roche, Houffalize, Eupen, Malmedy)
als van andere geografische entiteiten
waarheen wordt verwezen, zoals de
verschillende snelwegen. Maar in een
aantal gevallen zijn 00k namen van in
de tekst genoemde topografische ob-
jecten die in de beschreven gebieden
zelf zouden moeten voorkomen er niet
te vinden. Dat is jammer, want het
draait om de dialoog tussen de kaart
en de tekst.
Indexblad met de besproken Landschappen.
Noorderkem
Tumhoul
St -H'kism
N*1
Zuickrkerrtpeny ßVf^qrr^
OQmll
em BrAban
VLAAND/ERE
Hatpengouwse
boomgaard
HASPE NGOUWÄBB
H E u
HeRVf
^oordoortefy.
c0NDRS)2t*CHE
Zu»d*li|ke
um
100 km
OTH ARINGEN