CXI OD
J
O
0
0
O
O
Uif(s)Er@ld)fiBi]g <Slr®[Tfl(d}g@ls)0@d V.
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I996-XXII-2
dynamische
variabele
binding
beeld
vorming
orde
aantal
weergave
moment
duur
frequentie
volgorde
mate van
verandering
synchronisatie
X
X
X
X
Q zwak
redelijk
goed
werden 00k de eventuele opmerkingen
genoteerd. Indien nodig werd de le-
genda met een vel papier bedekt om
de antwoorden op de vragen er niet
door te laten bei'nvloeden, want bij de
waarnemingseigenschappen gaat het
om de visuele indruk zonder de hulp
van de legenda.
De resultaten van het gebruikerson-
derzoek naar de waarnemingseigen
schappen van de dynamische variabe-
len zijn weergegeven in figuur 3.
Evaluatie van het onderzoek
Uit het onderzoek blijkt dat het ge-
bruik van de dynamische variabele
weergavemoment op zieh niet bijzon-
der effectief is voor geanimeerde karto-
grafische weergave. In combinatie met
een grafische variabele, in dit geval
kleur, zijn de meningen verdeeld.
Sommige proefpersonen vonden dat
deze dynamische variabele niets toe-
voegt aan het totale kaartbeeld. Andere
waren juist van mening dat het de
beeldvorming helpt. Duidelijk is dat
alle proefpersonen kozen voor de
weergave in combinatie met de grafi
sche variabele kleur.
De reacties op de animatie waarmee de
dynamische variabele duur wordt uit-
gebeeld was in het algemeen positief
(figuur 4). De proefpersonen vonden
het echter vervelend als het oplichten
te lang duurde (zie animatie Bevol-
kingsomvang Noord—Amerika per
land). Bij deze animatie was orde sterk
aanwezig. Het is echter de vraag in
hoeverre bij animaties met meerdere
klassen, waarvan de waarden dicht bij
elkaar liggen, deze eigenschap nog ge-
handhaafd blijft.
Het weergeven van klasseverschillen
bij kwalitatieve gegevens door middel
van verschil in frequentie bleek rede-
x niet onderzocht
Figuur 3. Een po-
ging tot het toeken-
nen van waarne
mingseigenschappen
aan de dynamische
variabele.
Figuur 4. Frame
uit animatie Bevol-
kingsomvang
N-Amerika per
land.
lijk effectief. De meeste proefpersonen reageerden eerst ver
ward op de eerste animatie van 'Desertification Status
Kayes and Yelimane distr. (Mali)'. De tweede versie waarbij
men zelf (interactief) kon bepalen welke klasse ging knip-
peren leverde wat dit betreft geen problemen op. Het ge-
bruik van kleur als een extra variabele werd 00k hier als po
sitief ervaren.
De dynamische variabele volgorde lijkt meer geschikt voor
kwantitatieve en ruimtelijk-temporele gegevens wat betreft
de waarnemingseigenschap orde (figuur 5). De proefperso
nen namen eerder aan dat de klassen in oplopende volgorde
werden getoond, zelfs bij een animatie waarbij sprake is van
kwalitatieve gegevens.
Mate van verandering is bij een klein aantal klassen heel ef
fectief voor de weergave van volgorde en in mindere mate
van aantal. In hoeverre dit effectief is bij een toename van
het aantal klassen is een onderwerp voor verder onderzoek.
Bij kartografische weergave streeft men naar zo sterk moge-
lijke beeldvorming. De kracht van de grafische variabelen
ligt onder andere daarin dat ze deze waarnemingseigen-
Figuur 3. Frame uit
animatie Uitbrei-
ding Grondgebied
V.S.
Door Napoleon aan de V.S verkocht
1 1 1 1 1 1 1
1803
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
19