0
Kaart 7.2.2: Fosfaatbelasting van land-
bouwgrond in 1989 in kg P205/ ha.
De fosfaatbelasting van landbouwgrond
is het hoogst in Noord-Brabant, de
Gelderse vallei, de Veluwe en het oosten
van het land.
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I996-XXII-2
kilogram per hectare als P2O5
1 100
100- 125
125- 150
150
bos en natuurterrein
stedelijk gebied
ling [6] voor de aanpak van een bepaalde problematiek. Dit
alles heeft er toe geleid dat tekst in rapporten meer en meer
wordt ondersteund door thematisch kaartmateriaal.
De produktie-omgeving
Het kaartvervaardigingsproces op het rivm is gebaseerd op
het standaard Gis-platform, dat bestaat uit een netwerk van
unix hp werkstations met Arc/Info. Het rivm maakt haar
kaarten met ArcPlot, de grafische module van Arc/Info die
niet bekend Staat om haar grote kartografische veelzijdig-
heid. Toch zijn er een aantal goede redenen voor het gebruik
van ArcPlot. Zo is de functionaliteit van ArcPlot vooralsnog
toereikend voor de vervaardiging van het type thematische
kaart dat het rivm vervaardigt: een sobere kaart waarin vaak
maar een of twee thematische variabelen worden weergege-
ven en waarin zelden sprake is van een complex symboolge-
bruik. De themas als milieu en volksgezondheid omvatten
dan 00k vrij concrete variabelen, in tegenstelling tot een
thema zoals planning. Een andere reden voor het gebruik
Figuur ia. Voor-
beeld uit het Karto-
grafisch Handboek:
'grijs in plaats van
kleur'. Links is de
kaart te zien zoals
opgenomen in de
tweede Milieuver-
kenning en rechts
de verbeterde kaart.
van ArcPlot is dat de meeste ruimtelij-
ke gegevens binnen het rivm zijn opge-
slagen in Arc/Info. Tijdsintensieve en
redundantie-genererende conversiesla-
gen zijn derhalve niet nodig voor het
maken van een kaart met ArcPlot.
Uitgangspunten bij kaartpro-
duktie
Het rivm heeft geen kartografische af-
deling. ledere onderzoeker wordt ge-
acht zijn of haar eigen kaart te kunnen
vervaardigen. De onderzoeker weet per
slot van rekening zelf het beste hoe de
vaak gevoelige milieu- en volksgezond-
heidsinformatie overgedragen dient te
worden. Dit geldt zeker voor kaartver-
vaardiging in een exploratieve situatie
waarin de onderzoeker bijvoorbeeld
een selectie op een ruimtelijk bestand
of de uitkomst van een ruimtelijk
model wil weergeven in een kaart. De
onderzoeker is in zo'n situatie hoogst-
waarschijnlijk de enige gebruiker van
de kaart, en er worden dientengevolge
geen hoge eisen gesteld aan vormge-
ving en leesbaarheid van de kaart. Een
dergelijk kaartvervaardigingsproces
voor intern gebruik, in het 'prive-do-
mein' [7], resulteert veelal in, wat Or-
meling en Kraak noemen, een tijdelij-
ke kaart [8], Echter 00k kaartvervaar-
diging in het 'publieke domein' [7],
die gericht is op presentatie aan een
groot publiek van beleidsmakers, poli-
tici en andere burgers, wordt op het
rivm voor een belangrijk deel overge-
laten aan de onderzoekers. De gepro-
duceerde kaarten worden onder andere
gepubliceerd in strategische rapporten.
Er worden zeer hoge eisen gesteld aan
enerzijds de lay-out, leesbaarheid en
herkenbare huisstijl van het eindpro-
dukt, en anderzijds aan de standaardi-
satie en reproduceerbaarheid van het
proces om tot dat eindprodukt te
komen. Dit artikel beperkt zieh tot de
kaartvervaardiging in de publieke sfeer.
GeoView
AI eerder is aangegeven waarom ArcP
lot vanuit kartografisch oogpunt toe
reikend is als platform voor presenta-
ties in het rivm. ArcPlot kent echter
een commando-gestuurde interface die
niet bepaald gebruikersvriendelijk is.
De gangbare werkwijze voor het
maken van een kaart in ArcPlot is dat
de ruimtelijk onderzoeker een reeks
van opeenvolgende ArcPlot-tekenop-
drachten maakt en deze vervolgens in
een keer aanbiedt aan het systeem.
Deze omslachtige werkwijze is niet op-
28
