KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
kaarten te laten vervaardigen. Een
kaart is de Spiegel van de geest van de
djd. Een oude kaart moet dus in het
kader van zijn tijd geplaatst worden.
Nu is men bijvoorbeeld van mening
dat een kaart in eerste instantie correct
moet zijn en de rest slechts bijzaak is.
Er wordt dan ook met enige scepsis
gekeken naar de overvloedige versie-
ringen op kaarten van de i6e en 17c
eeuw, maar in die tijd had deze
'glamour' een heel andere betekenis.
Helvoirt 1996: aan oefening geen gebrek.
Mr. H.A.M. van der Heijden stelt dat
er zelfs niet eens gesproken kan wor
den van glamour met betrekking tot
deze versieringen, maar juist van effi-
ciency. Zo was bijvoorbeeld de beken-
de Leo Belgiens in zijn tijd geen
glamour, maar bittere ernst! De toen-
malige mens had een schreeuwende
behoefte aan kennis over het wereldge-
beuren, maar had slechts weinig moge-
lijkheden deze te verwerven. De karto-
graaf voegde aan het strikt ruimtelijke
beeld van de kaart zoveel mogelijk toe
om iets duidelijk te maken over de
toestand in de wereld, maar ook over
andere zaken zoals religie. Dit is geen
versiering, maar een efficiente manier
van communiceren. De 'glamour' is zo
dus geen aardige toevoeging, maar een
wezenlijk onderdeel van de kaart.
Terug naar het heden. De hoeveelheid
digitale ruimtelijke data die geprodu-
ceerd wordt neemt explosief toe. Meer
nog dan bij traditionele papieren Pro
dukten is er behoefte aan gegevens
over de herkomst, kwaliteit en derge-
lijke hiervan: de meta-data. Jan Smits,
kaartbeheerder van de Koninklijke Bi-
bliotheek te Den Haag, constateert
een grote behoefte aan standaardise-
ring van deze meta-data voor biblio-
grafische beschrijvingen en neemt een
in Amerika ontwikkelde standaard als
voorbeeld.
Ter afsluiting van de eerste dag be-
toogt ir. Reijneveld van de Meetkundi-
ge Dienst dat een virtuele geo-markt
waarin digitale ruimtelijke bestanden
on demand gevonden, opgevraagd en
I996-XXII-3
Helvoirt 1996: cabaret.
gebruikt kunnen worden zeker geen
science fiction is. Voor een dergelijk
project moet er echter organisatorisch
veel werk verzet worden. Verschiliende
instanties moeten het belang van zo'n
geo-markt inzien en de koppen bij el-
kaar steken en voor de benodigde fi-
nancien zorg dragen.
De meeste deelnemers schuiven na
deze lezing aan voor het diner, een
aantal verplaatst zieh naar de nahege
legen snackbar.
Het programma van donderdag was
afwisselend van karakter. De dag
begon met een lezing van de heer
Zwaenepoel, die een overzicht gaf van
de nieuwe printmogelijkheden dankzij
technologische ontwikkelingen waar-
door ook kleine oplagen op een pro-
fessionele manier gepresenteerd kun
nen worden. Daarbij komt, dat het
mogelijk is om elke volgende geprinte
pagina te laten verschillen van de vori
ge, een fundamenteel verschil met off-
set-druksystemen. Een voorbeeld van
een nieuwe toepassing van deze digita
le technieken is het variabele Informa
tion printing. Daarbij is het mogelijk
om elke te printen pagina samen te
stellen uit verschillende bestanden,
zodat bijvoorbeeld de achtergrondaf-
beelding per pagina verschilt terwijl de
tekst steeds hetzelfde is. Het is nu mo
gelijk om bijvoorbeeld een reclamefol-
der qua inhoud en vormgeving af te
stemmen op de behoeften van de
klant. De belangrijkste bottle-neck die
nu weggenomen moet worden is het
tekort aan werkgeheugen van de appa-
ratuur, die de verschillende pagina's
moet aansturen. Dit voorbeeld geeft
aan dat glamour mogelijk gemaakt kan
worden door de efficiency van nieuwe
technologieen.
Een klantgerichte benadering Staat ook
centraal bij de lezing van de heer De
Poorter. De Ordnance Survey in Ier-
land heeft een systeem waarbij het mo
gelijk is om in betrekkelijk körte tijd
een kaart te produceren volgens een
uitsnede die door de klant is gegeven.
Daarvoor beschikt het over een naad-
loos bestand van de topografische
kaart. Het gebruik van een Barco-pu-
blishing systeem zorgt ervoor dat com-
binaties mogelijk zijn van verouderde
gegevens in rastervorm en nieuwe ge
gevens in de vorm van vectordata. Tus-
sen het bevestigen van een bestelling
en de daadwerkelijke levering per digi
tale verbinding zit voor een AO-for-
maat ongeveer een kwartier tijd. Ook
in Nederland is men bezig met een
vergelijkbaar printing-on-demand sys
teem, namelijk bij het Kabel Leiding
Informatie Centrum (klic). Een der
gelijk systeem zorgt ervoor dat interac-
tieve communicatie op een efficiente
manier kan plaatsvinden.
Helvoirt 1996: cabaret.
Na deze twee lezingen werd de och-
tend voortgezet met de Algemene Le-
denvergadering van de nvk, waarover
eiders in dit kt bericht wordt. Een be-
langrijk en unaniem besluit op deze
vergadering was om ondanks de nieu
we spelling kartografie met een K te
blijven schrijven.
Na de heerlijke lunch stond de rest
van de dag in het teken van een actief
onderzoek naar het gebruik van fiets-
kaarten. Na een körte inleiding op het
thema was het tijd om vragenlijsten
omtrent fietskaarten in te vullen en
om een te fietsen route uit te stippe-
len. Daarbij moest geprobeerd worden
om aan de hand van een fietskaart per
groepje van ongeveer vier personen
een fietstocht uit te zetten. De ver
schillende fietsgroepen hadden daar
voor elk een andere fietskaart ter be-
Helvoirt 1996: samenwerken.
33