KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I996-XXII-3
andere uit het feit dat de rubriek Uit
de tijdschriften - in 1995 overigens
slechts eenmaal versehenen - weer
werd verzorgd door Barend Köbben
van de Universiteit Utrecht. Allan
Brown (itc) en prof. dr. I.B.F. Kor-
moss (Europacollege, Brügge) hebben
de vertalingen van samenvattingen van
artikelen in het Engels resp. Frans weer
voor hun rekening genomen.
Zoals ieder jaar bedanken we 00k nu
weer degenen die een bijlage voor een
van de KT-nummers hebben geleverd.
Dankzij hen blijft het KT voor velen
extra aantrekkelijk. De redactieleden
zijn vijf maal bijeen geweest voor het
tijdschrift, en verder is er een vergade-
ring met de redactieraad geweest.
De nvk publikatiereeks
In deze vanaf 1991 bestaande reeks ver-
schijnen uitgaven met voordrachten en
lezingen gehouden tijdens de NVK-stu-
diedagen en werkgroepbijeenkomsten.
In 1995 hebben maar liefst vijf afleve-
ringen het daglicht gezien (de num-
mers 13 tot en met 17; zie
KT.1996.XXII.1 voor een overzicht van
de titeis). Zoals gebruikelijk heeft het
ITC gezorgd voor het drukken en ver-
spreiden van de nummers, waarvoor
alleen materiaalkosten in rekening
worden gebracht. Corne van Elzakker
van dit instiruut deed de coördinatie
weer; tot hem kan men zieh wenden
voor een abonnement op de reeks of
voor het bestellen van losse nummers
(voor zover nog voorradig).
de redactie
De werkgroep voor de Geschie-
denis van de Kartografie in 1995
Net als in 1994 is het de werkgroep
voor de Geschiedenis van de Kartogra
fie gelukt om in 1995 zowel een studie-
middag als een studiedag te organise-
ren. Op 12 mei was de werkgroep voor
de studiemiddag te gast bij het Rijks-
archief in Noord-Holland in Flaarlem.
Flelaas was er een matige opkomst.
Niet meer dan een dertigtal bezoekers
gaf acte de presence.
De spits werd daar afgebeten door de
rijksarchivaris van Haarlem Dr. Elans
Brokken. Hij ging in op het ontstaan
en het wel en wee van de ter plaatse in
beheer zijnde Provinciale Atlas van
Noord-Holland. Deze collectie ont-
stond in 1866 door de aanleg van een
kaartenverzameling door het provinci-
aal bestuur. Deze Provinciale Atlas
groeide sterk, niet alleen met kaarten
maar 00k met andersoortig beeldmate-
riaal (onder andere foto's en prent-
briefkaarten). In 1923 besloot de Pro-
vincie de collectie in bruikleen te
geven bij het Rijksarchief, waar hij nu
nog steeds beheerd wordt.
Een tweede voordracht werd gepresen-
teerd door Joke Terra, de beheerdster
van de eigen beeldcollectie van het
Rijksarchief. Zij behandelde onder an
dere de geschiedenis en de samenstel-
ling van, alsmede de toegangen op de
kaartcollectie. Van uitzonderlijk belang
zijn een reeks zestiende-eeuwse mi-
nuutkaarten van Noord-Hollandse Ste
den door Jacob van Deventer en een
veel grotere groep verpondingskaarten,
vervaardigd rond 1811, die gemaakt
werden in relatie tot het Hollandse
Kadaster. Dit Hollandse Kadaster was
een voorganger van het huidige Kadas
ter dat wat later, in 1832, geinstitutio-
naliseerd werd.
Na de thee ging dr. Henk Schoorl in
op het belang van kaarten voor zijn
onderzoek naar de waterstaatkundige
ontwikkeling van de Noord-Hollandse
kust. Onder andere wees hij op het be
lang van de kaarten die zieh bevinden
in de nog niet ge'inventariseerde 'Inge-
komen Stukken' (1749-1795) die deel
uitmaken van het archief van Gecom-
mitteerde Raden in het Noorderkwar-
tier. In het tweede deel van zijn lezing
ging Schoorl in op het belang en de
werkzaamheden van de j arenlang in
Noord-Holland werkzame landmeter
Jan Peereboom (1767-1826).
Na de drie lezingen volgde nog een
rondleiding door het gebouw. Bekeken
werden het restauratie-atelier, de de-
pots waarin de collecties van het Rijks
archief bewaard worden en de studie-
zaal waar het publiek de toegangen op
de (kaart)collectie(s) kan raadplegen.
Op 24 november 1995 werd door de
werkgroep een tweede bijeenkomst ge
houden. We waren te gast bij de Facul-
teit der Ruimtelijke Wetenschappen
van de Universiteit Utrecht. Er was
een grote opkomst. In totaal werd een
zestigtal deelnemers geteld. Er werden
maar liefst zeven presentaties gehou
den. Deze hadden onderling geen
enkel verband, vandaar het dagthema
Capita Selecta. Een verslag van deze
dag kunt u lezen in KT 1996.XXII.1 (pp.
51-52).
Het is de bedoeling dat de zeven voor
drachten van 24 november 1995 gepu-
bliceerd zullen worden in de NVK pu
blikatiereeks. Dit wordt de eerste keer
dat de werkgroep een uitgave in deze
reeks verzorgt.
Na de publikatie van de Bibliografie
van de Geschiedenis voor de Kartografie
van Nederland in 1993 - dit was een
initiatief van de werkgroep voor de
Geschiedenis van de Kartografie,
samen met de sectie Geschiedenis van
de Kartografie van de vakgroep Karto
grafie van de Faculteit Ruimtelijke
Wetenschappen van de Universiteit
Utrecht - heeft de werkgroep in 1995
de eerste stappen genomen om over
niet al te lange tijd te kunnen komen
tot de publikatie van een Handleiding
voor Onderzoek in de Geschiedenis van
de Kartografie. Op het moment van
schrijven van dit jaarverslag valt nog
niet te zeggen wanneer de uitgave zal
plaatsvinden, maar hierover kunt u in
het volgend jaarverslag van de werk
groep ongetwijfeld meer lezen.
Een laatste onderwerp in dit jaarver
slag betreft de uitgaven van het Histo
risch Kartografisch Fonds. In 1995 wer
den twee uitgaven gedaan in de vorm
van Sponsoring van een reis naar en
bijwoning van de zestiende Interna
tional Conference on the History of
Cartography, dat in September 1995
gehouden werd in Wenen. In totaal
werd een bedrag van /2.500,- uitge-
keerd.
M. Hameleers
De werkgroep Onderwijs en
Onderzoek in 1995
Studiedagen
De derde 'Onderwijsdag' van de werk
groep, gewijd aan Visualisatie met GIS,
vond plaats op 8 december 1995, bij
de Faculteit Ruimtelijke Wetenschap
pen van de Universiteit Utrecht, paral
lel met een programma van NexpRi
over diverse Gis-toepassingen. De alge-
hele conclusie van deze dag was dat
gis op vele plaatsen en op vele manie-
ren onderwezen wordt, maar dat aan-
dacht aan een goede visualisatie er
meestal bij inschiet. Hoewel het moge-
lijk moet zijn de Software enige intelli-
gentie mee te geven om de gebruiker
hierin te sturen, besteden 00k de fabri-
kanten van de Software er weinig aan-
dacht aan.
De volgende onderzoeksdag zal waar-
schijnlijk op 6 december 1996 weer
aan de Universiteit van Utrecht plaats
vinden.
Publikaties
De lezingen van de onderwijsdag Iii
42