KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I996-XXII-4
in Staat is leiding te geven bij de over
gang van de bestaande naar de nieuwe
technologie.
Reeds aan het eind van de jaren tach-
tig werd door de afdeling ingezien dat
conventionele gespecialiseerde karto-
grafiecursussen niet meer aan deze be-
hoefte konden voldoen, dat de tijd van
de partiele modernisering van curricu-
la voorbij was en dat een fundamentele
ommezwaai aan de orde was. In 1990
werd gestart met een ge'fntegreerde
kaart- en geo-informatieproductiecur-
sus op postgraduate niveau, waarin be-
halve aan de kartografie aandacht werd
besteed aan digitale beeldverwerking
en fotogrammetrie. Maar 00k dit ging
nog niet ver genoeg.
De snelle overgang van analoge naar
digitale kaartproduktietechnieken en
het toenemend gebruik van geografi-
sche informatiesystemen hebben de
grenzen tussen de vroeger op elkaar
volgende processen van verzameling,
bewerking, presentatie van gegevens en
het gebruik daarvan vervaagd, hetgeen
heeft geleid tot integratie van de tradi-
tionele fotogrammetrie, remote sen-
sing en kartografie met Computerkun
de. Deze onvermijdelijke integratie
verliep op het ITC niet zonder pijn. Zij
leidde tot de oprichting van de hoofd-
afdeling Geoinformatica, die met in
gang van 1997 ter vervanging van de
traditionele opleidingen een volledig
vernieuwd pakket cursussen aanbiedt
(zie bericht van Van Elzakker eiders in
dit nummer, red). Onder de codena-
men gfm2, GFM3 en GFM4 worden
daarin cursussen in Geoinformatica
aangeboden met een mogelijkheid tot
een degelijke specialisatie in de karto
grafie, toegespitst op het gebruik van
geo-informatie technologie en toepas-
sing van geavanceerde kaartproduktie.
Intussen heeft de afdeling, zieh verant-
woordelijk voelend voor de kwaliteit
van de visualisatie van ruimtelijke ge
gevens in 1994, körte gebruiksvriende-
lijke en op gis gebaseerde Desktop
Cartography cursussen gei'ntroduceerd
die in kort bestek de onderwerpen se-
miologie, kleurgebruik, lay-out en be-
schrifting behandelen. Het is niet toe-
vallig dat juist bij andere iTC-afdelin-
gen waar met Gis-systemen wordt ge
werkt hiervoor veel belangstelling be-
staat. Zoals Damoiseaux [1] recentelijk
opmerkte komt, nu het nieuwe van de
gis er zo'n beetje af is, de vraag naar de
kwaliteit van kaarten terug. Internatio
naal doet zieh hetzelfde verschijnsel
voor. Op de iCA-conferentie in Barce
lona in 1995 waren de niet-kartografen
onder de 1300 deelnemers numeriek sterk vertegenwoor-
digd.
Terugblikkend op 25 jaar mag worden geconstateerd dat de
Kartografische Afdeling, ondanks tegenslagen en tekortko-
mingen, veel tot stand heeft gebracht. Naast de opleiding
van 800 kartografen hebben onze medewerkers door fre-
quente Consulting, deelneming aan seminars, het houden
van voordrachten en het bekleden van bestuursfuneties tal-
rijke anderen gestimuleerd en de weg gewezen. Het is thans
aan het nieuwe hoofd van de afdeling prof. dr. Menno-Jan
Kraak, die wij hierbij nog met zijn benoeming gelukwen-
sen, de leiding over te nemen en er voor te zorgen dat de af
deling Kartografie met behoud van identiteit zal uitgroeien
tot een goed gei'ntegreerd onderdeel van de hoofdafdeling
Geoinformatica. Over 25 jaar zal 00k hfj rekenschap van
zijn beleid moeten afleggen. Ik wens hem en de afdeling
veel succes!
Literatuur
[1] Damoiseaux, M.A. (1996), Kartografie voor Gis-ers bij
Rijkswaterstaat. Kartografisch Tijdschriftyxn.x, pp. 39-43.
Noot
Het zal duidelijk zijn dat ik voor de periode na mijn vertrek van het
ITC in 1982 gebruik heb moeten maken van informatie van stafleden
en verder van rapporten en memo's, nota's en jaarverslagen. Vooral
de reeks jaarverslagen van Allan Brown in het ITC Journal hebben mij
geholpen. Verder is gebruik gemaakt van de Jaarverslagen van de vak-
groep Kartografie van de Rijksuniversiteit Utrecht. Voor alle mede-
werking mijn hartelijke dank!
Summary
F.J. Ormelingsr. -25 Years of Cartography at the ITC
Keywords: international institute, cartographic department,
survey
This article summarises the activities of the Cartography De
partment (now Division) of the ITC during the last 25 years.
Described in succession are the equipping and Staffing of the
department in the ipyo 's, the countries oforigin ofthe students,
the strueture ofthe courses, Consulting and research. 800 Stu
dents in total, from more than 100 (mainly developing) coun
tries, have completed one of the Standard cartography courses,
at four different levels.
The largest group of students came from Saudi Arabia, Indo-
nesia, Sri Lanka and the former British colonies in Africa.
During the development of the courses, the recommendations
of the Education Commission ofthe International Cartograp
hic Association were taken as starting point. Staff of the de
partment undertook Consulting activities in many developing
countries, varying from assisting in the supervision of mapping
programmes to the setting up of educational institutes and to
giving courses in cartography. Over the years, a fruitful Coope
ration arose between the department and the cartographers of
Utrecht University. The rapid development of digital map pro-
duetion techniques, couples with GIS, led in the early 1990 's to
the fusion of the departments and sections of the ITC Speciali
sing in photogrammetry, remote sensing, cartography, GIS and
13
