Meerdere centroiden
Missende centroide
Niet-gesloten polygoon
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
gebruikte gegevensmodellen corres-
ponderen gewoonlijk met de nationale
omstandigheden, en kunnen niet zon-
der problemen naar andere modellen
worden overgeheveld.
Om aan de eisen te kunnen voldoen is
er een model ontworpen dat is geba-
seerd op de gebieden van de admini-
stratieve eenheden op het laagste ni-
veau. Vanuit deze eenheden kan het
nationale territorium worden samen-
gesteld als een mozaiek. Elk gebied
wordt geometrisch beschreven door de
lijnsegmenten van de begrenzende po-
lygonen en een centroi'de. De admini-
stratieve eenheden op hoger niveau
worden indirect beschreven door de
gebieden van de eraan toegewezen een
heden op het laagste niveau. Er wordt
daarbij gerefereerd aan een eenheid op
het laagste niveau als zetel van de ad-
ministratie. Arc/Info is gebruikt voor
de implementatie bij het ifAG.
Formaatconversie
De voor het megrin Service Centrum
beschikbare gegevensbestanden wer
den aangeleverd in bijna een dozijn
verschillende uitwisselingsformaten.
Verdere verwerking vereist conversie
naar een gemeenschappelijk gegevens-
formaat. Gedurende het proces moet
de beschikbare informatie worden ge-
transformeerd naar een vorm die over-
eenkomt met het eerder gedefinieerde
model.
Bij het ifivG wordt Arc/Info met de uit
wisselingsformaten EXPORT en GENE
RATE gebruikt. Het converteren van
gegevens met het Arc/Info-pakket
wees uit dat aan de meeste eisen met
betrekkmg tot de geometrie kon wor
den voldaan; transformatie van de at-
tributen en de relades bleek echter veel
moeilijker te zijn. Elke poging tot au
tomatische conversie mislukt als de co
dering van de semantische informatie
niet uitwisselbaar is met het model, of
als er, in het ergste geval, gebruik is ge-
maakt van grafische hulpmiddelen
zoals pijlen voor de verbinding of
tekstelementen in vectorformaat. Na
men, verwijzingen en numerieke codes
moeten daarom grotendeels manueel
aan de bestanden worden onttrokken.
Controle van de gegevens
De individuele gegevensbestanden
moeten worden gecontroleerd op con-
sistentie en volledigheid. Deze eis heeft
betrekking op de geometrische en de
topologische kwaliteit, maar ook op de
semantische kwaliteit van de gegevens.
I996-XXII-4
Voor een zorgvuldige controle is eigenlijk vergelijking met
de werkelijkheid nodig. Voor zo'n vergelijking heeft het
Service Centrum echter nauwelijks onafhankelijke bronnen
ter beschikking. Daarom is alleen een controle op een rudi-
mentaire manier mogelijk. Tekortkomingen die zouden
kunnen leiden tot conflicten met de voorwaarden van het
model - zoals bijvoorbeeld de eis van precies een centroi'de
per gebied - moeten echter onder alle omstandigheden wor
den vermeden.
In de praktijk is de controle van gegevens gericht op situ-
aties met speciale fouten. Dergelijke fouten moeten al wor
den onderkend in het conceptionele Stadium. Dan kunnen
er namelijk testmethoden worden ontwikkeld om ze te ach-
terhalen in de afzonderlijke gegevensbestanden. Voor het
herkennen van fouten in de topologie en de geometrische
consistentie bieden Gis-systemen zoals Arc/Info een aantal
geschikte gereedschappen. Daarmee kan de geometrie
onder andere worden gecontroleerd op niet gesloten poly-
gonen en overbodige lijnen. Zulke tekortkomingen komen
bijvoorbeeld voor als kust- of oeverlijnen buiten beschou-
wing zijn gelaten (figuur 2).
Figuur 2.
Topologische en
semantische tekort-
De semantische aspecten kunnen, in tegenstelling tot de to
pologie, slechts voor een klein deel door automatische tech-
nieken worden geverifieerd. De meeste procedures voor de
controle op semantische aannemelijkheid en volledigheid
worden manueel uitgevoerd, op het scherm of op een af-
druk op papier. Het achterhalen van fouten in afhankelijk
van de kennis en de ervaring van degene die de taak uit-
voert. Afgezien daarvan is voor een groot deel van de discre-
panties die worden ontdekt in de gegevensbestanden over
leg met de leverancier van de gegevens nodig. In veel geval-
len blijkt dan dat er geen sprake van een fout is, maar dat
de verzameling van speciale en bijzondere gevallen binnen
de administratieve structuur uitgebreid moet worden.
Het proces van gegevenscontrole is niet beperkt tot de hier
beschreven stap in het harmonisatieproces. Integendeel, het
controleren van de gegevens vindt plaats gedurende en na
iedere afzonderlijke stap. Enerzijds kan elke stap in de ver
werking van de gegevens nieuwe fouten aan het licht bren-
gen. Anderzijds kan het bewerken van de gegevens een be
stand zodanig beinvloeden, dat eerdere controleprocedures
herhaald moeten worden.
17
