papier
drukinkt
droogtrommel
1996-XXI1-4
de inkt in de beeldvorm achterblijft.
Absorberend papier of ander materiaal
zuigt de achrergebleven inkt uit de
beeldvorm. Een bewerkelijke methode
die verbeterd werd door de rakeldiep-
druk. De afbeeldingen worden längs
fotochemische weg verdiept op kope-
ren cilinders aangebracht. Om deze ci-
linders een längere levensduur te geven
worden zij vaak vernikkeld. Door het
aanbrengen van rasters op volvlakken
kan bij het drukken een verschil tussen
volvlakken en grijstonen worden be-
reikt (figuur 6).
tegendrukcilinder
drukcilinder
papierrol
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Figuur 5.
De degelpers.
De afbeelding wordr op het papier overgezet. Kenmerken
van diepdruk zijn mooie vloeiende overgangen in de ge-
drukte (gekleurde) afbeeldingen maar onscherpte in de
tekst omdat door het raster de letters kartelrandjes vertonen
(figuur 9). Omdat de vormvervaardiging kostbaar is en een
grote produktiesnelheid vraagt, heeft diepdruk alleen voor
zeer grote oplagen rendement.
Voorbeelden zijn de bekende bladen als Libelle, Margriet,
Panorama, Story, Prive, alsmede de catalogi van Klingel en
Wehkamp, alhoewel hier 00k combinaties van druk-
procedes worden gebruikt.
Figuur 8.
Principe van de
De diepte van de putjes van het raster,
00k wel 'napjes' genoemd staan garant
voor het vasthouden van de hoeveel-
heid inkt die later op het papier zal
verschijnen. De roterende cilinder
wordt door de inktbak in zijn geheel
van inkt voorzien en een rakel schraapt
de overtollige inkt weg (figuur 7)
De rasterlijnen moeten voorkomen dat
te veel inkt wordt weggehaald. Bij de
roterende beweging wordt het papier
door een met rubber beklede cilinder
tegen de beeldvorm gedrukt (figuur 8).
Vlakdruk
Vlakdruk is een systeem waarbij van een vlakke beelddrager
gebruik gemaakt wordt. Uit de steendruk (Senefelder, ca.
1800) ontwikkelde zieh omstreeks 1900 de offsetdruk. Het
te drukken beeld ligt hierbij op gelijke hoogte met de niet
te drukken delen van de drukvorm. Het te drukken gedeel-
te is inktaantrekkend en de niet te drukken delen vochtaan-
trekkend gemaakt. Dit gebeurt met fotografische technie-
ken waarbij via belichting het gevraagde beeld op film
wordt gezet. Daarna wordt dit beeld op de drukplaat be
licht zodat na ontwikkeling (etsing) een positief beeld ont-
staat. De drukplaten kunnen van papier, kunststof of me
taal gemaakt zijn, dit afhankelijk van de gevraagde oplagen.
Deze materialen hebben vöör- en nadelen met betrekking
tot slijtage en corrosie.
Na vervaardiging van de plaat wordt deze om de drukcilin
der van de offsetpers gespannen. Dit geschiedt op de mo
derne machines automatisch. De offsetpers bestaat in feite
uit drie gedeelten, de plaatcilinder (beelddrager), de rubber-
doekcilinder (beeldoverdrager) en de tegendrukcilinder
waarover het papier (beeldontvanger) loopt (figuur 12).
Vocht en inktwerk zorgen ervoor dat de offsetmachine het
papier
Figuur 7.
Schema
rotatiediepdrukpers
SC
Figuur p.
Diepdrukletters met
kartelrandjes
Figuur 6.
De vellenraster-
diepdrukpers.
39
