De nieuwe spelling
VAN DE REDACTIE
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Het voorwoord van het leerboek Kartografie van Ormeling
en Kraak vermeldt dat de traditie van leerboeken in het Ne-
derlands taalgebied bijna een eeuw oud is. H. Zondervang
heeft reeds in 1898 een Proeve eener algemeene kartografie het
licht doen zien en F.A. Vening Meinesz heeft in 1941 zijn
Kort overzicht der kartografie geschreven. Voor ons is het
vanzelfsprekend, dat kartografie 00k toen al met een k werd
gespeld. Wie en waarom in 1954 de voorkeurspelling met
een c heeft ingevoerd weten we niet. Het groene boekje, dat
in 1970 voor het eerst verscheen, geeft daarover geen uit-
sluitsel. In de praktijk is die voorkeurspelling nogal wisse
lend toegepast: in de jaren zestig en zeventig minder, daarna
weer wat meer. Dat laatste mogelijk als gevolg van het toe-
nemend gebruik van spellingcontrole-programma's, die alle
de voorkeurspelling hanteren.
De herziening van de spelling was een goede gelegenheid de
schrijfwijze met een k in ere te herstellen, maar dat is niet
gebeurd. De samenstellers van de Woordenlijst der Neder-
landse taal hebben te weinig naar de samenleving gekeken
en geluisterd. Bestuursleden van de nvk hebben op per-
soonlijk initiatief wel correspondentie gevoerd met de uit-
gever Van Dale en met de Taalunie. Maar dat heeft niet
mögen baten. Op zieh is dat niet uitzonderlijk, de
panne(n)koeke(n)bakkers zijn immers 00k niet naar hun
mening gevraagd. Wel uitzonderlijk is, dat wij als beroeps-
groep eigen leerboeken en een volwaardig vakwoordenboek
hebben en dat daarin kartografie consequent met een k
wordt gespeld. Overigens heeft de Taalunie laten weten dat,
indien we blijven volharden in onze schrijfwijze, de lijst bij
een herziening op dit punt aangepast zou kunnen worden.
En een dergelijke herziening zou wel eens sneller kunnen
zijn dan ze zelf denken, gezien de vele kritiek die de nieuwe
spelling ondervindt, en de vele fouten en ongerijmdheden
die het nieuwe groene boekje bevat.
Maar ondertussen is het voor de overheid en het onderwijs
wel verplicht om de nieuwe spelling te gebruiken. Hoe
moeten we hier nu mee om gaan? Moet de naam van onze
vereniging omgedoopt worden van nvk in nvc? En krijgt U
voortaan vier maal per jaar het CT in plaats van het KT in de
bus? Zover gaat de verplichting gelukkig niet: de Neder-
landse Vereniging voor Kartografie is een eigennaam, even-
als het Kartografisch Tijdschrifit en die vallen niet onder de
spellingvoorschriften. Ambtenaren, docenten en Studenten
hoeven het KT dus niet in het vervolg stiekem onder tafel of
banken te lezen. En omdat het KT geen overheidsorgaan is,
kan in alle artikelen de schrijfwijze met een k gehandhaafd
blijven, zoals we dat vanaf de oprichting al steeds gedaan
hebben.
Met leerboeken en dergelijke wordt dat lastiger. Uitgevers
daarvan zijn gezien hun markt verplicht de nieuwe spelling
door te voeren. En dat geldt 00k voor publikaties door de
overheid. Toch zijn er bij de overheid 00k mensen, die kar
tografie met een k blijven schrijven. Zij doen dat bijvoor-
beeld met het argument, dat kartografie met een k een ge-
heel nieuw vak is, waar het groene boekje nog geen weet
van heeft. De kartograaf met een k oefent een vak uit met
muis, Computer en eis, terwijl de kartograaf met een c dat
deed met ganze(n)veer, calqueerpapier en pantograaf. Toch
zullen we er aan moeten wennen, dat de körnende tijd
beide spellingswijzen naast elkaar zullen voorkomen in het
Kartografisch Tijdschrifi. Maar als u een advertentie van de
overheid ziet, waarin een kartograaf met een c wordt ge
vraagd, denk dan niet bij voorbaat 'niks voor mij, want ik
weet niet hoe ik een ganze(n)veer moet slijpen'. Uit de na-
dere omschrijving zal altijd blijken, dat men eigenlijk een
kartograaf met een k zoekt, maar dat van hogerhand niet zo
mag Spellen.
Met ingang van de jaargang 1997 probeert de redactie het
gehele KT in de nieuwe spelling te laten uitkomen.
Samenstelling redactie
lets heel anders. In het eerste nummer van dit jaar hebben
we op deze piek laten weten, dat twee mensen de redactie
hadden verlaten. Maar door alle drukte hebben we nog niet
vermeld, dat sinds medio dit jaar Winifred Broeder de re
dactie heeft versterkt. Zij zal zieh met name bezig houden
met de beeldredactie. Dat is hard nodig, gezien het toene-
mend aantal illustraties in het KT en de aanlevering daarvan
in de meest uiteenlopende digitale formaten. Onnodig te
vermelden dat Winifred een echte kartograaf is met een k.
