wis en TOPhoogteMD
Twee landsdekkende bestanden van de Meetkundige Dienst
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
LANDSDEKKENDE BESTANDEN
W. van de Guchte
De Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat vervaar-
digt en levert meerdere soorten bestanden voor aanleg,
beheer en onderhoud van de rijkswegen, de grote wate-
ren en de kust. De meeste bestanden beperken zieh tot
de hoofdinfrastruetuur, maar een aantal is ook lands-
dekkend. Twee van deze landsdekkende bestanden, die
ook beschikbaar zijn voor gebruik buiten de eigen orga-
nisatie, worden hier nader belicht: het wis met afwate-
rings- en watervoorzieningsgegevens, en TOPhoogteMD
met gedetailleerde hoogte-informatie.
Het Waterstaatkundig Informa-
tie Systeem: wis
Algemeen
De naam van het bestand is een sa-
menstel van waterstaatkundige infor-
matie, opgeslagen en te raadplegen in
een geografisch informatiesysteem.
Wat betreft inhoud is het eigenlijk een
voortzetting van de reeds sedert 1864
bestaande Waterstaatskaart van Neder-
land, destijds opgezet om een uniform
landelijk inzicht te krijgen in de afwa-
tering en de waterkering. Toen bestün
den er nog zo'n 2500 waterschappen,
die op vrijwel autonome wijze hun
eigen waterbeheer uitvoerden en daar-
bij niet altijd rekening hielden met
hun omgeving. In het kader van het
zieh beperken tot kerntaken, werd
echter door Rijkswaterstaat besloten
tot stopzetting van de kaart per 1 janu-
ari 1994. Dit mede omdat het detail-
waterbeheer nu wordt uitgeoefend
door minder dan honderd grote en
goed uitgeruste waterschappen. De tij-
dens de voorbereiding voor de 6e edi-
tie opgedane ervaring met de opzet
van een digitale versie, is dankbaar ge-
bruikt bij de opbouw van het wis. Na
de overname van de Waterstaatskaart
W. van de Guchte
is senior-project-
leider Themati
sche Geo-informa-
tie bij de Meet
kundige Dienst
van Rijkswater
staat (Postbus
5023, 2600 GA
Delft).
door de Meetkundige Dienst in 1983, mag deze zieh nu dan
ook eigenaar cq. bronhouder van het wis noemen.
Inhoud van het bestand
Met als uitgangspunt de verdeling van Nederland in water
staatkundige oppervlaktewatersystemen (gebieden met inlig-
gende wateren, die längs een punt lozen op een hoofdwater),
is in het bestand een gedetailleerde weergave van de afwate-
ringssituatie opgenomen, alsmede een iets grovere inventari-
satie van de landelijke zoetwatervoorziening met oppervlak-
tewater uit de hoofdrivieren. Daarnaast is een ge'integreerd
Informatie Systeem Waterschappen gebouwd, met de com-
ponenten liggingsgegevens van waterschappen (onderschei-
den naar de taken kwantiteit, kwaliteit, kering, waterwegen-
en wegenbeheer), alsmede de alfa-numerieke kenmerken van
waterschappen. Tevens wordt momenteel nog partieipatie
gezocht voor de bouw van een waterkeringenbestand. Voor
een nadere omschrijving van de opgenomen coverages en
daaraan gekoppelde attributen wordt verwezen naar het
Loket Geo-gegevens van de Meetkundige Dienst. De in het
wis opgenomen gegevens zijn hoofdzakelijk verkregen door
conversie van de Waterstaatskaart 5e editie en, met name
voor de noordelijke provincies, door vrij recente inwinning
bij de betreffende waterschappen. Daarom gaat het bestand
ook wel door het geo-informatie-leven als het 'wis 90 be
stand'. De nauwkeurigheid is derhalve inherent aan de
kaartschaal 1:50.000, terwijl de vastlegging is geschied in
het zgn. nieuwe RD-stelsel.
Technische informatie
Het wis is uiteraard een vectorbestand, verkregen door digi-
talisatie met als hoofdresultaat de coverages peilgebieden,
binnenwaterlijnen, binnenwaterpolygonen, duikers en
kluisleidingen, kunstwerken en buitenwater. Daaraan ge-
koppeld zijn de nodige attributen, zoals peilen, gebiedsty-
pering (polder, boezem, hoge gronden, gerioleerd), fasering
van de afwatering, soort kunstwerk enz. Het bestand is ge
bouwd in Arc/Info, doch desgewenst om te zetten naar een
andere Gis-omgeving en leverbaar op elk gewenst medium.
Het complete landsdekkende wis-bestand is ongeveer 55
Mb groot, waarbij een aantal kengetallen voor zieh spreken,
zoals 37.786 peilgebieden, 122.873 waterlopen, 19.332 kunst
werken en 6.325 transportleidingen riolering.
25
