mm*'
'm
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-I
In overleg met de toepassingen van de eerste klant (Ahold),
werden een drietal schaalniveaus gedefinieerd:
straat
wijk
plaats
Op straatniveau kan een gebied van ongeveer 1,5 km in
doorsnede (schaal 1:7.000) op een standaard beeldscherm
worden weergegeven, op dit niveau zijn 00k alle straatna-
men zichtbaar. Op het wijkniveau kan een gebied van on
geveer 4,5 km (1:20.000) worden weergegeven, op dit ni
veau zijn alleen van de belangrijkste Straten de straatnamen
zichtbaar. Op het plaatsniveau tenslotte kan een gebied van
ongeveer 13,5 km (1:60.000) op het scherm worden weerge
geven, op dit niveau worden geen straatnamen afgebeeld.
Om te voorkomen dat zeer grote bitmap-bestanden zouden
ontstaan, is Nederland opgesplitst in ruim 300 cellen ter
grootte van 10 x 14 km, die op elk van de drie niveaus als
bitmap zijn opgeslagen. Grote bitmaps zijn niet altijd door
Gis-software in te lezen. Bovendien wordt de snelheid van
werken met bitmaps groter als er kleinere bestanden wor
den gebruikt.
Om met dergelijke bestanden om te kunnen gaan, is een
(aanvullende) applicatie binnen Gis-programmatuur nood-
zakelijk. Het is ondoenlijk om met de hand steeds de juiste
file te selecteren of bij zoomen naar een andere reeks be
standen over te stappen. Programma's als Mapinfo of Are-
View bieden hiertoe uitstekende mogelijkheden. Om de ge-
bruiksmogelijkheden verder te vergroten, is een zoek-optie
toegevoegd die het mogelijk maakt te zoeken naar elke
straat van Nederland, eventueel gespeeifieeerd naar plaats-
naam.
Figuur 1. Geo-
Streets in Mapinfo,
de drie niveaus.
De technologische ontwikkelingen maakten een dergelijke
weergave pas mogelijk. Door de omvang van de bestanden
(ruim 400 Mb in gecomprimeerd formaat) was het gebruik
van deze kaart zonder de recente grote harddisks, de writa-
ble CD-Rom en de Pentium Pro processoren onmogelijk.
Inmiddels is deze techniek verder verfijnd. Plaatsing van
straatnamen is soms buitengewoon complex: waar laat je
een lange naam in een kleine straat, wat te doen met Straten
op de overgang tussen twee bitmaps? Rastermanipulatie-
technieken laten nog betere kaartbeelden in de toekomst
toe. Bijvoorbeeld voor het afbeelden van openbaar-vervoer
lijnen op dergelijke bitmaps, moeten afzonderlijke, transpa-
rante bitmaplagen met uitsluitend de annotatie kunnen
worden toegevoegd.
Momenteel is GeoStreets volop in gebruik bij Ahold. Ook
de gemeente Amsterdam beschikt over een deel van Geo
Streets. Het systeem Publieks-Informa-
tie Gemeente Amsterdam (piga) ver-
strekt eenvoudig en snel informatie
over de gemeentelijke organisatie, ge-
zondheidszorg, onderwijs, welzijn enz.
In dit systeem neemt de kaart een be-
langrijke plaats in: elk adres kan in
kaart gebracht worden. Andere gebrui-
kers bevinden zieh vooral in de bran-
che van openbare orde en veiligheid:
verschillende politie-regio's maken in
middels gebruik van GeoStreets.
Internet genereert vraag
Het Internet vormt een ander terrein
waar een Sterke vraag naar grootschalig
kaartmateriaal is ontstaan. De brede
toegankelijkheid van informatie op het
net, niet gebonden aan geografische af-
standen, vormt een nieuw versprei-
dingsmedium voor ruimtelijke infor
matie. Een aantal toepassingen ligt
zeer voor de hand: een Gouden Gids
met een ruimtelijke zoekfunetie biedt
uitkomst voor de vraag naar diensten
en produeten in de buurt van de vra-
ger. "Welke Cara'fbische restaurants
zijn er dichtbij die leuke bioscoop?" of
"waar vind ik hier in de buurt een fiet-
senmaker dan wel garage?". Zeker
wanneer de vrager zieh in een voor
hem of haar onbekende omgeving be-
vindt, zou een kaart op Internet uit
komst bieden. Toeristische of zakelijke
reisinformatie leent zieh prima voor
dergelijke toepassingen, vooral als het
om sterk tijd- of plaatsgebonden infor
matie gaat. Regelmatige updating
maakt het gebruik van bijvoorbeeld
een CD-Rom minder geschikt. Plaats
gebonden informatie op CD-Rom ver
eist bekendheid over het reisschema
van te voren en organisatie om de juis
te CD mee te nemen.
Enkele Web-sites
Voor het beantwoorden van dit soort
vragen is ook grootschalig kaartmateri
aal nodig. En wel voor orientatie, met
een zeer herkenbare kartografie. Enke
le voorbeelden:
in de atm Locator van VISA worden
met behulp van de esri MapObjects
webserver Software alle geldautoma-
ten van visa in de Verenigde Staten
in kaart gebracht. Het betreft een-
voudige vectorbestanden die tot een
niet erg herkenbaar kaartbeeld leiden
(www.visa.com);
MapQuest heeft een interactieve
atlas ontworpen waarmee tot op
straatniveau in de gehele Verenigde
Staten gezocht kan worden Hierbij
40