7
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-2
ring van de legenda (of beter haar te-
genpool: de tekensleutel). Tekensleutel
en legenda zijn meta-informade, die in
een meta-proces (de Legend Editor)
interactief te wijzigen zijn met als re-
sultaat: een andere blik op de wereld.
Wat doet nu precies de onderste grijze
pijl in figuur 1? Dat is uit te leggen aan
de hand van het beeldbewerkingspak-
ket beitel (BEeld-Integratie TELedetec-
tie) [Van der Schans, 1989]. In beitel
kan, uit dlm's in rasterformaat (hier
een Landsat-TM-opname), via verschil-
lende zelf interactief te kiezen classifica-
ties (menu 'Herverdeling') een dvm
worden berekend en vertoond op het
scherm (figuur 4). Het is daarbij 00k
mogelijk dit dvm te combineren met
een uit vectorgegevens berekende topo-
grafische overlay (superimpositie).
Maar er zijn, onder andere onder de
toetscombinaties Alt-A, Alt-R en Alt-L,
00k routines beschikbaar waarmee de
kleuren op het scherm veranderen zon-
der dat de inhoud van het dvm wijzigt.
Dit gebeurt, op hardware-niveau, door
een zeer snelle verandering van de para-
meters in de lut (Look Up Table) van
de grafische kaart. Het bitpatroon blijft
hetzelfde, maar er wordt als het wäre
andere inkt gebruikt. Uit het onderste
gedeelte van figuur 4 blijkt, dat het
hele scherm dan van kleur verschiet en
niet alleen het kaart-deel (zo'n plaatje is
echt een kaart!). De resultaten zijn
spectaculair: het snelle omschakelen
van kleur maakt steeds weer andere
ruimtelijke structuren zichtbaar. De
kartografische methode werkt! [Kraak
Ormeling, 1996, p. 40].
Literatuur
esri (1996), Getting to Know Are-
View. Cambridge: Geolnformation
International.
Kraak, M.J. (1995), Exploratie van
visuele gegevens. Kartografisch Tijd-
schrift 1996.XXII.3, pp. 5-12.
Kraak, M.J. F.). Ormeling (1996),
Cartography. Visualization ofspatial
data. Harlow: Longman.
Negroponte, N. (1970), The Archi-
tecture Machine. Towards a More
Human Environment. Cambridge
ma: mit Press.
Schans, R. van der (1975), Menselijk
vormgeven. In: Lustrumhoek
SnelliusDelft: 1975, pp. 155-167.
Schans, R. van der (1989), Weergave
van remote-sensingbeelden op een
personal Computer. Kartografisch
Tijdschrift 1989.xv.i, pp. 59-65.
Herverde 1ing
■0 - 255
min (lax
gern 2sd
Figuur 4. Hetzelfde
DVM met verschil-
lende kleuren ge-
toond (hier helaas
in grijstinten,
waardoor het effect
wat verloren gaat).
Onderstaand een
fragment met de
afzonderlijke ras-
tercellen, weergege-
ven in patroontjes
van 4x4 pixels.
Schans, R. van der (1995), Theoretische aspecten van
dlm/dkm: symmetrische structuren. In: R. van der Schans
(red.), Digitale modellen van terrein en kaart. Delft: Neder-
landse Commissie voor Geodesie, 1995, pp. 3-37.
Summary
R. van der Schans - Visual interaction and interactive visuali-
sation
Keywords: visualisation, interaction, general
Is interaction part of cartographic visualisation, or is it the
other way round? Both views are justified. They could be syn-
thesized in the DLM/DCM-paradigm. Visual interaction is the
way the data in Digital Landscape Models or Digital Carto
graphic Models can be changed interactively. The feedback is
visual. Interactive visualisation, alternatively, is a meta-pro-
cess, in which one can interactively choose or change visualisa
tion procedures or their parameters. Three examples are given,
from 'CAD fior Kids, ArcView and BEITEL.
Resume
R. van der Schans
active
Interaction visuelle et visualisation inter-
Mots-cles: visualisation, interaction, divers
L'interaction fait-elle partie de la visualisation cartographique
ou s'agit-il d'une autre methode? Tous les deux points de vue
sont justifies et pourraient etre illustres par le paradigme
DLM/dcm. L'interaction visuelle est la methode et les donnees
du modele digital du paysage (dlm) ou d'autres modeles infor-
matiques cartographiques peuvent etre modifies d'une fagon in
teractive avec visualisation. D'autre part, la visualisation in
teractive est un meta-procede dans lequel Ton peut choisir ou
changer les procedures de visualisation ou leurs parametres.
Trois exemples completent l'article: 'CAD for Kids, ArcView et
BEITEL.
