Wereld
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-3
satie. Zolang het ideale pakket er nog niet is, zal men zelf een
geschikte combinatie van gis- en visualisatiegereedschappen
moeten kiezen uit de verschillende pakketten.
Noot
Dit artikel is een bewerking en actualisering van een eerder overzicht
van Damoiseaux Kraak [1995].
tografische productie zijn functio-
naliteit en gebruikersvriendelijkheid
van het pakket misschien wel de be-
langrijkste factoren in het keuzepro-
ces. Maar in de praktijk zullen prag
matische factoren als financien veel-
al zwaarder wegen.
Kader I
Criteria bij de keuze
van een kartografisch pakket:
functionaliteit
Kan men met het pakket alle handelingen verrichten, die
bij de inventarisatie van de behoeften noodzakelijk wer
den geacht? Dit betreft onder meer de verwerking van de
verzamelde of aangekocht gegevens en het soort kaarten
(bijvoorbeeld topografische kaarten, figuratieve kaarten,
choropleten, en dergelijke) die met behulp van het pak
ket vervaardigd moeten worden.
kwaliteit
Op welke manier wordt de door de producent van het
pakket aangeprezen functionaliteit verwezenlijkt? Hoe is
de relatie met de kartografische theorie?
geschiktheid
Hoe past het pakket in de huidige automatiseringsomge-
ving van de klant? Is het pakket compatibel met de aan-
wezige hard- en Software of moet er nieuwe apparatuur
aangeschaft worden (men heeft bijvoorbeeld Apple-appa-
ratuur en wil een pakket dat alleen onder Windows
functioneert)?
gebruikersvriendelijkheid
Hoe snel kan een nieuwe gebruiker met het pakket om-
gaan en er de geplande activiteiten mee uitvoeren? Wat is
het noodzakelijke opleidingsniveau van de personen die
ermee moeten werken? Beschikt het pakket over een goe-
de handleiding met voorbeelden? Hoe worden foutmel-
dingen door het pakket gemeld en verwerkt? Zijn er cur-
sussen beschikbaar? Hoe is de ondersteuning door de
producent bij problemen?
kosten
Hoe duur is het pakket (de prijs/ prestatie verhouding)?
Zijn er onderhoudskosten en zo ja, wordt men dan auto
matisch van nieuwe versies voorzien?
gegevensstructuur
Betreft het een pakket met een vector- of rasterstructuur
of beschikt het over een hybride structuur?
in- en uitvoer
Welke uirwisselingsformaten worden ondersteund? Welke
printers/plotters kunnen worden aangestuurd?
hardware
Welk type Computer is nodig, een PC, een Werkstation of
een Apple? Welk besturingssysteem is nodig? Hoeveel ge-
heugen is vereist? Welke randapparatuur is minimaal no
dig en welke randapparatuur kan er gebruikt worden?
Welke eisen worden aan het netwerk gesteld?
Bij de beoordeling van de genoemde criteria moet men
letten op alle fasen van de verwerking (invoer, opslag,
analyse, manipulatie en uitvoer). Voor de gewenste kar-
Figuur 8. De we-
volgens Excel 7.
Kader 2
Visualisatie van ruimtelijke ge
gevens rekenbladen (spread-
sheets)
In 1994 kwam Lotus met de nieuwe
versie van zijn rekenblad Lotus 1-2-3
versie 3 voor Windows op de markt.
Naast de gebruikelijke verbeteringen
ten opzichte van de vorige versie, was
het programma voor het eerst voor
zien van een kaartmodule. Lotus 1-2-3
versie 5 maakt 00k deel uit van de Lo
tus SmartSuite 3, waarin 00k de tekst-
verwerker Ami Pro zit, het database-
programma Approach en het presen-
tatieprogramma Freelance Graphics.
De werking van de kaartmodule is
vergelijkbaar met de grafiekmodule,
die al veel langer vast onderdeel vormt
van alle rekenbladen en waarmee Lo
tus destijds 00k de eerste was. Voor de
kaartmodule heeft Lotus samenwer-
king gezocht met Mapping Strategie,
de maker van AtlasGis. De mogelijk-
heden zijn beperkt tot het maken van
choropleten (kwantitatieve kaarten
met vlaksymbolen). Daar kunnen Ste
den en andere puntmarkeringen van-
uit een tabel met geografische coördi-
naten aan worden toegevoegd, maar
hier kunnen geen andere tabelgege-
vens aan gekoppeld worden. De gege
vens voor de vlakken staan in koiom-
men in het rekenblad zelf, net als bij
grafieken. Dat geeft al direct extra
mogelijkheden voor selecteren, sorte-
ren en groeperen van gegevens. De
kaartmodule zelf bevat een aantal
bevolking
x miljoen
0 40 tot 1
40 (24)
30 tot
40 (6)
20 tot
30 (11)
10 tot
20 (25)
«10
(144)
12