1 Atlas van s
Nederland
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-3
Er zitten wel nog wat onvolkomenhe-
den in het programma en de gegeven
informatie is niet overal even betrouw-
baar. Easy Travel Pro bevat weinig toe-
ristische informatie en rieht zieh voor-
al op autorijders. Daardoor is het als
routeplanner niet geschikt voor ßet-
sers, wandelaars of reizigers per open-
baar vervoer. Als elektronisch straten-
boek is het wel algemeen bruikbaar en
heel handig. Er is 00k een eenvoudiger
versie, zonder zoekfunetie op volledige
postcode en met maar een tussenpunt
in de routeplanner, maar wel weer met
alle Straten en alle zes schaalniveaus.
Deze heet gewoon Easy Travel en kost
in de winkel 149,-. Een aanrader
voor wie geen behoefte heeft aan de
uitgebreide versie.
M.A. Damoiseaux
De Robas Atlas van Nederland
1:100.000.
Weesp: Robas bv., 1996.
180 pp. Formaat 29,7 x 21 cm.
ISBN 90 72 770 714. Prijs 39,50.
De Robas Atlas van Nederland bestaat
uit 3 delen: een inleiding van 32 blad-
zijden geografie van Nederland, een
kaartendeel met 132 pagina's kaarten en
een register met bijna 8.500 namen.
De inleiding begint met te verteilen
dat dit de eerste atlas van Nederland
is, die is uitgevoerd in de schaal
1:100.000. En dat is natuurlijk niet
waar: al in 1985 verscheen de ANWB At
las voor Nederland van Zomer Keu-
ning, in 1989 de Toeristische Atlas van
Nederland van Readers's Digest en in
1992 de Toeristische Wegenatlas Neder
land van de anwb, alle gebaseerd op de
ANWB-kaarten 1:100.000. Verder bevat
de inleiding körte, maar lezenswaardi-
ge hoofdstukken over de Nederlandse
bevolking, verkeer en vervoer, econo
mic, natuur en milieu en tenslotte de
geschiedenis van de Nederlandse kar-
tografie, inclusief de vervaardiging van
deze atlas. De inleiding is verluchtigd
met loto's, een aantal thematische
kaartjes en statistische gegevens. De
kwaliteit van deze kaartjes laat te wen-
sen over: een drietal fragmenten van
oude kaarten is siecht gereprodueeerd
en de legenda van drie kleine over-
zichtskaarten van Nederland is onlo-
gisch wat betreft inhoud en kleurkeu-
ze. De statistische gegevens zijn alleen
in getalvorm gegeven en niet als grafie-
ken. De inleiding bevat verder een af-
standentabel voor de 24 grootste plaat-
sen en eindigt met de legenda en blad-
wijzer voor het kaartendeel.
Het hoofddeel van de atlas wordt ge-
vormd door 67 kaarten op schaal
1:100.000, waarvan 61 op een dubbel-
blad. Deze laatste zijn 00k per dubbel-
blad genummerd, wat even wennen is.
Te meer, omdat de verwijzing naar de
nummers van aangrenzende bladen
veel opvallender is, waardoor men
gauw in verwarring raakt. De kaarten
zijn voorzien van een RD-vierkantennet
van 4 bij 4 km. Alle bladen hebben
rondom een overlap van 1 km met de
aangrenzende bladen. En onder ieder
blad is 00k netjes een schaalbalk aange
bracht. Het kaartbeeld stopt abrupt
aan de grens. Zelfs de N274, een Ne
derlandse weg door de Zelfkant, wordt
op Duits grondgebied niet weergege-
ven. En dat in deze tijd van Europese
eenwording! Dat maakt de atlas min
der bruikbaar in grensgebieden. Geluk-
kig zat bij de atlas een losse wegenkaart
van Suurland-Falkplan 1:500.000, waar-
op het aangrenzende buitenland wel is
meegenomen.
De nadruk van de weergave ligt op de
wegen en de bebouwing. ledere stad,
dorp en gehucht is met de naam erbij
weergegeven. Ook zijn alle gemeente-
grenzen en -namen opgenomen, wat de
bruikbaarheid ten goede komt. Opval-
lend is verder de gedetailleerde weerga
ve van het stratenpatroon in de be-
bouwde kom. Zelfs voetgangersgebie-
den zijn weergegeven, overigens zon
der verklaring in de legenda. De prak
tische bruikbaarheid van deze detaille-
ring is bij deze schaal echter gering,
het geeft hooguit een indruk van de
struetuur van een stad of dorp.
Het wegennet is ook compleet weerge
geven, inclusief alle afritbenamingen.
Alleen zijn niet alle fietspaden opgeno
men en waar ze wel op de kaart staan,
zijn ze niet als zodanig herkenbaar.
Veel, maar lang niet alle wegen buiten
de Steden en dorpen zijn voorzien van
een naam. Binnen de bebouwde kom
men zijn de straatnamen zo sterk gege-
neraliseerd, dat vermelding een kwestie
van toeval is. De actualiteit is niet al-
tijd goed: de Erasmusbrug bijvoor-
beeld ontbreekt, evenals de nieuwe
brug bij Zaltbommel. Dat laatste is
minder een probleem, omdat de oude
er wel op Staat. De meeste autoveren
staan op de kaart (die bij Bergambacht
bijvoorbeeld niet), maar de meeste
fiets- en voetveren niet. Spoorwegen
staan er ook op, maar zonder stations
en dat is jammer, hoewel die weer wel
op de los bijgevoegde kaart staan. Ver
der zijn sommige goederenspoorwegen
wel opgenomen (zoals die van de
Hoogovens) en andere niet (zoals het
spoor over de Maas in Maastricht). De
sneltram in IJsselstein en Nieuwegein
is ook als spoorweg aangegeven, maar
eindigt plotseling en loopt niet door
naar Utrecht.
De belangrijkste wateren zijn wel
weergegeven, maar soms ontbreekt de
naam, zoals bijvoorbeeld bij de Linge,
de Vlist en de Bernisse. Opmerkelijk
is, dat de monding van de Bernisse in
het Spui wel een naam heeft gekregen:
Nn. Maar volgens het register ligt dit
onbekende water ergens bij het Lau-
wersmeer.
Informatie over het bodemgebruik
(soorten bebouwing en begroeiing) is
in 20 categorieen in de legenda opge
nomen, maar in de kaart veelal onvol-
ledig weergegeven. De categorie 'zie-
kenhuiscomplex' komt niet voor in
plaatsen als Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam of Leeuwarden, maar wel
in Alkmaar, Den Bosch en Vught. En
van de categorie 'universiteif is in Am
sterdam wel de locatie in de Water-
graafsmeer weergegeven, maar niet op
het Roeterseiland of de Oudemanhuis-
poort. En de universiteiten van Rotter
dam, Eindhoven en Maastricht doen
al helemaal niet mee. Verder is het gi
gantische Academisch Medisch Cen
trum in Amsterdam-Zuidoost noch als
universiteit noch als ziekenhuis terug
te vinden. Een ander voorbeeld: de re-
cente stadsuitbreidingen aan de oost-
zijde van Gouda zijn wel opgenomen,
maar het al eerder aangelegde Goudse
Hout ontbreekt, evenals de al veel ou-
dere volkstuinen aldaar. AI met al zor-
gen al die kleuren voor het bodemge-
59
