KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-4
Sites die bedoeld zijn voor gespecialiseerde gebruikers, al-
waar zij specifieke informatie kunnen krijgen over onder-
werpen die van belang zijn voor werk of onderzoek. Bij-
voorbeeld:
-temporele stedelijke kartering
{http://edcwww2. er. usgs.gov/umap/umap. html),
-satellietbeeldkaarten voor de landbouw
{http://www.intranet.gr:8o/ceo/intro.htm) en
-historische kartografie
http://www.stubunibe. ch/stub/ryhiner/ryhiner. html).
Een categorie van bijzonder belang wordt gevormd door de
educatieve kartografische sites op het netwerk. Deze bevat-
ten bijvoorbeeld kaarten die kunnen worden gebruikt bij
cursussen kartografie, maar 00k het daarop betrekking heb-
bende onderwijsmateriaal met instrueties en oefeningen
(bijvoorbeeld http://info. er. usgs.gov/education/teacher/what-
do-maps-showlindex.html). Commerciele kartografische be-
drijven zijn 00k aanwezig op het Web om gebruikers hun
diensten aan te bieden, bijvoorbeeld voor het produceren
van conventionele en elektronische kaarten (bijvoorbeeld
http://www.cartographics.com/) of alleen maar voor het be
stellen van papieren kaarten, die vervolgens per doodgewo-
ne post worden opgestuurd.
Naar hun functionele kenmerken kunnen de kaarten, die
we op www-sites kunnen aantreffen, worden onderverdeeld
in de volgende algemene categorieen:
Statische, niet actieve kaarten: reeds eerder vervaardigde
kaarten, vaak scans van bestaande papieren kaarten, die
zijn geconverteerd naar een gif- of jpeg-formaat.
Eenvoudige 'klikbare' kaarten: deze fungeren gewoonlijk
als index of als interface naar andere informatie op andere
pagina's op het Web (in de vorm van tekst, plaatjes, foto's,
andere kaarten enz.). Wanneer je met de muis op zoge-
naamde 'hotspots' in de kaart klikt, worden er andere do-
cumenten opgehaald en weergegeven op het scherm (bij
voorbeeld de London Active Map op http://www. uktravel.
comllondonllondonmap.html (figuur 3)). Soms worden
kaarten zelfs toegepast als ruimtelijke metaforen, of orga-
nisatiemiddelen, om gebruikers wegwijs te maken in de
overvloed aan informatie op het www in gevallen waarin
de geografische component niet onmiddellijk duidelijk is
of niet van primair belang (zie bijvoorbeeld de Dutch
Home Page http://www.dhp.nl of de ingang naar vele
Duitse www-diensten http://www. entry.de)
Interactieve kaarten met meer mogelijkheden voor werkelij-
ke interactie. Hierbij kan de gebruiker een gebied selecteren
dat in kaart gebracht moet worden; hij kan de inhoud van
de kaart kiezen of veranderen; hij kan kaartlagen aan- en
uitzetten enz. (zie figuur 2). Andere voorbeelden zijn de in-
teractief op maat te genereren wegenkaarten e.d. op waar-
schijnlijk de meest gebruikte (1000 kaarten per minuut)
kartografische site ter wereld van GeoQuest [Peterson,
1:997b] (http://www.mapquest.com/) en de Amerikaanse
Weather Visualizer http://covisiatmos. uiue. edu/covis/visuali-
zert). Weer andere mogelijkheden worden gedemonstreerd
op twee sites van esri http://maps.esri.com/ESRi/mapobjects/
demos.htm en http://maps.esri.com/ESRi/arcview/demos.htm).
Dynamische kaarten geven veranderingen in de tijd weer,
ofwel min of meer 'real-time', waarbij de kaart regelmatig
wordt bij gewerkt, of met behulp van animaties. Voorbeel
den: een kaart van de verkeersdrukte in Athene, die elk
kwartier wordt bij gewerkt http://www.transport.ntua.gr/
map!) (figuur 4), destijds de beroemde kartografische ani-
matie van de frontlijnen in Bosnie en
een kartografische animatie van aard-
bevingen http://www.abag.ca.gov/
bayarea/eqmaps/animation. htm). Öok
in kaarten op het Internet kunnen
animaties overigens 00k worden toe
gepast zonder dat er sprake is van
veranderingen in de tijd (bijvoor
beeld knipperende Symbolen om de
aandacht te vestigen op een bepaald
verschijnsel).
Na het bekijken van deze laatste twee
categorieen lijkt het wel alsof er hele-
maal geen beperkingen of problemen
zijn met betrekking tot het gebruik
van kaarten op het Internet. Die zijn
er echter wel degelijk.
Problemen en beperkingen van
kaarten op het Internet
Het www op het Internet heeft enkele
bijzondere kenmerken als omgeving
voor kaartgebruik. Zij die met hun
ontdekkingstocht beginnen komen
onvermijdelijk terecht in een Stadium
waarin men overweldigd raakt door de
hoeveelheid beschikbare informatie
[Butler, 1995]. Overvloedige informa
tie is een algemeen kenmerk van het
Internet, dat echter niet noodzakelijk
negatief is, zeker niet vanuit onder-
wijskundig perspectief. De vluchtig-
heid van deze informatie is een andere
kwestie: in tegenstelling tot veel ande
re computerkaarten, zijn kaarten op
het Web in principe zowel virtueel als
van voorbijgaande aard, omdat dat wat
vandaag op een site verschijnt morgen
al weer verdwenen kan zijn. Het posi-
tieve aspect van deze veranderlijke aard
van de kaartgebruiksomgeving is dat er
een gemakkelijke en zeer snelle herzie-
ning van de kaarten mogelijk is (bij
voorbeeld kaarten van verkeersopstop-
pingen op http://www.vauxhall.co.uk/
newtrnet/tn-new prz.htm en de Website
http://www.scubed.com/caltrans/transnet.
html met 'real-time' kaarten van de rij-
snelheden, verkeersomstandigheden en
condities van de snelwegen in Califor-
nie, usa, die zowat elke minuut wor
den bijgewerkt).
Bij het gebruik van het Internet is er
vaak 00k sprake van een aantal prakti
sche beperkingen, zoals de toeganke-
lijkheid van de informatie en de capa-
citeit van de beschikbare apparatuur,
die de kwaliteit en het gemak van de
verbinding bepaalt (bijvoorbeeld snel-
heid van Computer, netwerk en mo
dern). Zij zijn sterk afhankelijk van de
8
