Kartografische animaties en legenda's
voor temporele kaarten
exploratie en/of interactie
De manier waarop de legenda's tijdens dit onderzoek zijn
uitgewerkt roept een aantal vragen op die verder empirisch
onderzoek nodig maken. Dit artikel eindigt daarom met
een voorstel tot het uitvoeren van een bruikbaarheidsexperi-
ment om de hier gepresenteerde benadering te toetsen.
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I997-XXIII-4
M.J. Kraak, R. Edsall A. M. MacEachren
visualisatie, visuele exploratie, animaties, 4D-kartografie trefwoorden
visualisation, visual exploration, animations, 4D cartography keyword s
visualisation, exploration visuelle, animation, cartographie en 4 dimensions mots-CLES
Onze wereld is dynamisch, en de dynamiek van ruimte-
lijke verschijnselen kan 00k op dynamische wijze wor
den gevisualiseerd door kartografische animaties. De le-
genda van zo'n animatie vervult een uitgebreidere rol
dan de legenda van een statische kaart. Hier wordt spe-
cifiek ingegaan op legenda's voor temporele animaties.
Wat is hun functie, hoe kunnen ze eruit zien, en welk
type legenda past het best in een gegeven situatie? Om
de laatste vraag naar behoren te kunnen beantwoorden
zijn gebruikerstests nodig. De overwegingen die bij de
opzet van zo'n test een rol speien worden besproken.
Menno-Jan Kraak is als hoogleraar Kartografie verbonden aan
het ITC, Department of Geoinformatics, Postbus 6, 7500 AA En-
schede, tel: 053-4874463, fax: 053-487433, e-mail: kraak@itc.nl.
Alan M. MacEachren is als hoogleraar Geografie verbonden aan
het Department of Geography, Pennsylvania State University,
302 Walker, University Park, PA 16802, U.S.A., tel: +1 814 865
7491, fax: +1 814 863 7943, e-mail: alan@essc.psu.edu.
Rob Edsall is als Ph.D.-Student eveneens verbonden aan de
Pennsylvania State University, e-mail: edsall@geog.psu.edu.
In de huidige wereld van ruimtelijke
gegevensverwerking is voor de visuali
satie een interactieve en dynamische
omgeving gewenst. De kartografische
animatie speelt hierin een belangrijke
rol, omdat deze niet alleen verhalend is
- een proces kan uitleggen - maar 00k
patronen kan tonen die niet zichtbaar
of duidelijk zouden zijn bij het bekij-
ken van (een serie) statische kaarten. Kartografische anima
ties worden vaak ingedeeld in temporele en niet-temporele
animaties. De laatste categorie wordt gebruikt om ruimtelij
ke relaties uit te leggen door individuele kaarten in een be-
paalde volgorde aan te bieden. Temporele animaties worden
gebruikt om zieh in wereldtijd afspelende verschijnselen in
een chronologische volgorde aan te bieden, met name voor
exploratie van de steeds groter wordende hoeveelheid verza-
melingen van ruimtelijke gegevens met een temporele com-
ponent. Een temporele animatie heeft een belangrijk voor-
deel boven een statische kaart, of zelfs een serie statische
kaarten. Het biedt de onderzoeker namelijk de mogelijkheid
om processen in hun geheel te beschouwen.
In dit artikel wordt een conceptuele benadering van moge-
lijk te gebruiken legenda's bij temporele animaties gepresen-
teerd. De benadering concentreert zieh op het zoeken naar
een juiste legendastijl bij een bepaald type temporele ani
matie. Dit wordt ingegeven door het feit dat de verschillen-
de eigenschappen van temporele gegevens, de visualisatie
ervan en de temporele vraagstelling een bepaald type inter-
face in het algemeen, en een speciale legenda in het bijzon-
der vereisen. De legenda van een temporele kaart heeft di
verse funeties, zoals dit bij alle kaarten het geval is. Een van
de belangrijkste funeties is het aanreiken van een struetuur
op basis waarvan de kaartlezer het kaartbeeld kan begrijpen.
Voor de temporele animatie is de legenda bovendien een in-
strument dat dynamische controle over de animatie moge-
lijk maakt. Als zodanig geeft de legenda 00k richting aan
een manier van bevragen. Een verkeerde legendakeuze kan
in dit opzicht beperkingen opleveren.
Ruimtelijke gegevens en temporele animaties
Kartografische animaties gaan over veranderingen, verande-
ringen in de componenten van de ruimtelijke gegevens.
13
