KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
regulariteit en volgorde van de tempo-
rele gegevens zoals eerder uitgelegd.
De testanimaties kunnen bijvoorbeeld
een meteorologisch model tonen (re-
gelmatig in de tijd, met lineaire of cy-
clische fenomenen), of historische
landgebruiksinformatie (onregelmatig
in de tijd), of een klimaatmodel in
niet-chronologische volgorde.
Een andere belangrijke overweging in
het kaartgebruiksonderzoek is de erva-
ring van de proefpersonen met het on-
derwerp van de testkaarten. Het onder-
scheid tussen 'experf en 'leek' zou wel
eens een belangrijk verschil in kaart-
ontwerp kunnen opleveren. Omdat het
voor dit experiment niet eenvoudig zal
zijn voldoende testpersonen met ani-
matie-ervaring te vinden, zal een van
de animaties een weerkaart zoals deze
ook tijdens het televisienieuws getoond
wordt zijn, zodat iedere proefpersoon
op z'n minst enige bekendheid met het
onderwerp heeft. Voor de andere expe-
rimenten zullen alle proefpersonen als
leken worden beschouwd waar het kar-
tografische animaties betreff
De effectiviteit van de temporele le-
genda zal niet alleen worden beoor-
deeld op het nut voor de toepassing,
maar ook op basis van de taak die de
proefpersonen krijgen. In een eerder
experiment van DeLucia en Hiller
[1982], die zieh concentreerden op de
rol van de legenda van statische kaar-
ten, werden niet alleen vragen gesteld
waarbij informatie aan de kaart moest
worden onttrokken, maar de proefper
sonen moesten de kaartinformatie ook
visualiseren. Dit experiment toonde
aan dat de proefpersonen beter in Staat
waren het landschap te visualiseren aan
de hand van een 'natuurlijke' legenda
waarin reliefzones worden aangeduid
door middel van een berg, dan wan-
neer gebruik gemaakt wordt van een
serie legendablokjes. Wat betreft de in-
formatie-extractie werkte de natuurlij
ke legenda niet beter. MacEachren
[1995] suggereert dat dit experiment
aantoont dat kaarten in het algemeen,
en legenda's in het bijzonder, de ge-
bruiker stimuleren tot waarnemen, or-
ganiseren, interpreteren en bevragen
van de gepresenteerde informatie via
het gebruik van een Schema van cogni-
tieve methoden om onderscheid te ma-
ken tussen de diverse grafische Stimuli.
Het aangeven van terreinkarakteristie-
ken door symbolische picturale repre-
sentaties activeerde bij de deelnemers
aan het experiment van DeLucia en
Hill de juiste benadering tot de kaart.
1997-XX111-4
US Water
Vapor
Purdve
Uumtrdb/
0 cyclone centers
lightrdng occurranctc
T tormdo slghtlngs
1,1111 III
04/27 COh 04/27 12h
04/28 OOh
MI II II III II 11 III II II II IUI II III III III MINI
04/2812h 04/29 00h 04/29 12h 04/30 OOh
Düring tho course of thio animoition, at «»hat timc docs
the tirst lightning cccur :n the State of Pennsylvania?
4/2/U6h □4/2», 12h
1/27,16h □4/29. 06h
Submit aniwer,
Figuur 7. Beeld uit
de testanimatie met
lineair temporele
legenda en test-
vraag.
Figuur 8. Beeld uit
de testanimatie met
klok als temporele
en test-
vraag.
Met weidoordachte vragen kan een soortgelijk effect mis-
schien ook worden bereikt met een symbolische picturale re-
presentatie van tijd (bijvoorbeeld met klokken en schuifbal-
ken).
Het doel van het onderzoek is een evaluatie van representa-
tieve legendastijlen zoals hiervoor beschreven. Maar het is
natuurlijk ook mogelijk dat voor bepaalde kartografische
animaties een legenda niet alleen overbodig en onnodig is,
maar zelfs verwarrend en afleidend is [Campbell Egbert,
1990]. Daarom zullen de tests worden uitgevoerd met en
zonder temporele legenda's. Voorbeelden van de te gebrui-
ken animaties zijn te vinden op het Internet: http://www.
itc.nl/~kraak/ temporel-legenda.
In de figuren 6, 7 en 8 zijn beeiden uit de animaties weerge-
geven, met voorbeelden van testvragen.
Conclusies
Een experiment om het optimale legenda-ontwerp te bepa
len wordt momenteel uitgevoerd. Het is zodanig ontwor-
pen dat het past binnen het conceptuele kader van tempo
rele animaties zoals hier is beschreven. Verschiliende legenda-
vormen zullen in verschillende gebruikerscontexten worden
bekeken. Het hele experiment is een poging om richtlijnen
te ontwikkelen voor een juiste relatie tussen legendastijl, be-
doeld gebruik en gebruikers.
ingoccurrences
io sightingp
Düring the course of thhe animation, at what time doe
the ftrst lightningoccur in the State of Pennsylvania?
4/27,06h 4/28,12h
4/27,16h 4/29,06h
Submit answer...
17
